Đụng độ liên tiếp giữa Ấn Độ và Pakistan: Lung lay niềm tin

Trong lần giao tranh mới nhất trong vòng chưa đầy 48 giờ qua, Ấn Độ đã lập tức bắn trả sau khi cáo buộc quân đội Pakistan vô cớ bắn vào địa điểm đồn trú của binh sĩ nước này tại khu vực Poonch và Balakot. Súng cối, rocket, pháo… nhiều loại vũ khí hạng nặng đã được cả bên hai sử dụng để nhằm vào nhau. Các vụ đấu súng liên tiếp trong hơn hai tuần qua dù không gây nhiều thương vong nhưng đã cho thấy mối quan hệ căng thẳng giữa hai cường quốc hạt nhân tại Nam Á, đồng thời đang làm lung lay thỏa thuận ngừng bắn mà Ấn Độ và Pakistan ký kết năm 2003.

Theo văn bản này, hai bên đã nhất trí chấm dứt giao chiến tại khu vực đường kiểm soát ở Kashmir. Tuy nhiên, kể từ đó đến nay, người dân ở khu vực vẫn tiếp tục chứng kiến các cuộc đụng độ giữa quân đội hai nước. Đặc biệt, trong 15 ngày qua, tiếng súng vang lên gần như hằng ngày ở LoC cùng với việc hai bên cáo buộc lẫn nhau về những vụ nã đạn cướp đi mạng sống của cả binh sĩ và thường dân. Giao tranh ở LoC là động thái rõ ràng khẳng định rằng mối bất hòa dai dẳng giữa Ấn Độ và Pakistan liên quan đến chủ quyền vùng đất Kashmir chưa bao giờ thực sự lắng xuống. Những căng thẳng mới nhất đã khiến triển vọng về một cuộc hội đàm nhằm xây dựng hòa bình tại Nam Á xuống thấp. Theo thông tin chính thức được Bộ Ngoại giao Ấn Độ công bố, khả năng cuộc gặp giữa Thủ tướng nước này Manmohan Singh với người đồng cấp Pakistan Nawaz Sharif bên lề kỳ họp Đại hội đồng Liên hợp quốc ở New York tháng 9 tới, chưa được quyết định. New Delhi nêu rõ, để diễn ra một cuộc đối thoại cần có môi trường tích cực và một môi trường mà trong đó vẫn diễn ra hành động khủng bố, bạo lực chống Ấn Độ không thể thích hợp cho cuộc gặp này. Tuy nhiên, Islamabad vẫn bày tỏ mong muốn cuộc gặp gỡ sẽ diễn ra như dự kiến ban đầu. Pakistan đã phóng thích 337 ngư dân Ấn Độ như một cử chỉ thiện chí của nước này nhằm cải thiện mối quan hệ với quốc gia láng giềng.

Giữa lúc quan hệ hai bên đang vô cùng căng thẳng, việc New Delhi thời gian qua công bố những tiến bộ trong quân sự khiến dư luận lại lo ngại sẽ xuất hiện một cuộc chạy đua vũ trang mới ở Nam Á. Theo đó, ngày 25-8, phía Ấn Độ cho biết đã đẩy nhanh tiến trình sản xuất và đưa tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Agni-V, có khả năng mang đầu đạn hạt nhân nặng hơn một tấn và có tầm bắn 5.000km, vào phiên chế hoạt động của các lực lượng vũ trang nước này. Cùng thời gian, một phái đoàn Hải quân Ấn Độ đã đến Nga để bàn về sửa chữa và đóng tàu ngầm. Nhiều nguồn tin cho biết, trung tâm sửa chữa tàu chiến Zvedochka (Nga) sẽ đẩy nhanh tiến độ sửa chữa tàu ngầm cho đối tác lên gấp 2,5 đến 3 lần so với hiện tại theo yêu cầu của hải quân Ấn Độ.

Nguy cơ về một cuộc đối đầu quân sự giữa hai nước như đã từng xảy ra cho đến thời điểm này chưa thực sự đến mức báo động. Tuy nhiên, việc củng cố tiềm năng quân sự và những cuộc đụng độ kéo dài, có chiều hướng gia tăng tại LoC cho thấy con đường đi đến nền hòa bình giữa Ấn Độ và Pakistan vẫn còn vô cùng khó khăn. Dẫu vậy, đến lúc này, cả hai bên vẫn khẳng định cam kết tuân thủ thỏa thuận ngừng bắn năm 2003 và coi đây là giải pháp sống còn để hướng tới nối lại tiến trình đối thoại giữa hai nước. Ngay cả lãnh đạo khu vực Kashmir do Ấn Độ kiểm soát, ông Omar Abdullah cũng tin rằng, khôi phục hòa bình sẽ mang lại lợi ích cho cả hai nước và là con đường duy nhất để người Ấn Độ và Pakistan thực sự chung sống trong yên bình.