Nông nghiệp đóng vai trò cốt lõi trong hợp tác khu vực ASEAN

Hội nghị AMAF lần thứ 40 diễn ra tại Việt Nam lần này có ý nghĩa quan trọng, trong đó Việt Nam giữ vai trò là Chủ tịch AMAF lần thứ 40 và Chủ tịch AMAF+3 lần thứ 18. Trong nhiệm kỳ này, Bộ Nông nghiệp và PTNT phối hợp với Ban Thư ký ASEAN điều phối toàn bộ các hoạt động hợp tác của AMAF (hoạt động của 53 nhóm công tác và hợp tác của AMAF với hơn 20 đối tác chiến lược của ASEAN).

Phát biểu tại phiên khai mạc, Phó Thủ tướng Chính phủ Trịnh Đình Dũng khẳng định: Trải qua nửa thế kỷ hình thành và phát triển, ASEAN giờ đây đã trở thành một cơ chế hợp tác khu vực thành công, đạt nhiều thành tựu trên cả 3 trụ cột chính là chính trị - an ninh, kinh tế và văn hóa – xã hội, duy trì được nguyên tắc đồng thuận. Sự trưởng thành và lớn mạnh của ASEAN có phần đóng góp quan trọng của ngành Nông nghiệp qua các thời kỳ. Nông nghiệp đóng vai trò cốt lõi, ảnh hưởng tới sự ổn định về kinh tế, chính trị và xã hội của từng quốc gia thành viên và các đối tác trong khu vực.

Thực tế cho thấy, đối với hầu hết các quốc gia ASEAN, nông nghiệp được coi là bệ đỡ của nền kinh tế, giúp các nước vượt qua nhiều biến động và khủng hoảng, góp phần quan trọng bảo đảm an ninh lương thực và phát triển bền vững. Vì vậy, hợp tác nông, lâm nghiệp vẫn luôn là nội dung then chốt của cộng đồng kinh tế ASEAN.

Tuy nhiên, nông nghiệp cũng là lĩnh vực dễ bị tổn thương và chịu nhiều rủi ro. Như một tất yếu trong quá trình phát triển, ngành Nông nghiệp của Việt Nam cũng như các nước trong khu vực đang phải đối mặt với sự cạnh tranh gay gắt với các ngành kinh tế khác trong việc sử dụng nguồn lực, nhất là lao động, đất đai và nguồn nước. Nền nông nghiệp của khu vực đứng trước nhiều thách thức như: Suy giảm năng suất lao động nông nghiệp và nhịp độ tăng trưởng, chênh lệch đời sống giữa nông thôn và thành thị, tác động của biến đổi khí hậu... Điển hình là trận động đất và sóng thần mới đây tại Indonesia đã cướp đi sinh mạng của hàng nghìn người, để lại hậu quả nặng nề và lâu dài, do đó Việt Nam đề nghị hội nghị lần này vận dụng các cơ chế sẵn có của ASEAN như: Quỹ Dự trữ gạo khẩn cấp ASEAN + 3 (APTERR) kịp thời hỗ trợ các nạn nhân vượt qua khó khăn và tổn thất do trận động đất và sóng thần vừa qua tại Indonesia. 

Phó Thủ tướng nhấn mạnh, cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư đang làm thay đổi căn bản nền sản xuất của thế giới và mọi mặt của đời sống xã hội. Do đó, các nước thành viên ASEAN cần chú trọng ứng dụng công nghệ 4.0 vào sản xuất nông nghiệp quy mô hàng hóa. Bên cạnh đó, cần tổ chức lại sản xuất theo chuỗi liên kết, trong đó doanh nghiệp là hạt nhân liên kết, tổ chức sản xuất với hộ nông dân, tối ưu hóa quá trình sản xuất, phân phối và quản lý bảo đảm chất lượng và an toàn thực phẩm trong chuỗi giá trị. Đây cũng chính là tinh thần chủ đạo của năm ASEAN 2018 hướng tới một cộng đồng "Tự cường và sáng tạo" vì lợi ích của người dân trong khu vực.

Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng tin tưởng, cùng với những nỗ lực chung của hợp tác khu vực và của từng nước thành viên, Hội nghị Bộ trưởng nông, lâm nghiệp ASEAN sẽ đẩy nhanh tiến trình thực hiện cộng đồng kinh tế ASEAN, tầm nhìn và kế hoạch hành động chiến lược về hợp tác ASEAN trong lĩnh vực thực phẩm và nông, lâm nghiệp giai đoạn 2016-2025.

Là thành viên tích cực của Cộng đồng ASEAN, Việt Nam rất coi trọng các tiến trình hợp tác khu vực và sẽ tiếp tục đầu tư thích đáng về nguồn lực, nghiên cứu, đề xuất các sáng kiến khả thi, góp phần nâng cao hiệu quả hợp tác và thúc đẩy phát triển nông nghiệp bền vững, vì lợi ích thiết thực của người dân ASEAN.