Khoa học và công nghệ phải là động lực để đất nước phát triển nhanh, bền vững

Tham dự hội nghị còn có: Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương, Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh Nguyễn Xuân Thắng; các đồng chí Bí thư Trung ương Đảng: Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa, Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Đỗ Văn Chiến, Trưởng ban Dân vận Trung ương Bùi Thị Minh Hoài. Dự hội nghị còn có các Ủy viên Trung ương Đảng: Phó Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân, Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam, đại diện các ban, bộ, ngành trung ương…

Đại biểu dự hội nghị tại điểm cầu thành phố Hà Nội có Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Nguyễn Thị Tuyến; Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Phó Chủ tịch Thường trực UBND thành phố Lê Hồng Sơn.

Tham dự còn có 140 đại biểu dự trực tiếp tại điểm cầu Hà Nội và khoảng 2.000 đại biểu tham dự trực tuyến qua các điểm cầu tại các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

Đáp ứng yêu cầu trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa

Báo cáo đề dẫn tại hội nghị cho biết, ngay sau khi Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng thành công tốt đẹp, Đảng đoàn Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam và các cấp đã tổ chức quán triệt, triển khai phổ biến các chủ trương, nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước cho các cán bộ khoa học, hội viên, tạo sự đồng thuận, thống nhất trong đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ; xây dựng và triển khai Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng.

Liên hiệp Hội đã đặt mục tiêu tiếp tục giữ vai trò nòng cốt trong tập hợp, đoàn kết rộng rãi và phát huy trí tuệ sáng tạo của đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ; đưa khoa học và công nghệ trở thành động lực phát triển đất nước và bảo đảm quốc phòng, an ninh quốc gia; đáp ứng yêu cầu trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước…

Tại hội nghị, đại diện các tổ chức, doanh nghiệp đã phát biểu tham luận chia sẻ kết quả hoạt động nổi bật của đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ trong thời gian qua; đồng thời đề xuất những định hướng, giải pháp nhằm triển khai thực hiện hiệu quả nhiệm vụ khoa học và công nghệ được nêu tại Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng.

Gắn nhiệm vụ chính trị trọng tâm với chuyển đổi số và phát triển kinh tế số

Phát biểu tại hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cho biết, xuyên suốt chiều dài lịch sử, cha ông ta luôn quý trọng hiền tài, coi hiền tài là nguyên khí quốc gia. Trong bối cảnh toàn cầu hóa và xu thế phát triển của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, Đảng ta xác định quan điểm phát triển đất nước phải bằng và dựa vào khoa học và công nghệ, coi đây là quốc sách hàng đầu, giữ vai trò then chốt trong sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội.

Thủ tướng khẳng định, đội ngũ trí thức Việt Nam nói chung và trí thức khoa học và công nghệ nói riêng đã có nhiều đóng góp quan trọng trong công cuộc đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, thúc đẩy đổi mới sáng tạo và tinh thần khởi nghiệp; tuyên truyền phổ biến kiến thức, nâng cao dân trí...

Tuy nhiên, Thủ tướng Phạm Minh Chính cũng chỉ rõ những tồn tại, hạn chế của khoa học và công nghệ nước nhà như: Đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ chưa phát huy hết tiềm năng, thế mạnh của mình; chưa đáp ứng được những mong muốn và sự kỳ vọng của Đảng, Nhà nước và nhân dân. Các sản phẩm có hàm lượng chất xám, hàm lượng khoa học và công nghệ phục vụ cho sản xuất và đời sống của người dân chưa nhiều. Chưa tạo được phong trào đổi mới sáng tạo mạnh mẽ… Đặc biệt, Thủ tướng còn bày tỏ băn khoăn về tình trạng “chảy máu chất xám”, không khai thác hết chất xám của đất nước.

Nhấn mạnh toàn Đảng, toàn quân, toàn dân ta đang ra sức phấn đấu đến năm 2045, kỷ niệm 100 năm thành lập nước, Việt Nam sẽ trở thành nước phát triển, thu nhập cao, Thủ tướng cho biết, Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng đã xác định 6 trọng tâm, 3 đột phá chiến lược và 12 nhiệm vụ chủ yếu, đòi hỏi phải có nhận thức mới, tư duy khoa học mới gắn với những giải pháp thiết thực, hiệu quả để đưa chủ trương, đường lối của Đảng vào thực tiễn đời sống, để khoa học và công nghệ trở thành động lực phát triển, góp phần đưa đất nước phát triển nhanh và bền vững.

Thủ tướng Phạm Minh Chính cũng khẳng định, Chính phủ sẽ xây dựng chương trình hành động phát triển về khoa học công nghệ, trong đó gắn với nhiệm vụ chính trị trọng tâm của đất nước, gắn với chuyển đổi số, nền kinh tế số, xã hội số để mang lại giá trị, nâng cao hơn nữa đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân.

Thủ tướng yêu cầu Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam quán triệt tất cả chủ trương, định hướng phát triển khoa học, công nghệ đã được thể hiện trong Nghị quyết Đại hội XIII đến từng hội viên để thống nhất tư tưởng và hành động; coi trọng và tăng cường vai trò của đội ngũ trí thức trong khối đại đoàn kết trên nền tảng liên minh công nhân - nông dân - trí thức; tiếp tục tham mưu cho Đảng và Nhà nước về đường lối, chủ trương, chính sách phát triển đất nước. Đặc biệt, trong bối cảnh dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, đội ngũ trí thức cần tích cực nghiên cứu, phát triển các giải pháp, sản phẩm khoa học và công nghệ phòng, chống dịch…

Đồng thời cần có giải pháp để thúc đẩy và nâng cao chất lượng các công bố khoa học quốc tế của Việt Nam; huy động các nguồn lực xã hội hợp pháp cho phát triển khoa học và công nghệ; tăng cường hợp tác công - tư… Cùng với đó, cần mở rộng hợp tác quốc tế để thu hút hiệu quả lực lượng khoa học là người Việt Nam ở nước ngoài và có chế độ trọng dụng, đãi ngộ phù hợp để thu hút nhân tài.

* Trước khi vào hội nghị chính thức, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã tham quan một số mô hình, sản phẩm của các nhà khoa học và đội ngũ trí thức Việt Nam. Đây là những đề tài mang tính thời sự và khoa học, đang là nhu cầu bức thiết về bảo vệ môi trường, sản xuất cấu kiện tiền chế trong lĩnh vực xây dựng…