Một đầu mối thống nhất chỉ đạo, điều hành

Theo các quy định hiện hành, lực lượng TTXD chỉ có chức năng kiểm tra, lập biên bản, đề xuất hình thức, biện pháp xử lý các công trình vi phạm; còn việc thực hiện, xử lý sai phạm lại do chính quyền địa phương. Chính vì vậy, thời gian qua, sau khi một số công trình vi phạm trật tự xây dựng được phát hiện, lực lượng TTXD đã chỉ ra sai phạm, nhưng do nhiều nguyên nhân, các vi phạm không được xử lý ngay, thậm chí một số công trình vẫn tiếp tục tái phạm. Do vậy, tình trạng xây dựng sai quy hoạch, sai phép, không phép, xây dựng lấn chiếm không gian, mật độ xây dựng, số tầng, khoảng lùi... vẫn diễn ra.

Sau khi Quyết định số 3973/QĐ-UBND có hiệu lực, từ ngày 1-9-2016, Chủ tịch UBND các quận, huyện, thị xã chỉ đạo, điều hành trực tiếp Đội TTXD tại các quận, huyện để thực hiện nhiệm vụ quản lý trật tự xây dựng trên địa bàn. Thực tế cho thấy, mặc dù UBND thành phố đã ban hành quy chế phối hợp quản lý trật tự xây dựng giữa Sở Xây dựng và UBND quận, huyện, thị xã, UBND các xã, phường, thị trấn, nhưng trong quá trình thực hiện đã nảy sinh nhiều bất cập, ảnh hưởng đến hiệu quả, hiệu lực công tác quản lý nhà nước. Do đó, việc thống nhất công tác chỉ đạo, điều hành xuyên suốt đối với lực lượng TTXD sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho địa phương đối với công tác quản lý TTXD, cũng như những nội dung phối hợp trong xử lý công trình vi phạm.

Căn cứ Quyết định số 3973/QĐ-UBND, trách nhiệm của Chủ tịch UBND các địa phương đã được phân định rõ. Cụ thể, Chủ tịch UBND TP Hà Nội giao nhiệm vụ cho Chủ tịch UBND quận, huyện, thị xã rà soát, đánh giá công tác quản lý TTXD trên địa bàn, đề xuất với thành phố mô hình quản lý hiệu quả; trực tiếp chỉ đạo, điều hành Đội TTXD địa bàn, kiểm tra, phát hiện, đề xuất xử lý vi phạm trật tự xây dựng. Sở Xây dựng có nhiệm vụ hướng dẫn chuyên môn, nghiệp vụ, quản lý biên chế của lực lượng này. Chánh Thanh tra Sở Xây dựng chỉ đạo hoạt động của lực lượng Thanh tra Sở Xây dựng.

Như vậy, với quy định mới, Chủ tịch UBND các quận, huyện, thị xã trực tiếp chỉ đạo, điều hành Đội TTXD trên địa bàn thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, phát hiện, tham mưu, đề xuất xử lý các vi phạm trật tự xây dựng (trước đây, lực lượng này do Sở Xây dựng Hà Nội quản lý, điều hành). Sở Xây dựng Hà Nội chỉ chịu trách nhiệm hướng dẫn về chuyên môn, nghiệp vụ; quản lý biên chế và chế độ tiền lương của lực lượng TTXD theo Luật Thanh tra. Chánh Thanh tra Sở Xây dựng chỉ đạo hoạt động của lực lượng cán bộ, công chức, thanh tra viên của Thanh tra Sở Xây dựng theo quy định của pháp luật.

Theo Phó Chánh Thanh tra Sở Xây dựng Nguyễn Mạnh Hùng, sau khi có thay đổi về chỉ đạo, điều hành, công tác quản lý trật tự xây dựng có nhiều chuyển biến tích cực, số công trình vi phạm bị lập biên bản, xử lý tăng đáng kể so với giai đoạn trước. Tuy nhiên, do sự phối hợp giữa TTXD và chính quyền địa phương có nơi chưa chặt chẽ, dẫn đến công trình vi phạm không được xử lý triệt để. Thời gian tới, ngoài việc lực lượng TTXD tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, chính quyền cơ sở cần quyết liệt trong xử lý vi phạm trật tự xây dựng, tránh tình trạng kéo dài thời gian xử lý, vi phạm chậm được khắc phục.

Có thể nói, việc ban hành Quyết định số 3973/QĐ-UBND ngày 20-7-2016 của UBND thành phố không chỉ giúp bộ máy của lực lượng TTXD hoạt động hiệu quả, bảo đảm tính thống nhất trong công tác chỉ đạo, điều hành mà còn phân định rõ trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân trong công tác quản lý trật tự xây dựng.