Hà Nội: Quyết liệt giải phóng mặt bằng các dự án trọng điểm

Năm 2012, toàn thành phố có 246 dự án hoàn thành GPMB, đã thu hồi 1.290ha đất, phê duyệt phương án và chi trả hơn 7.637 tỷ đồng bồi thường, hỗ trợ cho 28.465 tổ chức, hộ gia đình, cá nhân và bố trí tái định cư cho 855 hộ dân phải di chuyển chỗ ở. Trong đó có nhiều công trình trọng điểm như dự án đường cao tốc Nội Bài - Lào Cai (trên địa bàn huyện Sóc Sơn); đường cao tốc Hà Nội - Hải Phòng, đường liên tỉnh Hà Nội - Hưng Yên (địa bàn quận Long Biên và huyện Gia Lâm); dự án cầu Nhật Tân và đường Nhật Tân - Nội Bài (quận Tây Hồ và huyện Đông Anh, Sóc Sơn); đường Vành đai I đoạn Ô Chợ Dừa - Hoàng Cầu (quận Đống Đa); cầu Vĩnh Thịnh (thị xã Sơn Tây); đường Vành đai 2,5 (quận Hoàng Mai)…

Theo Ban Chỉ đạo GPMB TP, công tác GPMB đạt kết quả tích cực là nhờ Thành ủy, HĐND, UBND TP thường xuyên kiểm tra, đôn đốc và chỉ đạo tháo gỡ vướng mắc. Chỉ riêng Ban Chỉ đạo GPMB TP đã chủ trì, phối hợp cùng liên ngành tham mưu cho UBND TP giải quyết hàng trăm đơn thư phản ánh, khiếu kiện về cơ chế bồi thường, GPMB và tái định cư của hàng loạt dự án. Khi có vướng mắc phát sinh vượt thẩm quyền, UBND quận, huyện, thị xã, chủ đầu tư đã chủ động báo cáo và tích cực phối hợp với các sở, ngành xem xét, tham mưu, đề xuất thành phố giải quyết.

Nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ chuyên trách

Tuy nhiên, trong GPMB, việc xác nhận nguồn gốc, quá trình sử dụng đất của cấp xã đối với các trường hợp bị thu hồi có lúc, có nơi còn chậm. Hồ sơ quản lý đất đai còn thiếu ở nhiều nơi gây khó khăn cho việc xác nhận của các cấp chính quyền. Ngoài ra, còn có sự yếu kém về năng lực, sự thiếu tích cực của đội ngũ cán bộ trực tiếp làm công tác GPMB. Việc chuẩn bị điều kiện tổ chức GPMB (vốn, quỹ nhà đất tái định cư, hồ sơ chỉ giới đường đỏ, mốc giới…) chưa được đơn vị liên quan triển khai kịp thời. Có nơi chưa tạo được sự phối hợp đồng bộ trong công tác thu hồi đất - GPMB. Ý thức của một bộ phận người dân còn thấp, còn có hiện tượng cố tình cản trở.

Nói về những khó khăn tại cơ sở, ông Nguyễn Đức Hải, Phó chủ tịch UBND quận Hoàng Mai cho biết: Hoàng Mai có đặc thù nửa đô thị, nửa nông thôn với việc sáp nhập 7 xã của huyện Thanh Trì và 5 phường của quận Hai Bà Trưng, số dự án phát triển giao thông đô thị rất lớn, liên quan đến nhiều hộ dân. Quận đang triển khai 86 dự án phải GPMB tổng diện tích 1.126ha (chiếm 1/4 diện tích đất tự nhiên của quận). Quận đều cố gắng công khai, minh bạch trong cơ chế chính sách và giải quyết công bằng quyền lợi của người bị thu hồi đất. Tuy nhiên, công tác GPMB vẫn còn nhiều khó khăn. Đặc biệt, nguồn vốn cho GPMB và quỹ nhà đất tái định cư đang rất thiếu. Có những dự án thông báo thu hồi đất của dân 6-7 năm nhưng đến nay chủ đầu tư chưa bố trí được vốn. Người dân cũng bức xúc nhiều về chất lượng cũng như các dịch vụ tại khu tái định cư (đặc biệt là tại hai khu Đồng Tàu và Đền Lừ). Bên cạnh đó, sự phối hợp giữa một số chủ đầu tư với chính quyền quận còn mờ nhạt...

Theo ông Trương Quang Thiều, Trưởng ban Chỉ đạo GPMB thành phố, năm 2013, khối lượng GPMB rất lớn, trong đó có nhiều dự án trọng điểm cần được tập trung thực hiện và bàn giao dứt điểm như: Đường cao tốc Hà Nội - Thái Nguyên, đường Nhật Tân - Nội Bài, đường Kim Mã - Trần Phú, đường Vành đai II đoạn Nhật Tân - Bưởi và đoạn Ngã tư Sở - Ngã tư Vọng, đường Vành đai I đoạn Ô Chợ Dừa - Hoàng Cầu, dự án đường sắt đô thị Hà Nội… Để GPMB được thuận lợi, làm tiền đề đẩy nhanh tiến độ các dự án, TP sẽ tập trung nâng cao năng lực, hiệu quả và kiện toàn bộ máy, đội ngũ cán bộ chuyên trách GPMB; đẩy nhanh tiến độ xây dựng khu tái định cư, dự án nhà ở tái định cư phục vụ các dự án trọng điểm; đồng thời bố trí đủ nguồn vốn. Ban Chỉ đạo GPMB TP sẽ nghiên cứu, rà soát các quy định của Luật Thủ đô để tham mưu, đề xuất thành phố ban hành các quy định có liên quan đến GPMB…