Kiểm tra một phép nhân sai

Tuy vậy, với những phép nhân mà cả hai thừa số đều có nhiều chữ số chẳng hạn, việc tính toán lại sẽ mất nhiều công sức. Không cần thực hiện lại phép tính, chúng ta vẫn có thể kiểm tra theo một số dấu hiệu để biết được phép nhân đó là sai. Bài này, chúng tôi giới thiệu một số dấu hiệu như thế để các bạn cùng tìm hiểu.

1. Chữ số tận cùng của tích

Bài 1. Kiểm tra xem phép tính 23 × 47 = 1085 là đúng hay sai?

Giải. Hai chữ số tận cùng của hai thừa số trong tích là 3 và 7. Ta có 3 × 7 = 21, tận cùng là 1. Mà 1085 tận cùng là 5 nên phép tính 23 × 47 = 1085 là sai.

Bài 2. Kiểm tra xem phép tính 568 × 52 = 29534 là đúng hay sai?

Giải. Ta thấy 8 × 2 = 16, tận cùng là 6. Mà 29534 tận cùng là 4 nên phép tính 568 × 52 = 29534 là sai.

2. So sánh lớn hơn, nhỏ hơn

Bài 3. Kiểm tra xem phép tính 29 × 49 = 1521 là đúng hay sai?

Giải. Ta có 29 < 30, 49 < 50, 30 × 50 = 1500. Suy ra 29 × 49 < 1500. Vì 1521 > 1500 nên phép tính 29 × 49 = 1521 là sai.

Bài 4. Kiểm tra xem phép tính 41 × 62 = 2342 là đúng hay sai?

Giải. Ta thấy 41 > 40, 62 > 60, 40 × 60 = 2400. Suy ra 41 × 62 > 2400. Mà 2342 < 2400 nên phép tính 41 × 62 = 2342 là sai.

Bài 5. Kiểm tra xem phép tính 26 × 81 = 1906 là đúng hay sai?

Giải. Ta thấy 26 > 25, 81 > 80, 25 × 80 = 2000. Suy ra 26 × 81 > 2000. Mà 1906 < 2000 nên phép tính 26 × 81 = 1906 là sai.

3. Tổng các chữ số

Với mỗi thừa số trong tích và kết quả, lấy tổng các chữ số của mỗi số này. Nếu tổng nào lớn hơn 9 thì lại cộng tổng các chữ số của số vừa nhận được. Cứ tiếp tục thực hiện như vậy đến khi được số nhỏ hơn 10. Lấy số tạo được của hai thừa số đem nhân với nhau và lấy kết quả này thực hiện việc cộng tổng các chữ số như trên. Nếu số mới tạo thành khác với số tạo thành từ kết quả thì phép nhân đã tính sai.

Bài 6. Kiểm tra xem phép tính 14 × 37 = 528 là đúng hay sai?

Giải. Với hai thừa số, ta có 1 + 4 = 5; 3 + 7 = 10, 1 + 0 = 1. Tích hai số tạo thành từ hai thừa số là 5 × 1 = 5. Với kết quả, ta có 5 + 2 + 8 = 15,

1 + 5 = 6. Vì 6 khác 5 nên phép tính 14 × 37 = 528 là sai.

Bài 7. Kiểm tra xem phép tính 52 × 24 = 1238 là đúng hay sai?

Giải. Ta có 5 + 2 = 7; 2 + 4 = 6; 7 × 6 = 42, 4 + 2 = 6; 1 + 2 + 3 + 8 = 14, 1 + 4 = 5. Vì 5 khác 6 nên phép tính 52 × 24 = 1238 là sai.

Bài 8. Kiểm tra xem phép tính 234 × 887 = 207658 là đúng hay sai?

Giải. Ta có 2 + 3 + 4 = 9; 8 + 8 + 7 = 23, 2 + 3 = 5; 9 × 5 = 45, 4 + 5 = 9; 2 + 0 + 7 + 6 + 5 + 8 = 28, 2 + 8 = 10, 1 + 0 = 1. Vì 1 khác 9 nên phép tính 234 × 887 = 207658 là sai.

Kết quả kỳ trước. a) Tính 213 × 234. Nhóm các giao điểm là: 4; 2, 6; 6, 3, 8; 9, 4; 12. Các tổng theo nhóm là 4, 8, 17, 13, 12. Ta được 213 × 234 = 49842. b) Tính 201 × 421. Nhóm các giao điểm là: 8; 0, 4; 4, 0, 2; 2, 0; 1. Các tổng theo nhóm là 8, 4, 6, 2, 1. Ta được 201 × 421 × 24 = 84621.

Kỳ này. Kiểm tra xem các phép tính sau là đúng hay sai: a) 24 × 39 = 1026; b) 204 × 302 = 60708. Câu trả lời gửi về chuyên mục “Toán học, học mà chơi”, Tòa soạn Báo Hànộimới, 44 Lê Thái Tổ, Hoàn Kiếm, Hà Nội.