Chế độ bồi dưỡng khi làm việc trong điều kiện có yếu tố nguy hiểm, độc hại

Đề nghị quý báo cho biết, theo quy định pháp luật thì điều kiện để người lao động làm việc trong điều kiện có yếu tố nguy hiểm, độc hại được hưởng chế độ bồi dưỡng bằng hiện vật được quy định thế nào và mức bồi dưỡng là bao nhiêu? Trong trường hợp này, việc bồi dưỡng có được phép thực hiện trả bằng tiền hay không?
Lê Đức Tiến (Quận Cầu Giấy, Hà Nội)

Thạc sỹ, luật sư Quản Văn Minh (Công ty Luật số 5 - quốc gia, ĐT: 04.37622619 - 37622620; website: www.luatsuvietnam.vn) trả lời:

- Theo quy định tại khoản 1, Điều 2, Thông tư Liên tịch số 13/2012/TTLT-BLĐTBXH - BYT ngày 30-5-2012 của Bộ LĐ-TB&XH và Bộ Y tế hướng dẫn thực hiện chế độ bồi dưỡng bằng hiện vật đối với người lao động làm việc trong điều kiện có yếu tố nguy hiểm, độc hại (sau đây gọi là Thông tư liên tịch số 13/2012/ TTLT-BLĐTBXH-BYT), thì người lao động được hưởng chế độ bồi dưỡng bằng hiện vật khi có đủ các điều kiện sau: a) Làm các nghề, công việc thuộc danh mục nghề, công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm và nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm do Bộ LĐ-TB&XH ban hành; b) Đang làm việc trong môi trường lao động có ít nhất một trong các yếu tố nguy hiểm, độc hại không đạt tiêu chuẩn vệ sinh cho phép theo quy định của Bộ Y tế hoặc trực tiếp tiếp xúc với các nguồn lây nhiễm bệnh; việc xác định các yếu tố quy định tại điểm b, khoản 1 Điều này phải được thực hiện bởi đơn vị đủ điều kiện đo, kiểm tra môi trường lao động theo quy định tại Thông tư số 19/2011/TT-BYT ngày 6-6-2011 của Bộ Y tế hướng dẫn quản lý vệ sinh lao động, sức khỏe lao động và bệnh nghề nghiệp.

Mức bồi dưỡng bằng hiện vật đối với người lao động có đủ điều kiện nêu trên được quy định tại khoản 2, Điều 2, Thông tư Liên tịch số 13/2012/TTLT-BLĐTBXH- BYT. Theo đó, bồi dưỡng bằng hiện vật được tính theo định suất và có giá trị bằng tiền tương ứng theo các mức sau: - Mức 1: 10.000 đồng; - Mức 2: 15.000 đồng; - Mức 3: 20.000 đồng; - Mức 4: 25.000 đồng. Việc xác định mức bồi dưỡng bằng hiện vật theo đặc điểm điều kiện lao động thực hiện theo quy định tại Phụ lục 1 ban hành kèm theo Thông tư này.

Căn cứ khoản 2, Điều 3, Thông tư Liên tịch số 13/2012/TTLT-BLĐTBXH-BYT quy định: "Không được trả bằng tiền; không được đưa vào đơn giá tiền lương. Trường hợp do tổ chức lao động không ổn định, không thể tổ chức bồi dưỡng tập trung tại chỗ được (ví dụ: làm việc lưu động, phân tán, ít người), người sử dụng lao động phải cấp hiện vật cho người lao động để người lao động có trách nhiệm tự bồi dưỡng theo quy định. Trong trường hợp này, người sử dụng lao động phải lập danh sách cấp phát, có ký nhận của người lao động; thường xuyên kiểm tra việc thực hiện của người lao động; hằng năm tổng hợp, báo cáo Sở LĐ-TB&XH địa phương". Do vậy, việc bồi dưỡng cho người lao động không được trả bằng tiền trong trường hợp đã nêu trên.