Nhận hơn 3 tỷ đồng của đối tượng lừa đảo liệu có vô can?

Ngày 2-2, Viện KSND Tối cao đã có văn bản yêu cầu Viện KSND tỉnh Quảng Ngãi kháng nghị bản án số 04/HSST ngày 18-1-2018 của TAND tỉnh Quảng Ngãi để Tòa cấp cao tại Đà Nẵng xét xử phúc thẩm theo hướng tuyên bố bị cáo Phan Ngọc Thụy, trú tại huyện Hòa Vang, TP Đà Nẵng, nguyên Phó phòng kế hoạch Ban điều hành dự án gói thầu 5B Cảng xuất sản phẩm Nhà máy lọc dầu Dung Quất (NMLD Dung Quất) bị truy tố tội “Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ” theo khoản 3, Điều 281 BLHS năm 1999. Bị cáo Thụy là đồng phạm với bị cáo Phạm Thị Phi Phượng, trú tại quận 2, TP Hồ Chí Minh, Giám đốc Công ty TNHH Bến thủy Nội địa Haduc (Công ty Haduc).

Trước đó, Viện KSND Tối cao đã có cáo trạng truy tố Phượng tội: “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” và truy tố Thụy về tội: “Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ”; đồng thời phân công Viện KSND tỉnh Quảng Ngãi thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử sơ thẩm đối với vụ án trên tại TAND cùng cấp.

Ngày 16-1-2018, Tòa sơ thẩm TAND tỉnh Quảng Ngãi tuyên phạt Phạm Thị Phi Phượng 15 năm tù. Đối với Phan Ngọc Thụy, Hội đồng xét xử cho rằng, việc điều tra, thu thập chứng cứ chưa đủ căn cứ để kết luận Thụy phạm tội. Vì vậy, đã áp dụng Điều 13, Điều 157 Bộ luật tố tụng hình sự 2015 tuyên bố bị cáo Thụy không phạm tội như truy tố của Viện kiểm sát.

Trở lại vụ án này, tháng 7-2006, Công ty Cienco 1 ký hợp đồng với nhà thầu BFMC do ông Ban Bong Ho làm giám đốc, thi công khoan hạ cọc thép vào đá gốc Cảng xuất sản phẩm thuộc Dự án NMLD Dung Quất. Nhà thầu BFMC lại liên kết với Công ty ANY 69 (Hàn Quốc) do ông Jung Tae Sung làm giám đốc thực hiện hợp đồng.

Sau khi công trình được hoàn thành, Công ty Cienco 1 đã thanh toán cho nhà thầu BFMC hơn 2,7 triệu USD, số tiền còn lại là hơn 754.000 USD (hơn 14 tỷ đồng) chưa thanh toán.

Tháng 5-2011, Phượng được thuê làm kế toán ngoài giờ cho Công ty ANY 69, biết Công ty này đang gặp khó khăn về tài chính, Phượng đã tư vấn cho ông Jung Tae Sung đòi khoản tiền mà Công ty Cienco 1 còn nợ nhà thầu BFMC. Tin tưởng vào Phượng, ông Jung Tae Sung đã cung cấp hồ sơ có liên quan và cung cấp cả số điện thoại của Phan Ngọc Thụy là người chịu trách nhiệm giải quyết thanh toán tiền cho các nhà thầu phụ nước ngoài của Công ty Cienco 1 để Phượng liên hệ. Tuy nhiên, sau khi nhận hồ sơ, Phượng đã xin nghỉ không làm việc tại Công ty ANY 69 nữa và cũng không gặp ông Jung Tae Sung để thống nhất về khoản nợ của Công ty Cienco 1.

Cuối tháng 10-2012, Phượng thành lập Công ty Haduc rồi đến trụ sở Công ty Cienco 1 tại Hà Nội, giới thiệu là người của ông Jung Tae Sung cử đến để thanh toán công nợ còn lại của nhà thầu BFMC. Sau đó, Phượng đã gọi điện thoại cho Thụy nói là nhà thầu BFMC còn nợ Phượng hơn 20 tỷ đồng nên ông Ban Bong Ho, giám đốc nhà thầu BFMC đồng ý cho Phượng nhận khoản tiền công nợ mà Công ty Cienco 1 còn thiếu để trừ nợ. Thụy nói với Phượng, muốn thanh toán được phải có văn bản của nhà thầu BFMC do ông Ban Bong Ho làm giám đốc ký, đã ủy quyền cho ông Jung Tae Sung là người chịu trách nhiệm thanh toán công nợ còn lại của nhà thầu BFMC. Phượng nói với Thụy nhờ làm giúp văn bản của Công ty BFMC và các thủ tục khác để Phượng nhận được tiền của nhà thầu BFMC và thỏa thuận sẽ chi cho Thụy 18% trên tổng số tiền nhận được.

Sau khi nhận được lời đề nghị của Phượng, Phan Ngọc Thụy đã “giúp đỡ” Phượng làm các thủ tục cần thiết để chiếm đoạt số tiền 754.000 USD. Nhờ sự giúp đỡ “nhiệt tình” của Thụy mà Phượng đã thực hiện thành công hành vi lừa đảo, chiếm đoạt hơn 754.000 USD của nhà thầu BFMC và Công ty ANY 69 (Hàn Quốc). Sau đó, Phượng đã “lại quả” cho Thụy số tiền 3,2 tỷ đồng (trong số tiền này, vợ Thụy đã nộp lại cho cơ quan công an 1 tỷ đồng); còn lại, Phượng chiếm hưởng hơn 11 tỷ đồng.

Tuy nhiên, tại phiên tòa sơ thẩm, TAND tỉnh Quảng Ngãi tuyên phạt Phượng 15 năm tù giam mà không tuyên phạt đối với bị cáo Thụy với lý do: “Thụy không phải là người có trách nhiệm trong việc thanh toán công nợ cho nhà thầu BFMC nên không phải là chủ thể của tội “Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ”. Việc Thụy làm hồ sơ thanh toán công nợ cho BFMC là do… nhờ về mặt “tình cảm”!?

Tuy nhiên, trong cáo trạng cũng như quá trình điều tra bổ sung và khi thực hành quyền công tố tại phiên tòa, đại diện Viện kiểm sát đã đưa ra những chứng cứ xác đáng thể hiện trách nhiệm của Thụy trong việc thanh toán dự án gói thầu 5B. Chính Thụy cũng khai tại cơ quan điều tra là khi được điều động đi nơi khác, Thụy chưa nhận được chỉ đạo nào của lãnh đạo yêu cầu bàn giao công việc thanh toán cho các nhà thầu phụ nước ngoài cho người khác. Bản thân Thụy vẫn quản lý hai thùng tôn hồ sơ chưa bàn giao cho ai.

Hơn nữa, trong quyết định số 0348/QĐ-TCT-TCCB-LĐ ngày 4-8-2009 và sau này tại báo cáo số 0261 CV/TCT-5B ngày 21-3-2016 của Công ty Cienco 1 gửi cơ quan điều tra đã khẳng định, các nhân sự trong Ban điều hành dự án được Tổng Công ty điều động đến dự án phải có trách nhiệm đến cùng các công việc liên quan đến dự án, kể cả khi được điều động đi làm việc khác.

Như vậy, việc TAND tỉnh Quảng Ngãi nhận định Thụy không phải là người có trách nhiệm thanh toán công nợ là chưa đánh giá hết các tài liệu, chứng cứ trong vụ án.

Còn theo chúng tôi, khi Phan Ngọc Thụy đã nhận số tiền trên 3 tỷ đồng của Phạm Thị Phi Phượng, thì không thể có chuyện giúp đỡ “tình cảm” được.