Điều trị thay thế bằng Methadone: Hướng điều trị cai nghiện ma túy tích cực

Với xã hội, việc hỗ trợ cai nghiện bằng Methadone góp phần giảm tình trạng sử dụng trái phép các chất ma túy, giảm tỷ lệ lây nhiễm HIV và các bệnh lây truyền qua đường máu, giảm chi phí điều trị cai nghiện ma túy. Đó là hướng điều trị cai nghiện ma túy tích cực, nên được thành phố Hà Nội duy trì, nhân rộng.

Giúp nhiều người tìm thấy con đường trở về

Từ năm 2012 đến nay, đều đặn hằng ngày, anh V.A.T., phường Minh Khai (quận Hai Bà Trưng) đến Cơ sở điều trị Methadone quận Hai Bà Trưng, số 3, ngõ 92 Lương Yên để uống Methadone thay thế cho các chất dạng thuốc phiện. Kiên trì uống Methadone, sức khỏe của anh T. chuyển biến rõ rệt. Kể về bản thân, anh T. cho biết: “Tôi sử dụng ma túy từ năm 2001 khi bán hàng nước. Sống lệ thuộc vào ma túy, khiến cuộc sống của tôi rơi vào vòng xoáy tiêu cực”.

Giữa lúc chới với tìm hướng làm lại cuộc đời, anh T. may mắn được giới thiệu đi điều trị cai nghiện tại Cơ sở điều trị Methadone quận Hai Bà Trưng. “Đến đây, chúng tôi luôn được đội ngũ cán bộ, bác sĩ đón tiếp chu đáo, đối xử bình đẳng, tư vấn nhiệt tình; được điều trị thay thế bằng Methadone miễn phí trong thời gian dài”, anh T. chia sẻ.

Từ khi điều trị cai nghiện bằng Methadone, cuộc sống của anh T. dần thay đổi theo hướng tích cực. Hiện nay, anh T. là nhân viên bán hàng tại một cửa hàng kinh doanh vật liệu xây dựng, với mức thu nhập từ 7 đến 8 triệu đồng/tháng. Chăm chỉ làm việc, anh T. đã dành dụm được một khoản tiền để lo cho tương lai.

Cũng nhờ phương pháp hỗ trợ điều trị cai nghiện thân thiện, mô hình điều trị thay thế bằng Methadone được triển khai từ năm 2015 đến nay, tại Cơ sở cai nghiện ma túy số 5 Hà Nội, phường Xuân Phương (quận Nam Từ Liêm) đã tiếp thêm động lực từ bỏ dần ma túy cho nhiều người. Chẳng hạn như vợ chồng anh T. A. T. và chị P. T. D., phường Kim Liên (quận Đống Đa) đã có việc làm, tích cực chăm sóc gia đình, con cái.

Hiện tại, trên địa bàn thành phố có gần 20 cơ sở điều trị Methadone đang hoạt động. Trung bình mỗi năm, các cơ sở hỗ trợ điều trị cai nghiện ma túy cho từ 4.000 đến 5.000 lượt người. Theo đánh giá của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Hà Nội, việc điều trị thay thế bằng Methadone giúp người nghiện điều trị cai nghiện an toàn. Bằng chứng là sau thời gian điều trị từ 12 tháng trở lên, hơn 90% số người điều trị bằng Methadone tự đánh giá chất lượng cuộc sống của họ ở mức tốt; hơn 70% số người có việc làm, thu nhập… Đặc biệt, mô hình này đã góp phần làm giảm tỷ lệ tội phạm do người nghiện ma túy gây ra, từ 60,8% số người phạm tội trước khi điều trị, xuống còn 3,9% sau 1 tháng điều trị, tiếp tục giảm xuống còn 0,5% sau 6 tháng và 0,2% sau 1 năm điều trị.

Nâng cao hiệu quả điều trị

Ông Nguyễn Văn Hiệp, Trưởng phòng Y tế, Cơ sở cai nghiện ma túy số 5 Hà Nội cho biết, Methadone là chất thay thế được sử dụng trong điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện, sử dụng qua đường uống, làm giảm thèm muốn và khóa tác động của các chất gây nghiện. Vì thế, điều trị thay thế bằng Methadone là giải pháp an toàn cho sức khỏe của người nghiện ma túy, giúp điều trị hiệu quả cũng như làm giảm nguy cơ lây nhiễm HIV và các bệnh lây truyền qua đường máu trong cộng đồng. Hình thức điều trị ngoại trú giúp cho cuộc sống của người sử dụng ma túy không bị xáo trộn, có thể vừa điều trị, vừa đi làm. Ngoài ra, chi phí cho điều trị cai nghiện bằng Methadone ít hơn các hình thức điều nghị cai nghiện khác, giúp tiết kiệm cho nhiều phía.

Hiệu quả của việc điều trị thay thế bằng Methadone đã được kiểm chứng trong thực tiễn. Tuy nhiên, mô hình này chỉ có tác dụng tích cực đối với người nghiện các chất dạng thuốc phiện. Trong khi đó, hiện đa số người nghiện ma túy có hồ sơ quản lý ở Hà Nội cũng như trên phạm vi cả nước là do sử dụng ma túy tổng hợp. Điều đó lý giải vì sao, số người tham gia điều trị cai nghiện bằng Methadone chưa đạt kết quả như kỳ vọng.

Nhằm nâng cao hiệu quả điều trị cai nghiện bằng Methadone, bà Tạ Thị Hồng Hạnh, Trưởng khoa Phòng, chống HIV/AIDS, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Hà Nội cho hay: “Chúng tôi tiếp tục phối hợp với Chi cục Phòng, chống tệ nạn xã hội Hà Nội nâng cao chất lượng hoạt động của các cơ sở điều trị Methadone; đồng thời, tăng cường tuyên truyền, phổ biến về tác dụng của việc điều trị thay thế bằng Methadone đến đông đảo người dân trong cộng đồng”.

Còn theo ông Phùng Quang Thức, Chi cục trưởng Chi cục Phòng, chống tệ nạn xã hội Hà Nội, các cơ quan, đơn vị chức năng đang nghiên cứu đổi mới mô hình điều trị thay thế bằng Methadone cho phù hợp với tình hình thực tiễn, tạo điều kiện thuận lợi cho người nghiện ma túy có cơ hội điều trị cai nghiện tại cộng đồng… Phấn đấu trong năm 2020, các cơ sở điều trị Methadone duy trì điều trị ổn định cho 4.900 người nghiện ma túy, lũy tích số người được điều trị thay thế bằng Methadone trong năm nay lên 6.500 người.