Cần quan tâm quy hoạch xây dựng nông thôn

Nhưng cũng 5 năm qua, trên địa bàn nông thôn ngoại thành đang diễn ra đến chóng mặt tình trạng lộn xộn, tùy tiện trong xây dựng các công trình dân sinh, kể cả công trình công cộng, phá vỡ cảnh quan, môi trường nông thôn, xâm phạm các di tích lịch sử văn hóa... rất đáng lo ngại. Nếu không kịp thời ngăn chặn, chúng ta sẽ rơi vào tình trạng "chuyện đã rồi" hoặc "lịch sử để lại" như trong trung tâm thành phố, gây tốn kém không biết bao nhiêu tiền của nhưng vẫn chưa giải quyết được.

Chỉ cần ra khỏi khu trung tâm thành phố, ta sẽ bắt gặp vô số những thị tứ, cụm dân cư bám theo các trục giao thông, xây dựng lộn xộn, không theo một quy hoạch nào cả. Các "nhà phố" bám theo đường quốc lộ này cái thò cái thụt, cái cao cái thấp, đủ mọi kiểu dáng tùy tiện, xây ken sít nhau, không để hở ra một khoảng đất vườn.

Gần như chắc chắn rằng từ khâu cấp đất, cấp phép xây dựng, quy hoạch đô thị đều rất qua loa, đại khái, không có kiểm tra, theo dõi, điều chỉnh. Vào đến từng làng, điều này càng rõ nét. Hầu hết các công trình dân sinh cao tầng, kiên cố hiện nay đều không được quy hoạch và cấp phép xây dựng. Người dân muốn phá lũy tre làng, chặt cây cổ thụ, chặt hàng rào tươi, làm cống rãnh, làm đường giao thông, mở khu công nghiệp gia đình, xây nhà tầng theo kiểu nào là tùy, Nhà nước không can thiệp. Chỉ cần từ xã thành phường, thế là từ một làng xóm xanh tươi, trữ tình phút chốc không còn một lũy tre, một bóng cây xanh, một xóm ngõ yên bình… Tất cả phơi ra toàn gạch ngói, bê tông, nhà tầng mấp mô, lối đi chật hẹp, quanh co, bức bối dưới nắng hè. Đã thế, nhiều dự án, nhiều vùng quy hoạch được cấp phép rất tùy tiện, bất chấp đấy là khu ruộng tốt nhất của làng, cản trở giao thông, mất mỹ quan hoặc chèn lấn các di tích lịch sử văn hóa, trước hướng gió thổi... Các dự án, khu quy hoạch này thường được ra quân rầm rộ, phút chốc hàng trăm héc ta bờ xôi ruộng mật bị đất sỏi san lấp rồi bỏ đó cho cỏ mọc hàng chục năm. Khu công nghiệp của các làng nghề cũng tệ hại không kém. Các khu này thường lộn xộn, chật chội, thiếu cơ sở xử lý nước thải, thiếu phương tiện tiêu hủy chất thải rắn gây ô nhiễm nặng nề cho môi trường một vùng quê vốn sạch đẹp. Ai từng ở Hà Nội cũng đã nghe đến một dự án giao thông nổi tiếng nối núi Ba Vì với khu trung tâm. Sau khi có quyết định hủy bỏ dự án này, hàng nghìn héc ta đất "ăn theo dự án" bị xuống giá, không biết bao nhiêu héc ta đất lúa, màu, làng mạc bị tàn phá hoặc xáo trộn.

Hà Nội mở rộng địa giới hành chính, mở ra thuận lợi rất lớn cho công tác quy hoạch trong đó có một mặt bằng còn nguyên sơ, đáng mơ ước cho những ý tưởng sáng tạo. Nông thôn của một thủ đô văn minh, hiện đại không thể có bộ mặt nhếch nhác, lộn xộn… Bởi vậy, có lẽ đây là thời điểm mà công tác quy hoạch, quản lý trật tự xây dựng ở khu vực này cần được các cấp chính quyền, các cơ quan có trách nhiệm quan tâm hơn lúc nào hết.