Đầu đông trên phố

Sáng se se gió, đi bộ thấy khí lạnh, lạnh lạnh làn da mặt, lạnh lạnh bàn chân bước. Chưa mặc áo dày, áo ấm vội. Đón nhận những ngày đầu đông tận hưởng chút gió mùa chưa làm ta co ro, chưa làm ta xuýt xoa. Nhớ ngày xưa, thuở 15, 17 thích cùng bạn bè đạp xe trên phố tối mùa đông - đường vắng, gió phả nhẹ hơi lạnh, lá rơi lá bay bay, chuyện nói vui ríu rít. Chỉ có ta và bạn và con đường gió.

Bây giờ không đi xe đạp nữa, đi bộ thôi. Đi bộ tập thể dục, đi bộ đi chợ - chợ vỉa hè họp sớm tan nhanh, muộn mươi mười lăm phút là bị đuổi sạch. Sớm nay sương buông đầy trời. Lẽ ra phải đội nón cho đỡ ướt, cho đỡ lạnh đầu, nhưng mình thích vậy, thích đón mùa đông như vậy. Mát lạnh. Mờ mờ ngắm người qua lại trên đường sớm đầu đông. Một người phụ nữ chở trứng đi giao khắp nơi. Trứng xếp từng chồng cao chằng sau xe. Trứng buộc hàng chục quả trong túi nilon treo quanh ghi đông xe máy. Người đàn bà đi bao cây số với trứng treo quanh xe trông như người làm xiếc với trứng. Người đàn ông chở đá tinh khiết từng túi nilon xếp đầy thùng phủ vải màu sặc sỡ. Và những túi đá còn lại treo lắc lư quanh xe trong trong, nhỏ nhỏ lấp loáng. Người đàn ông với thùng bánh mỳ nóng chật ních. Và cũng vậy, những túi nilon nhìn chừng 20 - 30 chiếc bánh mỳ lại thấy treo quanh xe... Họ là người đi giao hàng. Họ đi từ những hướng khác nhau, tạt vào những hàng quán quen giao hàng và lại phóng xe đi vội vã. Sớm tinh mơ nhiều lắm những người giao các loại hàng như vậy. Không có chuyện ngày mưa hay ngày nắng, chỉ có đi sớm để nhận và giao cho thành phố mỗi ngày bắt đầu hàng quán, chợ búa, bắt đầu các sinh hoạt của sự sống. Một túi đá trong mưa. Một bó hoa tươi nảy lộc cho ngày rằm mồng một... Và xe ô tô đến kìa. Thế là chạy - chạy vãi rau quả, chạy nhảy tôm cá. Bà cầm hộ cháu cái cân. Bà cứ lấy rau trả cháu tiền sau... Chạy đã hàng rong vỉa hè. Chạy len qua xe máy xếp đầy hè. Chạy nấp sau ô tô đỗ ngủ qua đêm trên hè chưa dậy... Người bán chạy. Người mua ngơ ngẩn quay ngang dọc.

Những người đi tập thể dục dậy sớm. Trang phục phong phú và tùy tiện... Một bộ đồ gọn gàng. Một bộ thể thao lịch lãm. Một bộ đồ ngủ nhàu nhĩ. Một bộ váy nhã nhặn... Một nét mặt vội vã. Những khuôn mặt trang điểm kỹ lưỡng... Người đến công viên buổi sáng gọi là tập thể dục nhưng nhiều ý thích và cả ý định khác nhau. Tập thể dục cho khỏe. Tập thể dục cho vui. Tập thể dục cho có bạn..., và như vậy phải chú ý hình thức chứ. Đi tập sớm mà đội mũ, bịt khẩu trang kín mít thì chẳng đón gió sớm, nắng sớm mà vẫn cảnh giác với bụi bẩn, với ô nhiễm môi trường. Khẩu trang khi ra đường đã thành thói quen của một số người.

Đầu đông và cả cuối đông nữa ngắm người đi trên đường ăn mặc vui đáo để. Người vẫn phong phanh manh áo vải mỏng, vẫn cộc tay mát mẻ. Người khoác áo gió nhẹ nhàng, áo len thanh thoát. Người đã áo phao phồng phang. Cuối đông có người vẫn quen khoác áo da dày cộp. Ngổn ngang, xuôi ngược kiểu mốt áo quần, bốn mùa áo quần lẫn lộn.

Mới sớm thôi mà mấy nàng váy ngắn đã choàng sẵn áo choàng dài, dài hơn cả măng tô chống rát đùi, rát cẳng. Thương quá phụ nữ Việt ta, mặc juyp ngắn, ngắn đến mức mỗi khi đỗ xe máy ngã tư nhìn mà ngần ngại, mà ngường ngượng, mà thương thương. Cũng váy, cũng juyp mà chẳng được đi ô tô lại đi xe máy làm sao kín đáo đây. Trời lạnh rồi mà xe phóng nhanh, quần cặp trễ, áo ngắn hở cả lưng, thấy hết cả sống lưng thì chao ôi gió luồn xuống. Có lạnh không lưng ơi?

Một buổi sáng đầu đông như bao buổi sáng đầu đông. Mùa đông của phố phường vất vả ngược cơn gió lạnh. Mùa đông của thư thả cảm nhận và nhìn ngắm. Chê vậy thôi, khen vậy thôi, nhưng thích hay không thích mọi việc quanh ta vẫn là như vậy. Mùa nối mùa. Người tiếp người. Và buồn vui âu cũng sự đời.