Giải pháp chặn tin nhắn rác, lừa đảo

Thủ đoạn tinh vi

Trung tuần tháng 7-2014, Bộ Công an đã công bố việc bắt giữ hai nhóm đối tượng (gồm 4 bị can) tại Hà Nội mở 6 công ty chuyên phát tán tin nhắn lừa đảo trên các đầu số 7x68 và 7x77. Cụ thể, trong thời gian từ tháng 6-2013 đến tháng 6-2014, các đối tượng này đã phát tán hàng triệu tin nhắn lừa đảo và nếu trả lời bị trừ 15.000-30.000 đồng trong tài khoản. Tổng số tiền các đối tượng chiếm đoạt là khoảng 23 tỷ đồng, trong đó chúng ăn chia với nhà mạng theo tỷ lệ 45-55%.

Trước đó, trong tháng 6-2014, Công an TP Hà Nội cũng đã khởi tố và bắt khẩn cấp đối tượng thuộc Công ty IMMC (đường Lê Thanh Nghị - Hà Nội) viết và kinh doanh hơn 300 ứng dụng phần mềm qua trang web chợ nội dung số mmoney.vn. Công ty này cũng sử dụng tới 7 đầu số thuê lại qua đối tác của 3 nhà mạng lớn và trong thời gian từ tháng 7-2013 đến tháng 6-2014 đã móc túi hơn 9 tỷ đồng của hơn 700.000 thuê bao di động. Trong số 9 tỷ đồng thu lợi bất chính này, các nhà mạng được chia lại 55% theo hợp đồng hợp tác kinh doanh.

Ngoài hai trường hợp trên cũng trong thời gian gần đây, các đối tượng xấu đã sử dụng tin nhắn từ đầu số để nhắn tin giả chuyển khoản ngân hàng tới khách hàng với mục đích lừa đảo. Cụ thể, đối tượng lừa đảo tham gia đặt hàng tại các trang web bán hàng sau đó liên lạc với cửa hàng rồi thông báo đã chuyển tiền vào tài khoản của cửa hàng với đầy đủ mã đơn hàng, số tiền..., đồng thời nhắn một tin giả dạng ngân hàng "thông báo tiền đã về" vào điện thoại của chủ tài khoản. Tin nhắn giả dạng này hiển thị từ tổng đài 19001534xx. Nếu không tinh ý, người bán hàng sẽ nhầm tưởng ngân hàng chuyển khoản và thực hiện việc chuyển hàng cho đối tượng. Đó là còn chưa kể đến vụ việc phát tán tin nhắn rác lừa đảo khách hàng trúng thưởng quà với giá trị lớn, nhưng muốn nhận được quà thì phải nộp một số tiền nhất định; hoặc muốn trúng thưởng, nhận quà hãy làm theo hướng dẫn gọi, nhắn tin đến tổng đài. Kết quả tiền trúng thưởng không thấy đâu, nhưng thuê bao nhẹ thì mất tiền cước lên tới vài trăm nghìn đồng, nặng thì phải nộp số tiền tới hàng chục triệu đồng cho kẻ xấu.

Nhà nước cần quản lý đầu số

Với những dẫn chứng kể trên cho thấy, thủ đoạn của các đối tượng lừa đảo ngày càng tinh vi và số tiền chúng chiếm đoạt cũng ngày càng lớn. Nguyên nhân là vì các nhà mạng cũng không thể kiểm soát được đối tác của mình là các DN cung cấp nội dung thuê lại đầu số dịch vụ. Phần khác là do các nhà cung cấp dịch vụ di động luôn được hưởng ăn chia doanh thu kinh doanh đầu số tới 55% và đương nhiên, khi có quyền lợi lớn như vậy, phải có những điều kiện đi kèm ràng buộc mặc đối tác "tự tung tự tác".

Trước thực trạng này, tại cuộc họp giao ban quản lý nhà nước chuyên ngành vào ngày 4-8, Bộ TT-TT đã lên tiếng về nạn tin nhắn rác, tin nhắn lừa đảo từ đầu số tổng đài. Lãnh đạo Bộ này cho rằng, việc kiểm soát nội dung trên mạng di động chỉ có Bộ mới được làm, trong khi đó các nhà mạng vốn có hạ tầng cho thuê đầu số nhưng không được quản lý nội dung. Do vậy, mới có chuyện các đối tác thuê hạ tầng thực hiện các hành vi lừa đảo mà nhà mạng không thể kiểm soát. Song, lãnh đạo Bộ cũng khẳng định, để xảy ra vấn nạn trên có trách nhiệm của nhà mạng. Bản thân nhà mạng phải có trách nhiệm trong trường hợp để đối tác nhiều lần vi phạm mà không thực hiện cắt hợp đồng, báo với cơ quan chức năng…

Do vậy, để hạn chế nạn tin rác, tin lừa, lãnh đạo Bộ TT-TT đang xem xét việc thu hồi quyền quản lý đầu số viễn thông từ DN hiện nay về cơ quan quản lý nhà nước. Theo đó, Nhà nước sẽ quản lý đầu số và cấp đầu số, đồng thời kiểm soát nội dung mà các DN nội dung sẽ cung cấp ra thị trường; các DN cung cấp dịch vụ viễn thông chỉ giữ vai trò cho thuê hạ tầng. Đây cũng là một giải pháp hợp lý, nhằm nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước, giảm thiệt hại, phiền hà cho khách hàng.