Lần đầu trình Quốc hội Luật Đơn vị hành chính-kinh tế đặc biệt

Tạo cơ sở pháp lý xây dựng 3 đơn vị hành chính-kinh tế đặc biệt

Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho biết, dự án Luật đơn vị hành chính-kinh tế đặc biệt (HCKTĐB) nhằm luật hóa chủ trương, chiến lược, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội về đặc khu kinh tế và xây dựng một số đơn vị HCKTĐB của Đảng.

Những năm gần đây, việc khai thác các tiềm năng tĩnh của nền kinh tế đang dần tới hạn và sức hút của các khu kinh tế, khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao sau 25 năm phát triển giảm dần, thiếu động lực phát triển đột phá.

Mặc dù vậy, kinh nghiệm trong xây dựng, quản lý một số đặc khu, khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao là tiền đề quan trọng để thành lập các đơn vị HCKTĐB Vân Đồn, Bắc Vân Phong và Phú Quốc. Đây là những đơn vị có vị trí chiến lược và có tiềm năng phát triển một số ngành, nghề có thể cạnh tranh quốc tế.

Luật được xây dựng nhằm tạo cơ sở pháp lý cho việc xây dựng và phát triển ba đơn vị HCKTĐB trên và qua đó có thể xem xét nhân rộng trong cả nước những thể chế, chính sách và mô hình quản lý mới, hiệu lực, hiệu quả.

Dự thảo Luật gồm 6 Chương với 104 Điều và 5 Phụ lục gồm các quy định về chính sách phát triển kinh tế - xã hội; Về tổ chức và hoạt động của chính quyền địa phương và các cơ quan khác của Nhà nước tại đơn vị hành chính-kinh tế đặc biệt; Quy định riêng về ngành, nghề ưu tiên phát triển đối với từng đơn vị hành chính-kinh tế đặc biệt.

Có thể trình Quốc hội thông qua tại Kỳ họp thứ năm

Thẩm tra Tờ trình dự án Luật này, Ủy ban Pháp luật tán thành với sự cần thiết ban hành Luật Đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt với những lý do như được nêu trong Tờ trình của Chính phủ.

Bên cạnh đó, Ủy ban Pháp luật đề nghị Chính phủ làm rõ cơ sở thực tiễn của việc quy định các cơ chế, chính sách mới, đặc thù, vượt trội cho các đơn vị HCKTĐB; đồng thời, đánh giá khả năng cạnh tranh, thu hút đầu tư của các đơn vị HCKTĐB so với các đặc khu kinh tế trong khu vực và trên thế giới.

Trong điều kiện ngân sách hiện nay, nhiều ý kiến cũng đề nghị Chính phủ cần đánh giá cụ thể hơn về khả năng hỗ trợ của TƯ đối với các đơn vị HCKTĐB để bảo đảm sự thành công của mô hình này.

Ủy ban Pháp luật nhận thấy đây là một dự án Luật lớn, nội dung phức tạp. Để bảo đảm tính đồng bộ trong việc xem xét, thông qua dự án Luật và thành lập các đơn vị HCKTĐB thì ngoài việc hoàn thiện các nội dung trong dự thảo Luật, xây dựng và trình Quốc hội các đề án thành lập đơn vị hành chính-kinh tế đặc biệt như đã nêu, Chính phủ và các cơ quan có liên quan phải xây dựng các đề án bảo đảm quốc phòng, an ninh và trật tự, an toàn xã hội trong các đơn vị HCKTĐB theo đúng yêu cầu.

Bên cạnh đó, các địa phương cũng cần tích cực hơn nữa trong việc chuẩn bị các phương án chuyển tiếp về tổ chức bộ máy, cán bộ, công chức, người lao động cả ở cấp huyện và cấp xã tương xứng với phương án tổ chức chính quyền, bảo đảm ổn định đời sống của người dân.

Với khối lượng công việc lớn và tính chất phức tạp như trên, Ủy ban Pháp luật đề nghị Chính phủ khẩn trương hoàn thành các công việc nhằm bảo đảm tiến độ xem xét, thông qua dự án Luật và các đề án liên quan như dự kiến.

Căn cứ vào kết quả chuẩn bị và ý kiến của các đại biểu Quốc hội, nếu hồ sơ chuẩn bị đầy đủ, đúng tiến độ, chất lượng tốt, có sự đồng thuận cao thì có thể trình Quốc hội quyết định việc thông qua các đề án, nghị quyết và dự thảo Luật tại kỳ họp thứ 5 của Quốc hội khóa XIV.