Sự ra đi bí ẩn của tác giả "Kiêu hãnh và định kiến"

Ngày 17-11 vừa qua, một giả thiết mới về cái chết của văn sĩ đã được nữ nhà văn trinh thám Lindsay Ashford đưa ra, sau khi bà nghiên cứu kỹ về căn bệnh cuối đời của Jane. Nhà văn L. Ashford cho rằng Austen có thể chết vì bị ngộ độc thạch tín và bà có cơ sở để đưa ra giả thuyết này.

Ba năm trước, L.Ashford đến thăm quê nhà của Jane ở làng Chawton, Hampshire (Anh) để viết một cuốn tiểu thuyết tội phạm mới. Tại thư viện địa phương, bà đã tìm thấy những bức thư cũ của Jane. Trong đó có một bức thư nữ văn sĩ viết trước khi qua đời năm 1817. Đầu mối quan trọng nằm trong dòng chữ của Jane: "Tôi đang khỏe lên nhiều và thị lực của tôi cũng tốt hơn chút ít. Trước đó thì thật tồi tệ, da thì loang lổ các màu nâu, đen, trắng". Bị ám ảnh bởi câu văn này, Ashford bắt đầu nghiên cứu các tài liệu về chất độc và nhận thấy triệu chứng như Jane mô tả có thể là biểu hiện của ngộ độc thạch tín. Bệnh này có thể gây những "giọt mưa" sắc tố, tạo thành những mảng màu nâu, đen và trắng trên da. L.Ashford liên lạc với Hiệp hội Jane Austen ở Bắc Mỹ và Chủ tịch của Hiệp hội này cho biết, một lọn tóc của Jane được lưu giữ trong một bảo tàng đã được xét nghiệm và có kết quả dương tính với thạch tín.

Trong thời của Jane, thạch tín được sử dụng như một loại thuốc. "Sau khi nghiên cứu kỹ, tôi nghĩ rằng Austen được kê một loại thuốc có chứa thạch tín. Các triệu chứng của bà chẳng khác gì triệu chứng của người bị ngộ độc thạch tín" - Ashford nói với tờ The Guardian. Dựa theo phát hiện, nhà văn cho rằng có khả năng Jane bị ám hại. Ashford quyết định sẽ đưa chi tiết này vào cuốn tiểu thuyết mà bà đang sáng tác, có tên The Mysterious Death of Miss Austen (Cái chết bí ẩn của Austen). Nhà văn trinh thám khẳng định bà nghiên cứu nhiều về y học, hình sự để viết tiểu thuyết tội phạm và rất tự tin vào lập luận của mình. "Không ai biết lý do tại sao Cassandra (em gái Jane) lại đốt hàng chục lá thư của bà". Bên cạnh đó, "khó có thể khai quật mộ của Jane để tiến hành những phân tích pháp y", Ashford thừa nhận.

Sự ra đi đột ngột của cây bút 41 tuổi từ lâu đã là đề tài của nhiều cuộc tranh luận giữa các nhà sử học. Ban đầu, căn bệnh bí ẩn được xác định là bệnh Addison (suy thượng thận mạn). Sau đó, những nghiên cứu tiếp theo lại khẳng định sự xuất hiện của một số căn bệnh khác. Theo đó, bà mắc ung thư Hodgkin (một loại ung thư máu ác tính) hay bệnh Brill-Zinsser (một tái phát của bệnh sốt phát ban mà Jane mắc hồi bé). Và giờ đây phát hiện tình tiết nữ nhà văn bị sát hại bằng thạch tín khiến cái chết của bà càng thêm kỳ bí. Tuy nhiên, tất cả chỉ là giả thiết nên điều gì đã xảy ra với Jane trong những ngày cuối đời vẫn còn là bí mật.

Jane Austen (16/12/1775 - 18/7/1817) là một trong những nhà văn có ảnh hưởng nhất trên văn đàn Anh nhờ những bình phẩm về các vấn đề xã hội cùng văn phong tuyệt kỹ trong nghệ thuật dẫn chuyện và xây dựng những tình huống oái ăm. Bà chỉ viết một số ít tiểu thuyết như: Sense And Sensibility (Lý trí và tình cảm), Pride And Prejudice (Kiêu hãnh và định kiến), và Persuasion (Thuyết phục)... nhưng tất cả đều là tuyệt tác và được các thế hệ tìm đọc. Trong cuộc bình chọn do đài BBC tổ chức ở Anh năm 2005, Jane được chọn là nhà văn nữ Anh được ưa thích nhất mọi thời đại.