Hội nghị Cấp cao ASEAN: Đẩy mạnh quan hệ đối tác vì sự bền vững

Đây là hội nghị cấp cao đầu tiên được tổ chức trong nhiệm kỳ luân phiên Chủ tịch ASEAN 2019 của Thái Lan. Chủ đề của năm nay là "Đẩy mạnh quan hệ đối tác vì sự bền vững".

Tại hội nghị này, Thái Lan đề xuất 3 định hướng cụ thể. Thứ nhất, xây dựng một nền an ninh bền vững trên cơ sở tiếp tục khẳng định những nguyên tắc cơ bản của Hiệp ước Thân thiện và Hợp tác ASEAN và ý nghĩa, tầm quan trọng của tài liệu Quan điểm ASEAN về Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương mà ASEAN thông qua cũng như nhu cầu hợp tác đối phó hiệu quả với các thách thức về an ninh, nhất là an ninh mạng và quản lý biên giới. Thứ hai, thúc đẩy xây dựng một ASEAN thông thoáng thông qua triển khai toàn diện cơ chế "một cửa" ASEAN, thúc đẩy triển khai Sáng kiến Mạng lưới các thành phố thông minh ASEAN, cũng như xây dựng môi trường sinh thái số vì kinh tế số dự báo sẽ mang lại 1.000 tỷ USD cho ASEAN đến năm 2025. Thứ ba, nhấn mạnh phát triển bền vững, thúc đẩy sự tương hỗ giữa Tầm nhìn ASEAN 2025 với Mục tiêu phát triển bền vững của Liên hợp quốc và hợp tác giải quyết các vấn đề như đánh bắt cá không hợp pháp.

Phát biểu khai mạc phiên họp toàn thể vào chiều tối 22-6, Thủ tướng Prayuth Chan-ocha bày tỏ hy vọng tại Hội nghị Cấp cao ASEAN lần này các nhà lãnh đạo ASEAN sẽ xem lại tiến trình triển khai Cộng đồng ASEAN, trao đổi các quan điểm, tầm nhìn và mục tiêu trong tương lai của ASEAN.

Với vai trò Chủ tịch kế nhiệm ASEAN, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã chia sẻ và đánh giá cao chủ đề và những ưu tiên do Chủ tịch ASEAN 2019 Thái Lan đề xuất. Để thúc đẩy sự phát triển bền vững của ASEAN trong thời gian tới, Thủ tướng nhấn mạnh ASEAN cần đặt ưu tiên hàng đầu tiếp tục củng cố đoàn kết, gắn kết nội khối, phát huy vai trò trung tâm và hiệu quả của các cơ chế khu vực do ASEAN chủ trì và dẫn dắt.

Trước những diễn biến phức tạp trong khu vực và căng thẳng thương mại giữa các nước lớn, ASEAN cần đẩy mạnh liên kết kinh tế nội khối, tận dụng hiệu quả các cam kết, thỏa thuận đã ký, sớm hoàn tất đàm phán Hiệp định Đối tác toàn diện khu vực, tạo dựng môi trường kinh doanh thông thoáng cho các doanh nghiệp và dòng vốn đầu tư trong khu vực, đồng thời kịp thời nâng cao năng lực, khả năng ứng phó với các cơ hội, thách thức của cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cũng đề nghị ASEAN tiếp tục thúc đẩy hợp tác trong các lĩnh vực mang lại lợi ích thiết thực cho người dân, đồng thời đẩy mạnh cải cách thể chế và nâng cao hiệu quả bộ máy hoạt động.

Sau phiên họp toàn thể chiều 22-6, sáng nay (23-6), Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và các nhà lãnh đạo ASEAN tham dự lễ khai mạc chính thức hội nghị, sau đó các nhà lãnh đạo sẽ có phiên họp kín. Dự kiến các nhà lãnh đạo sẽ thông qua Tuyên bố Tầm nhìn lãnh đạo ASEAN về Quan hệ đối tác vì sự bền vững; Tài liệu quan điểm của ASEAN về Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương và Tuyên bố Bangkok về chống rác thải biển.

* Cùng ngày, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã có các cuộc gặp Thủ tướng Thái Lan Prayuth Chan-ocha, Tổng thống Indonesia Joko Widodo, Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long. Tại các cuộc gặp, các nhà lãnh đạo thống nhất tiếp tục thúc đẩy quan hệ, đoàn kết, hợp tác song phương cũng như trong toàn khối.

Tại cuộc gặp Thủ tướng Singapore, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã phê phán phát biểu ngày 31-5-2019 của Thủ tướng Lý Hiển Long phần liên quan đến Việt Nam và Campuchia giai đoạn 1979-1980. Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc khẳng định lịch sử đã chứng minh những nhận định của phía Singapore về vai trò của Việt Nam vào thời điểm đó là không đúng và việc nêu lại những định kiến này làm tổn thương sâu sắc tới Việt Nam và Campuchia.

Thủ tướng Lý Hiển Long giải thích Singapore không có ý làm tổn thương Việt Nam, chỉ nhắc lại một chương đau buồn trong lịch sử Đông Dương để nhấn mạnh hòa bình, ổn định và thịnh vượng hôm nay không mặc nhiên mà có, và bối cảnh hiện nay đòi hỏi ASEAN tiếp tục duy trì đoàn kết, gắn bó và tăng cường hợp tác. Thủ tướng Lý Hiển Long cũng nhấn mạnh, Singapore hết sức coi trọng quan hệ hữu nghị và tin cậy với Việt Nam, đánh giá cao vai trò, những đóng góp quan trọng của Việt Nam từ trước tới nay trong việc duy trì hòa bình, an ninh, ổn định và phát triển của khu vực cũng như trong tiến trình xây dựng Cộng đồng ASEAN vững mạnh, đoàn kết, tự cường.

Hai Thủ tướng đánh giá cao cuộc gặp đã giúp hai bên hiểu nhau hơn, nhất trí tinh thần hướng tới tương lai, tập trung thúc đẩy mạnh mẽ quan hệ Đối tác chiến lược Việt Nam - Singapore trên tất cả các lĩnh vực. Hai bên nhất trí sẽ tăng cường hơn nữa trao đổi, tham vấn, phối hợp lập trường về các vấn đề khu vực và quốc tế cùng quan tâm, nhất là giữ vững đoàn kết, đồng thuận và quan điểm của ASEAN vì hòa bình, ổn định, phát triển ở khu vực và trên thế giới.

* Trước đó, tại Bangkok, trong khuôn khổ Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 34, đã diễn ra các hội nghị bên lề.