Đổi mới phương thức lãnh đạo, bắt kịp đòi hỏi của cuộc sống

Nhân kỷ niệm 85 năm Ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam (3/2/1930-3/2/2015), Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy Hà Nội Phạm Quang Nghị đã chia sẻ những bài học thành công cũng như những điều còn trăn trở và quyết tâm thực hiện thắng lợi những nhiệm vụ đang đặt ra phía trước. Báo Hànộimới trân trọng giới thiệu cùng bạn đọc.

- Thưa đồng chí Bí thư Thành ủy! Thực tiễn cách mạng Việt Nam 85 năm qua đã chứng minh, sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng Cộng sản Việt Nam là nhân tố hàng đầu, quyết định mọi thắng lợi của cách mạng Việt Nam. Đảng bộ TP Hà Nội trong những năm qua, đặc biệt là từ sau khi hợp nhất đã phát huy những truyền thống quý báu của Đảng ta như thế nào, thưa đồng chí?

- Với yêu cầu xây dựng Thủ đô trong thời kỳ mới, Đảng và Nhà nước ta đã có quyết định mang ý nghĩa lịch sử, điều chỉnh, mở rộng địa giới hành chính Thủ đô. Chặng đường hơn 6 năm chưa phải là dài so với tiến trình lịch sử xây dựng và phát triển, song có ý nghĩa hết sức quan trọng đối với Thủ đô. Trước và trong quá trình triển khai thực hiện Nghị quyết số 15 của Quốc hội khóa XII, có biết bao vấn đề khó khăn, mới mẻ cùng với những băn khoăn, lo lắng đặt ra. Liệu thành phố Hà Nội có đủ khả năng quản lý, bao quát được khối lượng công việc to lớn và phức tạp đang đòi hỏi phải giải quyết. Từ vấn đề hợp nhất bộ máy, tổ chức, cán bộ; yêu cầu đồng thời làm tốt chức năng quản lý đô thị, vừa xây dựng, phát triển khu vực nông thôn rộng lớn; vấn đề quản lý và phát triển toàn diện các lĩnh vực văn hóa, giáo dục, y tế, khoa học công nghệ cũng như bảo đảm sự vững vàng trong mọi tình huống trên lĩnh vực quốc phòng, an ninh...

Với ý thức trách nhiệm trước Trung ương và cả nước, Đảng bộ TP Hà Nội đã xác định quyết tâm thực hiện Nghị quyết 15 của Quốc hội với tinh thần "Đoàn kết, hợp tác, trách nhiệm", tất cả vì công việc chung, vì sự nghiệp xây dựng và phát triển Thủ đô và đất nước. Trong một thời gian rất ngắn, toàn bộ hệ thống chính trị bao gồm cấp ủy, HĐND, UBND, MTTQ, các đoàn thể chính trị - xã hội, lực lượng quân sự, công an, cơ quan sự nghiệp, các tổ chức xã hội nghề nghiệp... đã khẩn trương bắt tay vào công việc, làm việc không quản ngày nghỉ, giờ nghỉ, quyết tâm chạy đua với thời gian, để đúng ngày 1-8-2008, kỳ họp hợp nhất HĐND thành phố chính thức khai mạc, đánh dấu hoàn thành việc hợp nhất. Ngay trong ngày đầu tiên ấy, bộ máy, tổ chức và cán bộ của thành phố Hà Nội mở rộng chính thức đi vào hoạt động, bảo đảm cho mọi công việc của thành phố diễn ra suôn sẻ. Từ đó đến nay, dù tình hình hết sức khó khăn, phải đối diện nhiều thử thách, nhưng Đảng bộ TP Hà Nội đã lãnh đạo chính quyền và nhân dân hoàn thành xuất sắc mục tiêu, nhiệm vụ đề ra. Kinh tế duy trì tăng trưởng cao, an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội được giữ vững, đời sống nhân dân không ngừng được nâng lên, an sinh xã hội được bảo đảm. Thủ đô của chúng ta giữ vững vai trò đi đầu trên hầu hết các lĩnh vực như: Đóng góp 1/10 GDP, 1/5 tổng thu ngân sách cả nước, 1/5 tổng vốn đầu tư xã hội và 1/12 kim ngạch xuất khẩu cả nước.

Nhìn lại hơn 6 năm qua, có thể khẳng định, Đảng bộ thành phố đã thực hiện tốt phương châm "Đoàn kết, hợp tác, trách nhiệm". Đảng bộ TP Hà Nội đã gương mẫu, đi đầu trong thực hiện các nhiệm vụ Trung ương giao, trong triển khai thực hiện những nhiệm vụ mới, nhiệm vụ khó. Đó cũng chính là cách Đảng bộ TP Hà Nội trân trọng và phát huy những truyền thống quý báu của Đảng ta.

- Một trong những yếu tố có ý nghĩa quyết định đối với những thắng lợi của Đảng ta trong 85 năm lãnh đạo đất nước là không ngừng đổi mới phương thức lãnh đạo để đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong từng giai đoạn lịch sử. Từ đầu nhiệm kỳ XV đến nay, Đảng bộ TP Hà Nội đã quan tâm, thực hiện đổi mới phương thức lãnh đạo như thế nào, thưa đồng chí Bí thư Thành ủy?

- Vấn đề đổi mới phương thức lãnh đạo, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng là đòi hỏi rất quan trọng, thường xuyên và có tính thời sự. Đảng bộ TP Hà Nội luôn quan tâm và thực hiện tốt vấn đề này. Năm năm qua, thành phố phải thực hiện một khối lượng công việc to lớn, trong đó không ít những việc cấp bách, khó khăn, phức tạp. Chúng ta đã không ngừng nâng cao năng lực và sức chiến đấu của Đảng bộ, không ngừng đổi mới phong cách và lề lối làm việc, để sự lãnh đạo, chỉ đạo bắt kịp với đòi hỏi của cuộc sống. Một mặt phải nắm chắc tinh thần chỉ đạo của TƯ Đảng, Nghị quyết của Đại hội Đảng bộ, mặt khác phải phát huy cao nhất năng lực lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành, tinh thần trách nhiệm của cán bộ, đảng viên, đặc biệt là của người đứng đầu. Một trong những phương châm mà Đảng bộ Thủ đô thường xuyên nhấn mạnh là "chủ động, năng động, tập trung, kiên quyết và dứt điểm". Thành phố đã lựa chọn những việc lớn, việc trọng tâm để tập trung thực hiện, từ những việc đó làm chuyển biến những việc chung. Đó là 9 chương trình công tác, 5 nhiệm vụ chủ yếu và 2 khâu đột phá. Ngoài ra, trong từng năm, thành phố chọn một chủ đề là những vấn đề cấp bách, nổi cộm, cần được tập trung giải quyết để tạo chuyển biến tiến bộ như: "Năm kỷ cương hành chính 2013", "Năm trật tự và văn minh đô thị 2014 và 2015". Đây là phương thức chỉ đạo vừa toàn diện vừa có trọng tâm.

- Những năm qua, toàn Đảng đã tập trung thực hiện những nội dung trọng yếu như Nghị quyết TƯ 4 (khóa XI) về xây dựng Đảng và Chỉ thị 03-CT/TƯ của Bộ Chính trị (khóa XI) về tiếp tục đẩy mạnh học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh. Đảng bộ TP Hà Nội đã thực hiện hai nghị quyết, chỉ thị trên và đã đạt được kết quả ra sao, thưa đồng chí?

- Trong thực hiện Nghị quyết TƯ 4 và Chỉ thị 03, cái được lớn nhất, cơ bản nhất là nâng cao được nhận thức về vị trí, vai trò của tổ chức Đảng, của đảng viên đối với nhiệm vụ chính trị của thành phố. Thông qua thực hiện Nghị quyết, chúng ta tiến hành đợt tự phê bình và phê bình rất sâu rộng trong toàn Đảng bộ. Từ trước đến nay, chúng ta vẫn thường xuyên làm nhiệm vụ này, nhưng ít có lần nào tập trung làm một cách toàn diện, đồng bộ, sâu sắc với quyết tâm rất cao như thực hiện Nghị quyết TƯ 4. Thông qua tự phê bình và phê bình, không những từng người nhận thức được mặt ưu điểm, đặc biệt là mặt thiếu sót, khuyết điểm, mà từng tập thể, từng lĩnh vực cũng thấy được những yếu kém, khuyết điểm của mình, qua đó chỉ ra được những gì cần sửa chữa, cần khắc phục. Cái được lớn của việc thực hiện Nghị quyết TƯ 4 là ở đó. Số cán bộ, đảng viên bị xử lý kỷ luật không nhiều, nhưng thông qua đánh giá, phân tích, nhận xét, không chỉ của cán bộ, đảng viên cùng sinh hoạt đánh giá mà là cả cán bộ hưu trí, nhân dân, các đoàn thể cùng đánh giá. Tức là nhiều người đánh giá về một người, nhiều tổ chức đánh giá về một tổ chức, nên tính khách quan, tính toàn diện, tính sâu sắc tốt hơn rất nhiều. Thông qua đó, từng cấp, từng người thấy được những đòi hỏi, yêu cầu phải phấn đấu, rèn luyện, vươn lên. Như Bác Hồ thường nói, người đảng viên phải coi tự phê bình và phê bình như nước uống, cơm ăn hằng ngày, như tự soi gương để thấy vết nhọ trên mặt mình để sửa. Quá trình khắc phục sửa chữa hạn chế, khuyết điểm đã góp phần thúc đẩy các phong trào của thành phố.

- Đảng bộ TP Hà Nội đã thể hiện tinh thần gương mẫu, đi đầu trong việc thực hiện Nghị quyết TƯ 4 (khóa XI). Xin đồng chí Bí thư Thành ủy cho biết kết quả cụ thể?

- Sinh thời, Bác Hồ luôn mong muốn và yêu cầu Đảng bộ, nhân dân Thủ đô phải gương mẫu đi đầu cả nước về việc thực hiện các nhiệm vụ, các phong trào. Đến khi triển khai thực hiện Nghị quyết TƯ 4 (khóa XI), Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng về làm việc và chỉ đạo Ban Thường vụ Thành ủy cũng nhắc lại yêu cầu đó. Đảng bộ Thủ đô không chỉ là đảng bộ có số đảng viên đông nhất, chiếm gần 10% số lượng đảng viên toàn Đảng mà còn thường xuyên được Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Chính phủ, Quốc hội quan tâm, giúp đỡ, đồng thời cũng đòi hỏi rất cao. Những nhiệm vụ cần được triển khai trong phạm vi toàn Đảng, cả nước, nói chung thường bắt đầu từ Thủ đô hoặc làm thí điểm ở Thủ đô. Đến lúc cần sơ kết, tổng kết cũng thường bắt đầu từ Thủ đô. Nhận thức được vai trò đó, Đảng bộ Thủ đô đã hết sức cố gắng, gương mẫu đi đầu, tích cực làm thí điểm, kể cả những việc mới, việc khó. Ví dụ, chúng ta đã xin Trung ương thí điểm tổ chức lấy phiếu tín nhiệm cán bộ chủ chốt thành phố; hơn thế nữa, chúng ta mở rộng diện đối tượng cán bộ cần được lấy phiếu tín nhiệm. Ngoài ra, trong thực hiện các nhiệm vụ như đào tạo, bồi dưỡng và luân chuyển cán bộ, cải cách hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin, xây dựng nông thôn mới…, Hà Nội cũng gương mẫu đi đầu đạt được nhiều kết quả quan trọng. Nhiều người nghĩ, Hà Nội chỉ tập trung xây dựng đô thị, nhưng thực ra chúng ta đã chú trọng phát triển toàn diện, đồng đều, cả nội thành và ngoại thành.

- Đúng là trong lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn, Hà Nội đã có những chuyển biến rất rõ nét. Đây là thành quả đáng tự hào trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng bộ thành phố, thưa đồng chí Bí thư Thành ủy?

- Như đã đề cập, để cụ thể hóa Nghị quyết Đại hội Đảng bộ thành phố lần thứ XV, Thành ủy đã xây dựng 9 chương trình công tác đối với những lĩnh vực trọng tâm của thành phố. Trong đó, xây dựng và phát triển nông thôn, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần người nông dân là Chương trình 02. Đây là sự quan tâm rất đặc biệt của lãnh đạo thành phố. Thủ đô Hà Nội bao gồm khu vực nông thôn rộng lớn, không những đông dân, quy mô đất đai rộng, mà đây còn là nguồn tiềm năng, tiềm lực rất lớn của Thủ đô cần được phát huy. Nói xây dựng Thủ đô văn minh, hiện đại mà không tính đến khu vực nông thôn thì không thể thành Thủ đô văn minh, hiện đại được. Với tinh thần như vậy, thành phố đã có những chủ trương sát hợp đối với yêu cầu xây dựng và phát triển Thủ đô. Trong đó, không chỉ là đầu tư rất lớn để nâng cao cơ sở hạ tầng kinh tế kỹ thuật mà còn có rất nhiều chính sách hỗ trợ, khuyến khích nông dân sản xuất; quan tâm xây dựng, sơ kết, tổng kết, nhân rộng các mô hình, điển hình làm ăn giỏi của người nông dân Thủ đô như: mô hình trồng hoa, trồng cây ăn quả, chăn nuôi tập trung... Chính vì thế, kết quả của xây dựng nông thôn mới đã thực sự trở thành điểm sáng trong phát triển kinh tế-xã hội của Thủ đô. Số xã đạt chuẩn nông thôn mới của Hà Nội nếu tính cả huyện Từ Liêm cũ đã có 121/401 xã (chiếm gần 30% số xã đạt chuẩn nông thôn mới). Đặc biệt, chọn dồn điền đổi thửa gắn với quy hoạch sản xuất làm khâu đột phá để phát triển sản xuất nông nghiệp, xây dựng nông thôn mới, Đảng bộ thành phố đã tập trung chỉ đạo thực hiện quyết liệt. Kết quả đến nay, toàn thành phố đã thực hiện dồn điền đổi thửa được 74.907,6/76.365,07ha, bằng 98,1% kế hoạch, tạo tiền đề quan trọng để thực hiện cơ giới hóa, chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Tôi muốn đặc biệt nhấn mạnh, nhân tố góp phần vào sự thành công này là đội ngũ lãnh đạo các cấp. Đồng chí Phó Bí thư Thường trực Thành ủy, Trưởng ban Chỉ đạo Chương trình 02 đã cùng tập thể Ban chỉ đạo thực sự là những người lăn lộn, am hiểu nông nghiệp, nông thôn, tâm huyết, có phương pháp, cách làm tốt. Đấy là một trong những nguyên nhân quan trọng làm cho Chương trình 02 đạt được kết quả như vừa rồi.

- Có bao giờ đồng chí Bí thư Thành ủy thấy phiền lòng khi đây đó vẫn có những nhận xét, những bài báo phê phán việc này, việc kia và cách ứng xử của thành phố như thế nào, thưa đồng chí?

- Có lẽ phải dùng từ gì đó mạnh hơn từ "phiền lòng". Những yêu cầu của cuộc sống, của xã hội, của nhân dân đối với nhiệm vụ xây dựng và phát triển Thủ đô và đối với đội ngũ cán bộ lãnh đạo các cấp TP Hà Nội là rất cao, và cũng rất chính đáng. Để xây dựng Thủ đô văn minh, hiện đại thì yêu cầu, đòi hỏi đầu tiên là những người lãnh đạo các cấp cần phải nhận thức và cố gắng làm tốt nhất nhiệm vụ, chức trách của mình. Một khi còn để xảy ra chuyện này, chuyện kia trên địa bàn Hà Nội, những việc không được lòng dân… thì cũng đồng thời chạm tới danh dự và trách nhiệm của mỗi người, trước hết là người lãnh đạo. Tôi luôn cảm thấy day dứt, thấy mình chưa làm tốt, chưa làm tròn, chưa đáp ứng được những mong đợi của người dân. Việc khắc phục là lẽ đương nhiên, đòi hỏi phải quyết tâm cao, tổ chức công việc khoa học, phải có những biện pháp, cách làm hiệu quả hơn và không chỉ một người mà phải cùng nhiều người tham gia. Muốn như thế, phải xây dựng được đoàn kết nội bộ và sự đồng thuận của xã hội, quyết tâm rất cao của mọi người. Trong đó, các cơ quan báo chí cần phải động viên, cổ vũ kịp thời những nhân tố tích cực, những việc làm hay, việc làm tốt, đồng thời là nhắc nhở, phê bình, góp ý đối với những gì chưa tốt. Tôi tin chắc, không chỉ riêng tôi, mà rất nhiều người trăn trở, lo nghĩ về điều đó.

- Với những kết quả nổi bật về công tác xây dựng Đảng những năm qua, chúng ta kỳ vọng năm mới - 2015 tiếp tục gặt hái được thành công. Vậy, Đảng bộ TP Hà Nội sẽ tập trung thực hiện những nhiệm vụ gì trong năm nay, thưa đồng chí Bí thư Thành ủy?

- Năm 2015 là năm cuối của kế hoạch 5 năm 2011-2015, năm diễn ra nhiều ngày kỷ niệm trọng đại của Đảng, của đất nước, đồng thời là năm tiến hành đại hội Đảng bộ các cấp, tiến tới Đại hội XII của Đảng. Ngoài việc chúng ta phải hoàn thành các nhiệm vụ thường xuyên, dự báo sẽ có những thử thách, khó khăn mới. Với tình hình như vậy, TP Hà Nội phải tập trung cao độ thực hiện và hoàn thành các mục tiêu của 9 chương trình công tác. Thành phố tiếp tục chọn năm nay là "Năm trật tự và văn minh đô thị", với mục tiêu phấn đấu không chỉ tạo chuyển biến trong lĩnh vực giao thông, xây dựng, môi trường, mà cả lĩnh vực văn hóa, ứng xử của người Hà Nội... Qua thực hiện "Năm trật tự và văn minh đô thị 2014", chúng ta vui mừng thấy rõ sự tiến bộ hằng ngày. Hà Nội so với những năm trước đã sáng hơn, xanh hơn, sạch hơn, đẹp hơn. Không những chúng ta đã chỉnh trang, sửa chữa cái cũ đẹp hơn lên, mà còn xây dựng được nhiều dự án, công trình mới hiện đại, khang trang, như Bác Hồ hằng mong ước: Xây dựng Thủ đô của chúng ta ngày càng đàng hoàng hơn, to đẹp hơn. Bây giờ, những ai đi từ Thủ đô ra sân bay Nội Bài hoặc ngược lại sẽ cảm nhận rất rõ sự đổi thay bởi những dự án công trình vừa hoàn thành năm 2014. Đấy là hình ảnh của một Thủ đô văn minh, hiện đại.

- Năm 2015 là năm diễn ra đại hội Đảng các cấp, Đại hội lần thứ XVI Đảng bộ thành phố, tiến tới Đại hội XII của Đảng - sự kiện có ý nghĩa trọng đại đối với đất nước ta. Xin đồng chí cho biết, công tác chỉ đạo chuẩn bị cho đại hội Đảng các cấp nhiệm kỳ 2015-2020 của Thành ủy?

- Thành ủy Hà Nội luôn chủ động, đi đầu trong việc triển khai các nhiệm vụ chuẩn bị đại hội Đảng bộ các cấp. Ở cấp thành phố, mọi công việc chuẩn bị cho đại hội đang được triển khai theo đúng kế hoạch, tiến độ. Thành ủy đã chỉ đạo các cấp ủy thực hiện công tác chuẩn bị và tổ chức đại hội Đảng bộ các cấp, tiến tới Đại hội lần thứ XVI Đảng bộ thành phố, Ðại hội XII của Ðảng phải được đổi mới theo hướng chất lượng, thiết thực, hiệu quả; vừa phải mở rộng, phát huy dân chủ cả trong Đảng và trong xã hội, vừa phải đi đôi với giữ vững nguyên tắc, kỷ cương của Ðảng; phát huy trí tuệ, trách nhiệm của các cấp ủy, các tổ chức trong hệ thống chính trị, của cán bộ, đảng viên và nhân dân. Tinh thần đó phải thể hiện trong quá trình chuẩn bị và tổ chức đại hội, từ xây dựng các văn kiện trình đại hội đến công tác nhân sự.

Tại hội nghị lần thứ 19 vừa qua, Ban Chấp hành Đảng bộ thành phố tiếp tục khẳng định phương châm chỉ đạo: "Phát triển kinh tế là nhiệm vụ trọng tâm; xây dựng Đảng là nhiệm vụ then chốt; phát triển văn hóa là nền tảng tinh thần của xã hội; quản lý đô thị và xây dựng nông thôn mới là nhiệm vụ thường xuyên quan trọng; bảo đảm an ninh - quốc phòng là nhiệm vụ trọng yếu".

- Trân trọng cảm ơn đồng chí Bí thư Thành ủy!