Tên sát nhân “thân thiện”

Đến Mỹ từ 7 năm trước, đã có vợ và 3 con cùng thẻ xanh định cư, Saipov có cuộc sống khá bình lặng trước khi trở thành nghi phạm gây ra vụ khủng bố. Sau khi chuyển đến sống ở New Jersey, Saipov bắt đầu lái Uber để kiếm sống. Kobiljon Matkarov (37 tuổi) quen biết với nghi phạm khủng bố 5 năm cho biết, Saipov rất thân thiện, tốt với trẻ nhỏ nhưng không thích người khác chụp ảnh.

Trước vụ việc hôm 31-10, tiền sự của Saipov chủ yếu liên quan đến vi phạm giao thông. Tuy nhiên, dẫu có một lý lịch trong sạch, Saipov bị phát hiện là đã thề sẽ trung thành với tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) trước khi thực hiện vụ khủng bố. Điều tra ban đầu cho thấy, tên này đã nằm trong tầm ngắm của cơ quan An ninh liên bang. Nhà chức trách cho biết, Saipov bắt đầu bị để ý sau một cuộc điều tra mà y không trực tiếp dính líu. Tuy nhiên, hiện chưa có thông tin khẳng định hắn có quan hệ bạn bè, người thân trong gia đình hay đồng nghiệp với kẻ bị điều tra.

Thống đốc bang New York Andrew Cuomo cho rằng, bằng cách nào đó, Saipov đã bị "cực đoan hóa từ bên trong". Những ý nghĩ cực đoan này đã lên đến đỉnh điểm trong cuộc tấn công vào ngày 31-10 khi hắn đâm xe vào đám đông người đi bộ và xe đạp chỉ cách Trung tâm Thương mại thế giới vài dãy nhà. Ít nhất 8 người đã thiệt mạng trong cuộc tấn công khủng bố đẫm máu nhất ở New York kể từ ngày 11-9-2001. Theo lời kể của nhiều nhân chứng trong sự việc đau lòng này, nghi phạm đã hô to khẩu hiệu “Allahu Akbar” mà theo tiếng Arab có nghĩa là “Thượng đế vĩ đại”, trước khi lao xe vào những người đi đường.

Thông tin điều tra cho thấy, Saipov có liên hệ với các tài khoản mạng xã hội chứa nội dung liên quan tới IS. Các nhà chức trách đã tìm thấy mẩu giấy viết tay bằng tiếng Arab gần chiếc xe tải. Theo các cáo buộc được nêu trong một đơn tố cáo hình sự do công tố tòa án quận Nam New York đệ trình, Saipov lên kế hoạch tấn công vào đúng lễ Halloween bởi hắn biết sẽ có nhiều người ra đường hơn vào dịp này. Có ý kiến cho rằng, Saipov có lẽ bị tác động bởi những video bạo lực của IS.

Các quan chức thực thi pháp luật đã thu giữ hai điện thoại di động trên chiếc xe bán tải y điều khiển để gây ra vụ tấn công, trong đó một chiếc có khoảng 90 video dường như tuyên truyền cho IS. Cơ quan an ninh cho rằng, Saipov đã lên kế hoạch cho vụ tấn công từ gần một năm trước và thuê một chiếc xe tải vào ngày 22-10 để luyện tập hành động.