Họa sĩ Nguyễn Quân và những “Ghi chú về nghệ thuật” Việt Nam

(HNMO)- Ngày 26/9 tới, tại Trung tâm Nghệ thuật Việt – 42 Yết Kiêu- Hà Nội, Trung tâm Nghệ thuật Việt – Tạp chí Tia Sáng và văn nghệ sĩ, bạn bè của tác giả tại Hà Nội sẽ tổ chức buổi ra mắt cuốn sách của họa sỹ, nhà phê bình Mỹ thuật nổi tiếng Nguyễn Quân nhân kỷ niệm 60 năm ngày sinh của ông.

Hai cuốn sách được ra mắt trong lần này là: cuốn “Nguyễn Quân – 10 năm. One decade 98-08” của hai tác giả Phan Cẩm Thượng và Trần Hậu Tuấn, và cuốn sách “Ghi chú về Nghệ thuật” của Nguyễn Quân viết từ năm 1980 – in lần đầu năm 1990, là cuốn sách đầu tiên trong số 14 cuốn sách viết về nghệ thuật của ông được tái bản sau 18 năm.

Họa sĩ Nguyễn Quân sinh năm 1948, học chuyên ngành toán học và điều khiển học, rồi dịch sách văn học Đức và dạy ngoại ngữ, nhưng nghệ thuật mới là mảnh đất luôn lôi cuốn ông về phía nó. Giống như con thuyền không chịu đi vào nơi biển yên sóng lặng, Nguyễn Quân lao vào cuộc sống ở nơi bão tố. Trầm luân trong giới văn nghệ Việt Nam, ông có một vị thế trang trọng của một học giả chứ không chỉ là một nghệ sĩ.

Đã có một thời gian dài hội họa Việt Nam khủng hoảng lối đi. Những con đường tiếp cận lý thuyết và những thành tựu thực tiễn của nghệ thuật hiện đại thế giới gần như không đến được với công chúng trong nước.Chính ở thời điểm này, Nguyễn Quân bước vào làng nghệ thuật Việt Nam. Cách tiếp cận của Nguyễn Quân với đời sống Mỹ thuật Việt Nam là giới thiệu những vấn đề lý thuyết tạo hình mới mẻ cùng những nỗ lực thoát khỏi lối mòn đã có từ trước. Trong suốt thời gian liên tục giữ các chức vụ: Phó chủ nhiệm khoa lý luận và lịch sử Mỹ thuật – Trường Đại học Mỹ Thuật Hà Nội (1978 – 1984) – Ban Thư ký hội nghệ sĩ tạo hình Việt Nam (1984 – 1989) – Tổng biên tập Tạp chí Mỹ thuật – Phó Giám đốc NXB Mỹ Thuật (1986-1989)…

Bằng tất cả cố gắng của một người có tấm lòng với đời sống nghệ thuật nước nhà, nhiệt tình và năng lực, Nguyễn Quân đã biến thời gian này thành cơ hội tốt nhất để mở rộng không gian tiếp xúc , khích lệ khát vọng sang tạo, thúc đẩy sự thay đổi tư duy nghệ thuật của chính ông và của các họa sĩ thế hệ sau. Ở khúc quanh trên con đường hội họa Việt Nam đã hé mở những cánh cửa mới. Cũng từ những cánh cửa mở này, nhiều thế hệ họa sĩ trẻ đã không còn hoang mang, lúng túng, họ đã tiếp nhận những cái nhìn mới để bước tiếp những bước thật xa. Cùng với những đóng góp về mặt lý luận, Nguyễn Quân đã dũng cảm làm nốt phần thực hành hội họa và điêu khắc của mình. Con người Nguyễn Quân trong nghệ thuật tạo hình là con người “Tri hành hợp nhất”.

Tuyết Minh