Lễ chùa đầu năm: Đừng để tâm linh bị biến tướng

Có mặt tại Phủ Tây Hồ trưa 15-2 (tức mùng 8 tháng Giêng), phóng viên nhận thấy lượng khách đến lễ Phủ khá đông. Phần lớn mọi người ở đây đều cầm nắm tiền lẻ, chắp tay xì xầm khấn vái rồi rút một tờ đặt lên khay hay nhét vào hòm công đức, vừa đi khấn vừa rải đủ các ban, bệ. Thậm chí có những lúc đông quá, khó chen được vào gần các ban, có người đứng từ xa ném tiền vào các ban thờ.

Tình trạng người đi lễ cầm tiền lẻ, cầu khấn rồi rải khắp nơi tại các ban thờ, dưới chân tượng Phật, tượng voi đá hay rải ở gốc cây cổ thụ, gài tiền lên cành hoa, giắt tiền đặt vào các khe cửa, gài lên các tượng ngựa gỗ, ô lọng… cũng xảy ra tại các đình, chùa: Bia Bà (La Khê, Hà Đông), Chùa Hà (Cầu Giấy), chùa Trấn Quốc, đền Quán Thánh (quận Ba Đình)…

Phát tâm công đức hay là tiền "giọt dầu" vốn là nét văn hóa mang ý nghĩa đẹp, gọi là chút thành tâm để góp phần xây dựng, tu bổ đền, chùa. Song, ý nghĩa này đã bị biến tướng khi nhiều người đang coi việc đi lễ, rải tiền lẻ như một khoán ước với thần linh cho những điều mình mong cầu, tạo hình ảnh phản cảm, làm mất đi nét đẹp vốn có của phát tâm công đức.

Trong khi đó, tại khu vực đốt vàng mã, sức nóng hầm hập lan tỏa. Không chỉ số lượng hương do khách thập phương đến lễ bái cắm tại các lư quá nhiều, ban quản lý phải thường xuyên cho người đi nhổ bỏ và đem đổ đống tại nơi hóa vàng; nhiều người sau khi lễ bái còn mang từng sấp tiền âm phủ, vàng mã đem hóa, lửa bốc bùng bùng kéo theo tro giấy bốc lên, bay ra tứ tung.

Đầu năm, khi mùa lễ hội bắt đầu, cùng với việc người người, nhà nhà đi lễ chùa cầu mong một năm mới bình an, hạnh phúc thì cũng là lúc các dịch vụ, hàng quán ăn theo nở rộ. Ở khu vực đình, chùa Bia Bà (La Khê, Hà Đông) chiều ngày 8 tháng Giêng, tại cả hai trục đường chính (đường Quang Trung và Lê Trọng Tấn) dẫn vào, đã xảy ra tình trạng bát nháo dịch vụ trông giữ xe khi nhiều nhà gần mặt đường đua nhau nhao ra đường chào mời vào gửi. Người í ới mời khách, người lao ra đường chặn xe dẫn đến việc dòng xe phía sau bị chặn và ùn ứ.

Thêm vào đó, do trục hai đường này khá hẹp, cộng với số lượng người đi lễ đầu năm tăng cao, trong khi các hàng quán đua nhau lấn chiếm lòng lề đường để bày bán đồ lễ khiến giao thông càng thêm ùn tắc. Tại Phủ Tây Hồ, ghi nhận trong các ngày mùng 8, 9 tháng Giêng, các trục đường ra vào Phủ cũng thường xuyên trong tình trạng tắc nghẽn, nhất là thời điểm cuối giờ trưa, đầu giờ chiều.

Đặc biệt, khu vực ngã tư đoạn bắt buộc đi bộ vào Phủ và trước khu vực vào bãi trông giữ xe miễn phí do Đoàn thanh niên phường Quảng An tổ chức, tình trạng giao thông càng trở nên hỗn loạn. Trên vỉa hè, các hàng quán: Hoa quả gánh, hàng xúc xích nướng… lấn chiếm toàn bộ vỉa hè. Dưới lòng đường, phương tiện giao thông đi lại ngược xuôi hỗn loạn khiến ùn tắc cả đoạn dài.

Lâu nay, văn hóa lễ chùa và sự biến tướng đã và đang bị lên án khá nhiều. Đi lễ rải tiền lẻ, đốt vàng mã tràn lan… rất cần được thay đổi, để nét đẹp văn hóa này thực sự đẹp và ý nghĩa. Do vậy, cũng rất cần các địa phương tích cực hơn nữa trong việc lên phương án điều tiết giao thông, xử lý nghiêm các hành vi buôn bán lấn chiếm vỉa hè, lòng đường để bảo đảm sự tôn nghiêm nơi thờ tự.