Thành phố Hồ Chí Minh: Một năm nhiều dấu ấn!

Điểm sáng cải cách hành chính

Trong không khí tất bật của những ngày cuối năm, lượng người đến Phòng Quản lý xuất nhập cảnh (Công an thành phố Hồ Chí Minh) làm thủ tục cũng đông hơn, hối hả hơn. Ai nấy đều muốn hoàn thành thủ tục nhanh để ra về. Tại khu vực cấp đổi hộ chiếu, ông Huỳnh Văn Út (73 tuổi, ngụ quận Gò Vấp) cho biết, ông đã được “trải nghiệm” thủ tục cấp đổi hộ chiếu và cảm thấy rất hài lòng về chất lượng phục vụ. “Không như hồi xưa, giờ thủ tục cấp đổi hộ chiếu đã đơn giản đi rất nhiều.   Chúng tôi được một nữ cán bộ hàm Thiếu tá đón tận cửa, trực tiếp dẫn đi từng phòng, hướng dẫn thực hiện các thủ tục và chỉ mất khoảng 8 phút cho việc điền các tờ khai, đóng lệ phí, hoàn tất việc nộp hồ sơ cho cả hai vợ chồng”, ông Huỳnh Văn Út chia sẻ.

Nói đến những điểm sáng của thành phố trong năm qua không thể phủ nhận bước chuyển mình mạnh mẽ của bộ máy công quyền. Hiện, thành phố Hồ Chí Minh đang cung cấp trên 800 dịch vụ công trực tuyến; trong đó, 30% hồ sơ thủ tục hành chính và hơn 80% hồ sơ đăng ký doanh nghiệp được giải quyết thông qua dịch vụ công trực tuyến mức độ 3, mức độ 4. Thành phố đã nâng tỷ lệ dịch vụ công trực tuyến mức độ 3, 4 từ 21% lên 30%-40%. Tỷ lệ hài lòng của người dân đối với sự phục vụ của cơ quan hành chính nhà nước các cấp luôn đạt trên 82%. Trong đó, một số đơn vị tỷ lệ hài lòng của người dân rất cao. Ông Nguyễn Văn Dũng, Chủ tịch UBND quận 1 cho biết, tỷ lệ người dân hài lòng về cải cách hành chính trên địa bàn quận đạt gần 100%.

Đặc biệt, lần đầu tiên thành phố Hồ Chí Minh triển khai thử nghiệm hệ thống “Phòng họp không giấy” và ứng dụng “Giao việc tức thời - nhắc việc thông minh”; kết nối liên thông văn bản điện tử 760 điểm với hơn 4,3 triệu văn bản. Thành phố cũng đã giới thiệu 5 mô hình và 251 giải pháp hay về cải cách hành chính. 

Giữ vững vị trí đầu tàu kinh tế

Năm 2019, trong bối cảnh kinh tế thế giới và trong nước trải qua nhiều thách thức, kinh tế thành phố Hồ Chí Minh vẫn tăng trưởng 8,32%. Đặc biệt, thu ngân sách nhà nước của thành phố đạt 412.474 tỷ đồng, đạt 103,3% dự toán. Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy thành phố Hồ Chí Minh Nguyễn Thiện Nhân cho rằng, điều này rất có ý nghĩa trong bối cảnh tròn 1 năm thành phố thực hiện trọn vẹn Nghị quyết số 54/2017/QH14 của Quốc hội về thí điểm cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Hồ Chí Minh.

Một trong những điểm tích cực trong bức tranh kinh tế - xã hội thành phố Hồ Chí Minh trong năm 2019 là hoạt động khởi nghiệp sáng tạo. Theo Trung tâm Hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp thành phố Hồ Chí Minh, thành phố chiếm 42% số lượng công ty khởi nghiệp đổi mới sáng tạo đang hoạt động của cả nước. Trong số các startup gọi vốn thành công của cả nước, thành phố Hồ Chí Minh cũng chiếm gần một nửa với 23 thương vụ, tương ứng hơn 300 triệu USD gọi vốn. Chị Nguyễn Hồng Mai, Tổng Giám đốc điều hành (CEO) Spring Capital cho rằng, cộng đồng startup tại thành phố Hồ Chí Minh đã trưởng thành hơn nhiều. Đây là một trong những điều kiện giúp thúc đẩy phát triển kinh tế bền vững tại thành phố.

Năm 2019 cũng là năm thành phố Hồ Chí Minh ứng dụng mạnh mẽ khoa học, công nghệ để bắt kịp cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0. Có thể thấy, khoa học, công nghệ đã len lỏi vào từng ngõ ngách của đời sống. Trong hệ thống chính quyền, công nghệ thông tin đã giúp nâng cao năng lực quản lý nhà nước, qua đó thành phố đạt được nhiều thành tựu trong công tác cải cách hành chính như đã nói ở trên. Trong lĩnh vực thu hút đầu tư, chỉ riêng ngành công nghiệp công nghệ cao, thành phố đã thu hút 742 triệu USD trong năm 2019. 

Xây dựng đô thị thông minh

Ngày 23-11-2017, Chủ tịch UBND thành phố Hồ Chí Minh Nguyễn Thành Phong ký quyết định phê duyệt đề án “Xây dựng thành phố Hồ Chí Minh trở thành đô thị thông minh giai đoạn 2017-2020, tầm nhìn đến năm 2025” (gọi tắt đề án đô thị thông minh). Tuy vậy, năm 2019 mới là năm mà đề án trên có sự chuyển biến thật sự rõ nét. Nghị quyết số 54/2017/QH14 của Quốc hội về thí điểm cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Hồ Chí Minh cũng là tiền đề để thành phố phát triển bền vững.

Bí thư Thành ủy thành phố Hồ Chí Minh Nguyễn Thiện Nhân cho biết, khi xây dựng đề án đô thị thông minh, thành phố xác định 4 mục tiêu: Phát triển kinh tế nhanh hơn và bền vững hơn, hướng đến kinh tế tri thức; quản trị đô thị hiệu quả trên cơ sở dự báo; nâng cao chất lượng môi trường sống và làm việc; tăng cường sự tham gia quản lý của người dân, tổ chức. Năm 2019, thành phố đã chọn quận 1 và quận 12 để thí điểm triển khai đề án đô thị thông minh. Đây được xem là những “đô thị thông minh thu nhỏ” của thành phố khi đã triển khai các thành phần trong đô thị thông minh như: Hệ thống quản lý camera tập trung, hệ thống tiếp nhận và xử lý thông tin khẩn cấp hợp nhất, hệ thống tổng hợp thông tin trên không gian mạng, cổng tiếp nhận và giải đáp thông tin…

Việc lãnh đạo thành phố Hồ Chí Minh thúc đẩy xây dựng đô thị thông minh khiến người dân rất kỳ vọng vào “làn gió mới” trong các quyết sách phát triển thành phố cũng như chất lượng phục vụ người dân của cơ quan công quyền. PGS.TS Nguyễn Lê Ninh (nguyên giảng viên Đại học Bách khoa - Đại học Quốc gia thành phố Hồ Chí Minh) chia sẻ: “Tôi nhiều lần nghe lãnh đạo thành phố nhấn mạnh muốn xây dựng đô thị thông minh phải có con người thông minh. Điều này hoàn toàn chính xác bởi con người luôn là trung tâm. Vốn có truyền thống năng động, sáng tạo, tôi tin tưởng thành phố sẽ xây dựng thành công đề án này”.

Hiện thành phố Hồ Chí Minh đang khởi động các bước để xây dựng khu đô thị sáng tạo tương tác cao phía Đông gồm các quận 2, 9 và Thủ Đức với trọng tâm là trung tâm tài chính khu vực và quốc tế ở Thủ Thiêm. Khu đô thị này định hướng trở thành thành phố trực thuộc thành phố Hồ Chí Minh, có vai trò kết nối không chỉ với các địa phương khác của thành phố mà còn với cả nước và các đô thị khác trên thế giới. Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch UBND thành phố Hồ Chí Minh Nguyễn Thành Phong cho biết, thành phố đang tiến hành xây dựng Trung tâm sáng tạo tại Đại học Quốc gia thành phố Hồ Chí Minh, hình thành Viện Công nghệ tiên tiến và đổi mới sáng tạo tại Khu công nghệ cao thành phố để thu hút và tạo môi trường làm việc cho sinh viên và doanh nghiệp trẻ, hình thành cộng đồng nhân lực trình độ cao tại khu đô thị này. Đây là tiền đề để thành phố xây dựng nền kinh tế tri thức.

Trước vấn đề mà thành phố Hồ Chí Minh đang đối mặt là dân số không ngừng tăng nhanh nhưng hạ tầng không theo kịp, Bí thư Thành ủy thành phố Hồ Chí Minh Nguyễn Thiện Nhân nhấn mạnh, chỉ có sử dụng “nguồn lực thông minh” mới tạo ra tăng trưởng cao hơn. Đây là điều kiện tiên quyết để thành phố bứt phá và “cất cánh”.