(HNM) - Trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược, mà đỉnh cao là Chiến dịch Điện Biên Phủ, nhân dân ta phải đương đầu với một đội quân xâm lược nhà nghề lớn mạnh, có quân số đông, vũ khí trang bị kỹ thuật quân sự hiện đại.
Nghệ thuật tiến hành chiến tranh nhân dân Việt Nam trong thời đại mới - thời đại Hồ Chí Minh, trong Chiến dịch Điện Biên Phủ phải tiếp tục giải quyết một bài toán lịch sử mới: Làm thế nào để nhân dân ta và quân đội ta có thể chiến thắng được đội quân xâm lược ở một chiến trường rừng núi hết sức phức tạp về địa hình, khí hậu, thời tiết trong điều kiện đất nước vừa mới giành độc lập, còn muôn vàn khó khăn chồng chất, quân đội còn non trẻ, vũ khí trang bị còn ít và thô sơ?
Bộ đội Đại đoàn 316 cùng lực lượng địa phương mở đường cơ động Tuần Giáo - Điện Biên Phủ trong chiến cuộc Đông Xuân 1953-1954. Ảnh tư liệu |
Vận dụng và phát triển sáng tạo nghệ thuật quân sự vô sản, nhất là nghệ thuật tiến hành chiến tranh nhân dân, nghệ thuật phát huy vai trò và sức mạnh của quần chúng nhân dân trong chiến tranh chính nghĩa của chủ nghĩa Mác - Lênin vào điều kiện cụ thể của nước ta; kế thừa truyền thống, kinh nghiệm đấu tranh dựng nước và giữ nước của dân tộc ta qua hàng nghìn năm lịch sử, nhất là truyền thống, kinh nghiệm xây dựng và phát huy sức mạnh của nhân dân, của "cả nước một lòng, toàn dân đánh giặc", của nghệ thuật "lấy yếu đánh mạnh", "lấy nhỏ thắng lớn", "lấy ít địch nhiều". Đảng ta, đứng đầu là Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn chăm lo xây dựng sức mạnh tổng hợp, cả vật chất và tinh thần, đặc biệt là chăm lo xây dựng và phát huy sức mạnh của thế trận lòng dân để làm nên chiến thắng "lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu". Đây là biểu hiện sinh động, nét đặc sắc trong nghệ thuật tiến hành chiến tranh nhân dân Việt Nam trong thời đại Hồ Chí Minh.
Thế trận lòng dân trong Chiến dịch Điện Biên Phủ là sự gắn kết và quy tụ sức mạnh của quân đội với nhân dân. Trong những ngày đêm gian khổ, khó khăn, chiến đấu, hy sinh ở mặt trận Điện Biên Phủ, bộ đội và dân công đã kề vai, sát cánh chiến đấu và phục vụ chiến đấu. Để chuẩn bị cho chiến dịch, bằng quyết tâm và lòng dũng cảm, bằng sự gắn bó keo sơn của hàng vạn dân công, thanh niên xung phong, bộ đội công binh ngày đêm lao động khẩn trương nên chỉ trong hơn ba tháng (từ tháng 12 - 1953 đến đầu tháng 3 - 1954), ta đã hoàn thành việc tu sửa và mở các đường số 41, số 13, đường từ Tuần Giáo lên Điện Biên Phủ là những trục đường chính của tuyến vận tải cơ giới, tổng cộng khoảng 300km. Đó còn là sự gắn bó, đồng cam, cộng khổ, cùng nhau chịu đựng mọi khó khăn, gian khổ, hy sinh, những ngày đêm "khoét núi, ngủ hầm, mưa dầm, cơm vắt" của bộ đội và nhân dân, nhất là nhân dân các dân tộc Tây Bắc.
Thế trận lòng dân trong Chiến dịch Điện Biên Phủ là sự gắn kết và quy tụ sức mạnh của hậu phương và tiền tuyến. Trong điều kiện khó khăn, thiếu thốn của một đất nước vừa giành được độc lập, nhưng hậu phương của chiến tranh, nhất là hậu phương ở chiến trường Tây Bắc đã được củng cố, xây dựng. Cùng với đó là việc xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân, xây dựng chính quyền dân chủ nhân dân để tập trung sức chi viện cho tiền tuyến. Do thực hiện tốt chính sách cải cách ruộng đất nên nông dân rất phấn khởi đẩy mạnh sản xuất, hăng hái đóng thuế nông nghiệp, xung phong tòng quân và tham gia dân công phục vụ chiến dịch. Những kết quả đạt được trong cải cách ruộng đất, thực hiện khẩu hiệu "người cày có ruộng" đã động viên, khích lệ, làm nức lòng các chiến sĩ đang chiến đấu ngoài mặt trận.
Thực hiện chủ trương của Bộ Chính trị là huy động tại chỗ và tích cực vận chuyển từ hậu phương ra tiền tuyến, một cuộc vận động nhân dân "Tất cả cho mặt trận, tất cả để chiến thắng" đã được triển khai rầm rộ, rộng lớn chưa từng có trong kháng chiến chống thực dân Pháp. Chỉ trong một thời gian ngắn, ta đã huy động được một khối lượng lớn sức người, sức của ở vùng tự do Thanh - Nghệ - Tĩnh, ở Việt Bắc cũng như ở vùng bị tạm chiếm chi viện cho chiến trường Điện Biên Phủ.
Ngược lại, những chiến thắng vang dội của các chiến sĩ, nhất là những chiến công vượt qua mọi khó khăn, gian khổ, dũng cảm, hy sinh vì thắng lợi của chiến dịch đã có sức lay động, cổ vũ mạnh mẽ tinh thần của không chỉ các chiến sĩ đang trực tiếp chiến đấu, phục vụ chiến đấu ở mặt trận, mà còn có ý nghĩa động viên tinh thần của nhân dân ở hậu phương làm tăng thêm tinh thần đoàn kết, gắn bó, động viên, khích lệ lẫn nhau giữa tiền tuyến với hậu phương, hậu phương với tiền tuyến, tạo nên thế trận lòng dân ngày càng gắn bó vững chắc trong suốt cả chiến dịch.
Thế trận lòng dân trong Chiến dịch Điện Biên Phủ là biểu hiện của việc khơi dậy và phát huy sức mạnh của quân đội và nhân dân các dân tộc Việt Nam phát huy tinh thần yêu nước, sẵn sàng đứng lên chấp nhận mọi khó khăn, gian khổ, hy sinh vì độc lập của Tổ quốc, vì ấm no, tự do, hạnh phúc của nhân dân, quyết không chịu mất nước, không chịu làm nô lệ. Khơi dậy và phát huy tinh thần yêu nước trong hàng nghìn năm đấu tranh dựng nước và giữ nước của dân tộc, Đảng ta và Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nâng tinh thần yêu nước truyền thống Việt Nam lên chủ nghĩa yêu nước Việt Nam, chủ nghĩa anh hùng cách mạng Việt Nam trong thời đại mới - thời đại Hồ Chí Minh để làm nên một thế trận lòng dân mới trong Chiến dịch Điện Biên Phủ.
Việc khơi dậy và phát huy tinh thần yêu nước trong Chiến dịch Điện Biên Phủ tạo thành thế trận lòng dân vững chắc đã được thể hiện sinh động ở việc chúng ta đã tạo ra một phong trào thi đua giết giặc lập công sôi nổi, rộng khắp từ cán bộ đến chiến sĩ, từ những người trực tiếp chiến đấu đến những người phục vụ chiến đấu trong suốt 56 ngày đêm "khoét núi, ngủ hầm, mưa dầm, cơm vắt", "máu trộn bùn non", nhưng "gan không núng, chí không mòn". Đó là khơi dậy và phát huy tinh thần yêu nước của toàn thể dân tộc Việt Nam hướng ra tiền tuyến với tinh thần: "Thà hy sinh tất cả chứ nhất định không chịu mất nước, nhất định không chịu làm nô lệ", "Cảm tử cho Tổ quốc quyết sinh".
Thực hiện lời động viên, kêu gọi của Trung ương Đảng, của Chính phủ, của Chủ tịch Hồ Chí Minh, hàng vạn con em của các dân tộc Việt Nam trên khắp các vùng, miền của đất nước đã hăng hái xung phong, nô nức lên đường tham gia chiến đấu và phục vụ chiến đấu. Chúng ta đã khơi dậy và phát huy được cao độ tinh thần yêu nước, chủ nghĩa anh hùng cách mạng Việt Nam, quy tụ được sự đồng tình, ủng hộ, giúp đỡ, đóng góp của nhân dân cả tinh thần và vật chất, cả lực lượng và của cải cho Chiến dịch lịch sử Điện Biên Phủ.
(*) Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Hànộimới.