Hướng tới mục tiêu vì người bệnh

- Thưa Bộ trưởng, với những kết quả Ngành Y tế đạt được trong năm 2016, bà hài lòng về kết quả nào và điều gì còn trăn trở?

- Trong các kết quả Ngành Y tế đạt được, có nhiều điều khiến tôi hài lòng. Như việc thực hiện quyết liệt, bằng nhiều giải pháp khác nhau các bệnh viện (BV) đã có thay đổi tích cực. Nhiều cơ sở y tế đã xanh, sạch, đẹp hơn; quy trình khám, chữa bệnh đã từng bước đơn giản, giảm thời gian chờ đợi của người bệnh. Cùng với đó, tinh thần, thái độ phục vụ của nhân viên y tế tốt hơn trước, tình trạng nằm ghép tại một số BV lớn đã giảm.

Đặc biệt, thời gian qua, triển khai các quy định của Luật Dược, liên bộ: Y tế, Tài chính, Công Thương đã triển khai quản lý chặt chẽ thị trường thuốc chữa bệnh. Nhờ đó, so với những năm trước, về cơ bản thị trường dược phẩm đã bình ổn, đáp ứng đủ thuốc phục vụ công tác phòng và điều trị bệnh của nhân dân. Riêng về chất lượng thuốc trong năm 2016, nhờ tập trung triển khai các biện pháp giám sát, kiểm tra chất lượng thường xuyên nên tỷ lệ thuốc giả, thuốc kém chất lượng đã giảm rõ rệt. Tỷ lệ thuốc giả từ 7% năm 1990 xuống còn dưới 0,1%...

Bên cạnh những kết quả đã đạt được, điều khiến Ngành Y tế còn trăn trở đó là chất lượng dịch vụ khám chữa bệnh vẫn chưa đáp ứng yêu cầu, người dân còn chưa thực sự hài lòng, hiệu quả hoạt động của hệ thống y tế cơ sở chưa cao. Vấn đề này sẽ được Ngành Y tế tiếp tục chấn chỉnh.

- Có một thực tế, nhiều BV dù luôn quá tải nhưng vẫn dành tỷ lệ lớn giường dịch vụ khiến cho bệnh nhân có bảo hiểm y tế (BHYT) phải nằm ghép. Vậy Bộ có khống chế số giường dịch vụ tại các BV không, thưa Bộ trưởng?

- Các giường bệnh dịch vụ nằm ngoài số giường mà BV phải bảo đảm theo kế hoạch được giao. Khi có giường dịch vụ, nhiều người chuyển sang nằm giường dịch vụ sẽ giảm quá tải cho các giường bệnh thông thường theo kế hoạch giao. Do vậy, không thể nói các BV dành giường kế hoạch để thực hiện giường dịch vụ dẫn đến các bệnh nhân phải nằm ghép. Hiện số giường dịch vụ chiếm khoảng 5% tổng giường thực kê và bằng khoảng 6% tổng số giường kế hoạch. Tỷ lệ này tại BV tuyến trung ương khoảng 10-11%.

Tuy nhiên, khi triển khai giường dịch vụ có một số tồn tại, đó là một số BV bố trí phòng bệnh không hợp lý, ngay trong khu vực khám, chữa bệnh thông thường khiến người dân bức xúc và cảm giác bị phân biệt đối xử. Vì vậy, Bộ Y tế và UBND các tỉnh, thành phố đang chỉ đạo các BV có tổ chức khám, chữa bệnh theo yêu cầu cần vay vốn, huy động vốn, liên kết hợp tác đầu tư để tách giường dịch vụ thành khu vực riêng.

- Bộ Y tế sẽ giám sát các BV như thế nào để người bệnh không phải nằm ghép cũng như không phải đóng các khoản tiền “khó nói” ngoài viện phí, thưa Bộ trưởng?

- Biện pháp Bộ Y tế đưa ra, đó là thực hiện việc kết nối dữ liệu khám, chữa bệnh giữa cơ sở y tế và cơ quan BHYT. Công khai, minh bạch quyền lợi của người có thẻ BHYT để người dân biết và kiểm soát. Bên cạnh đó, tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, xử lý nghiêm các sai phạm (nếu có). Về giảm quá tải BV và nâng cao sự hài lòng của người bệnh đã đạt được kết quả đáng ghi nhận nhưng vẫn còn một số nơi, một số cán bộ y tế chưa có chuyển biến tốt. Qua đợt kiểm tra một số BV, ngành cũng đã kỷ luật một số cán bộ y tế mắc sai phạm thuộc BV trung ương. Do đó, công tác truyền thông, giáo dục y tế và thanh tra, kiểm tra y tế cần phải tiến hành thường xuyên và sẽ nâng mức kỷ luật đối với những cán bộ cố tình làm sai trái quy định và đạo đức của ngành.

- Năm 2017, Bộ Y tế sẽ có những đột phá gì để toàn ngành thực hiện tốt hơn nhiệm vụ bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân, thưa Bộ trưởng?

- Thời gian qua, cá nhân tôi đã đi khảo sát, kiểm tra, tìm hiểu hoạt động của các trạm y tế xã, trung tâm y tế, BV huyện, trung tâm dân số, BV tuyến tỉnh ở cả 63 tỉnh, thành phố và thấy rằng, hiệu quả hoạt động của các cơ sở y tế tuyến dưới chưa đáp ứng yêu cầu nên người dân phải vượt tuyến. Mặc dù, chúng ta đều biết phòng bệnh hơn chữa bệnh nhưng cả người dân và hệ thống y tế cơ sở chưa thực hiện tốt tinh thần này. Chưa nói đến việc Ngành Y tế cần phải tuyên truyền để người dân nâng cao sức khỏe, hạn chế bệnh; tránh để nhân dân cố hữu với tư tưởng: Có bệnh mới chữa.

Hiện toàn ngành có hơn 11.000 trạm y tế xã nhưng chưa có cơ chế hoạt động hiệu quả, thời gian tới, Ngành Y tế sẽ phải đổi mới toàn diện hoạt động của trạm y tế xã để làm tốt công tác chăm sóc sức khỏe ban đầu cho nhân dân. Tiếp đến là cơ chế quản lý các đơn vị sự nghiệp, đặc biệt là các BV cần phải đổi mới mạnh mẽ hơn nữa. Bệnh viện phải thực sự xanh - sạch - đẹp, là cơ sở để cung cấp dịch vụ, phục vụ người bệnh chứ không phải là nơi ban ơn cho người bệnh.

Với tư cách là người đứng đầu ngành, tôi mong muốn mọi người dân đều có BHYT để khi đi khám, chữa bệnh. Người nào không có khả năng mua BHYT thì Nhà nước sẽ mua hoặc hỗ trợ, còn với những người có khả năng thì cần quan tâm đến bản thân bằng cách tham gia BHYT.

- Trân trọng cảm ơn Bộ trưởng!