Nhà anh Lê Trường Giang, ở Hà Nội diện tích nhỏ, nhưng khắp nơi đầy đồ điện tử cũ: chiếc ti vi mua từ chục năm trước, chiếc điều hòa dùng lâu không còn mát như trước.
Sau khoảng 5 năm, các sản phẩm công nghệ thông tin đã qua sử dụng trở nên lỗi thời. Ảnh minh họa: Kienthuc.
Điều kiện kinh tế gia đình dần khá hơn nên gia đình anh Giang mua ti vi và điều hòa mới; còn những đồ cũ anh cho vào phòng ăn.
Một loạt đồ điện tử cũ trong nhà, chưa đến mức hỏng hẳn, nhưng vẫn sử dụng được nên anh Giang tiếc không bỏ đi. Mỗi năm đống rác đồ cũ tích cóp thêm một tí, nhà chật ních các đồ điện tử cũ.
Theo tiến sĩ Trần Văn Thịnh, trưởng Bộ môn Thiết bị điện, điện tử, Trường Đại học Bách khoa Hà Nội, đồ điện tử đã qua sử dụng thì phần lớn có thể coi là rác thải. Vì thời gian để sử dụng tiếp không nhiều, nhưng việc giải quyết hậu quả khi chúng hỏng hẳn là cả một vấn đề lớn.
Tiến sĩ Ngô Quốc Quyền, Viện Hóa học cho biết, theo ước tính chưa đầy đủ do Viện thống kê, mỗi năm Việt Nam thải ra khoảng 120.000 - 150.000 thiết bị điện và điện tử gia dụng như ti vi, tủ lạnh, máy giặt, điều hòa.
Ngoài ra, khoảng 200.000 - 300.000 chiếc máy tính để bàn cũng được thải ra hằng năm. Chì, kẽm... là những chất thải khó chuyển hóa, nhưng để nó tự nhiên ngoài môi trường trong một thời gian dài thì sẽ bị phân hủy thành hóa chất có hại. Các chất đó sẽ ngấm vào nguồn nước, ngấm vào đất gây ô nhiễm đất và nước.
Tiến sĩ Thịnh cho rằng, rất khó để nói một thiết bị điện thì có tuổi thọ bao nhiêu lâu. Tùy từng điều kiện, mục đích sử dụng để cân nhắc thời điểm thay thế thiết bị khác.
Người Việt Nam có thói quen sử dụng cho đến khi hỏng, không thể sửa chữa được nữa thì mới bỏ. Tuy nhiên trên thực tế, các nhà sản xuất thường xuyên cải tiến mẫu mã và công nghệ. Vì thế, sau khoảng 5 năm là các sản phẩm trở nên lỗi thời. Đó cũng là khoảng thời gian hợp lý để thay đổi đồ điện tử trong gia đình.
Cũng theo tiến sĩ Thịnh, thiết bị điện tử càng cũ thì tổn hao năng lượng càng lớn. Ví dụ như một chiếc tivi màu thế hệ cũ thì công nghệ cao nhất vẫn chỉ là ống hình. Đằng sau chiếc ti vi là cả một cục lớn bao gồm các ống hình. Công nghệ này khi phát, đặc biệt là loại ống hình màu, sẽ tạo ra phản xạ màu rất lớn, gây hại cho mắt, nhất là với trẻ em khi xem ở khoảng cách gần. Còn ti vi mới hiện nay như màn hình led hay tinh thể lỏng, plasma... gần như khắc phục được hoàn toàn nhược điểm này.
Đầu tháng tới, những sản phẩm công nghệ thông tin đã qua sử dụng sẽ bị Việt Nam cấm nhập khẩu. Theo các chuyên gia, quy định này là phù hợp với thực tế, thậm chí sử dụng đồ điện tử quá cũ không có lợi cho sức khỏe.
(*) Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Hànộimới.