Năm 2010, Hà Nội là đô thị hiện đại và đồng bộ

Một góc khu đô thị mới Mỹ Đình (huyện Từ Liêm).Ảnh: TK

Trên cơ sở Quy hoạch chung và Quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế-xã hội giai đoạn 2001-2010 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, thời gian qua, thành phố đã tập trung đẩy nhanh công tác quy hoạch, hoàn thành và công bố nhiều dự án, nghiên cứu rà soát, điều chỉnh quy hoạch không gian Thủ đô. Hệ thống kết cấu hạ tầng đô thị phát triển theo hướng đồng bộ, hiện đại.

Nhiều tuyến đường, nút giao thông quan trọng đã hoàn thành, một số cầu qua sông Hồng được triển khai xây dựng. Hệ thống sông, hồ, công viên, vườn hoa được cải tạo với diện tích đất cây xanh bình quân đạt 5,3m2/người. Trên 40 khu đô thị mới với hơn 400 nhà cao tầng, nhiều khu nhà ở và chung cư cao tầng được xây dựng với khoảng 6 triệu mét vuông, tạo không gian đô thị mới, kiến trúc hiện đại.

Công tác quản lý đô thị được đổi mới với nhiều cơ chế, chính sách, văn bản quy phạm pháp luật được ban hành. Thành phố cũng đã phân cấp cho quận, huyện được mở rộng. Công tác giải phóng mặt bằng (GPMB) phục vụ đầu tư phát triển được chỉ đạo quyết liệt. Nhiều vấn đề đô thị bức xúc, một số việc tồn đọng lâu ngày được quan tâm giải quyết, xử lý dứt điểm. Chất lượng dịch vụ đô thị được cải thiện. Vận tải hành khách công cộng phát triển nhanh. Thành phố đã đầu tư mua sắm 670 phương tiện vận tải, duy trì 43 tuyến xe buýt, đáp ứng 25% nhu cầu đi lại của nhân dân. Hệ thống cấp, thoát nước được tập trung đầu tư xây dựng, cải tạo, từng bước giải quyết bức xúc về nước sinh hoạt, giảm úng ngập cục bộ. Công tác thu gom và vận chuyển rác thải, vệ sinh môi trường đã thực hiện theo hướng mở rộng xã hội hóa.

Bên cạnh kết quả đạt được, công tác xây dựng, phát triển và quản lý đô thị còn nhiều hạn chế: Quy hoạch xây dựng chậm đổi mới, tiến độ và chất lượng lập quy hoạch chưa đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế-xã hội; nghiên cứu tổ chức không gian và kiến trúc đô thị chưa được quan tâm đúng mức; sự khớp nối giữa các quy hoạch, giữa dự án phát triển đô thị với các khu dân cư xung quanh còn thiếu đồng bộ. Quản lý đất đô thị, trật tự xây dựng đô thị, xã hội hóa dịch vụ đô thị vẫn còn hạn chế. Công tác GPMB gặp nhiều khó khăn, quỹ nhà tái định cư còn thiếu. Đầu tư xây dựng còn dàn trải, một số công trình trọng điểm thực hiện chậm tiến độ hoặc hiệu quả khai thác chưa cao. Hệ thống hạ tầng đô thị, đặc biệt hệ thống giao thông tĩnh chưa được đầu tư đúng mức; trật tự giao thông, ùn tắc giao thông, úng ngập cục bộ, ô nhiễm môi trường… vẫn là những vấn đề bức xúc.

Nguyên nhân của những hạn chế, yếu kém trên là do cơ chế, chính sách thực hiện Nghị quyết 15-NQ/TƯ của Bộ Chính trị, Pháp lệnh Thủ đô và một số văn bản luật ban hành chậm, thiếu đồng bộ, gây khó khăn trong quá trình thực hiện. Các giải pháp hữu hiệu huy động nguồn lực cho xây dựng và phát triển còn thiếu, nguồn vốn đầu tư phát triển đô thị còn hạn hẹp so với yêu cầu. Sự phối hợp, điều hành công tác giữa các cấp, ngành trên một số lĩnh vực thiếu chặt chẽ và đồng bộ; phân công nhiệm vụ, trách nhiệm chưa rõ, chức năng quản lý đô thị trong một số lĩnh vực còn chồng chéo, thiếu quy chế, quy trình phối hợp. Việc kiểm tra, xử lý vi phạm, sai phạm trong quản lý đô thị chưa nghiêm, chưa kịp thời. Năng lực của một số chủ đầu tư, nhà thầu tư vấn, xây lắp còn yếu…

Trên cơ sở những việc đã làm được và những hạn chế nêu trên, Thành ủy Hà Nội đã đề ra một số quan điểm cơ bản để xây dựng, phát triển và quản lý đô thị đến năm 2010 theo hướng xây dựng Hà Nội là đô thị hiện đại và đồng bộ. Theo đó, việc xây dựng, phát triển và quản lý đô thị phải gắn kết chặt chẽ với phát triển kinh tế-xã hội Thủ đô, phù hợp với các quy hoạch phát triển vùng và cả nước; kết hợp hài hòa với các lĩnh vực chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, môi trường và an ninh quốc phòng. Tiếp đến là nâng cao chất lượng quy hoạch, bảo đảm định hướng phát triển bền vững, ổn định lâu dài. Quy hoạch-kiến trúc đô thị phải kết hợp hài hòa tính hiện đại với truyền thống văn hóa, gắn liền phát triển và bảo tồn, gắn quy hoạch với phân bổ lại dân cư. Đồng thời đầu tư xây dựng đồng bộ giữa hệ thống hạ tầng kỹ thuật (HTKT) với hạ tầng xã hội (HTXH), trong đó HTKT phải đi trước một bước. Tại khu vực nội thành cũ, hạn chế xây dựng nhà cao tầng, không bố trí xây dựng thêm bệnh viện, trường đại học, cao đẳng và hạn chế đầu tư cải tạo nâng công suất các công trình dịch vụ đô thị công cộng. Thực hiện kiên quyết, nhất quán chủ trương chuyển mạnh đầu tư ra ven nội và ngoại thành theo hướng tập trung đầu tư nhanh, gọn vào khu đô thị, khu công nghiệp có hệ tống HTKT-HTXH đồng bộ, hiện đại. Quản lý đô thị theo hệ thống thống nhất, kết hợp giữa phát triển và quản lý và đẩy mạnh CCHC, tăng cường phân cấp đầu tư, quản lý cho quận, huyện.

Hà Nội cần xây dựng và hoàn thành Chiến lược phát triển tổng thể Thủ đô đến năm 2030 và tầm nhìn đến 2050, làm cơ sở điều chỉnh quy hoạch phát triển kinh tế-xã hội, quy hoạch xây dựng, quy hoạch sử dụng đất và các quy hoạch chuyên ngành. Thành phố phối hợp với các bộ, ngành, tỉnh, thành lân cận nghiên cứu, sớm hoàn chỉnh quy hoạch Vùng Thủ đô (bao gồm phương án điều chỉnh, mở rộng địa giới hành chính của Hà Nội phù hợp với chiến lược phát triển Thủ đô và đất nước).

P.V

Các chỉ tiêu phấn đấu đến năm 2010 - Hoàn chỉnh điều chỉnh quy hoạch chung Thủ đô và quy hoạch các quận, huyện đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030; - Xây mới khoảng 6 triệu m2 nhà ở; - Diện tích đất dành cho giao thông tăng thêm 2% đất đô thị (đưa tổng diện tích đất dành cho giao thông đạt 10%); - Diện tích đất cây xanh bình quân đạt 6,5-7m2/người; - Vận tải hành khách công cộng đáp ứng 30-35% nhu cầu đi lại của nhân dân (khoảng 650 triệu lượt hành khách); - Sản xuất, cung cấp nước sạch với công suất 1,1 triệu m3/ngày-đêm; - Tỷ lệ dân đô thị được sử dụng nước máy 95-100%; - Xây dựng 1 hoặc 2 khu xử lý nước thải tập trung; - Mật độ điện thoại đạt 85-95 máy/100 dân; - Tỷ lệ ngầm hóa hệ thống cáp điện, thông tin tại khu vực đô thị mới phát triển, các tuyến đường mới mở đạt 90%.