Các Bộ, ngành phối hợp phòng chống dịch cúm A(H7N9)

Phát biểu tại hội nghị, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến cho biết: Tính đến sáng ngày 13/4, Trung Quốc đã ghi nhận 44 ca nhiễm cúm A(H7N9) trong đó có 11 ca tử vong tập trung chủ yếu trên địa bàn 4 tỉnh, thành là Thượng Hải, An Huy, Giang Tô và Chiết Giang. Tất cả các trường hợp mắc bệnh ở Trung Quốc đều bị viêm đường hô hấp nặng với triệu chứng là: sốt, ho và khó thở. Là nước có chung đường biên giới với Trung Quốc nên nguy cơ cúm A(H7N9) xâm nhập vào nước ta là rất lớn.

Trước tình hình đó, Bộ Y tế đã chỉ đạo quyết liệt tất cả các cấp của hệ thống y tế từ Trung ương đến địa phương tăng cường giám sát, bảo đảm phát hiện sớm các ổ dịch; đồng thời, có các văn bản yêu cầu sự phối hợp của các bộ, ngành liên quan trong hoạt động phòng chống cúm A(H7N9). Bộ Y tế đã phê duyệt "Kế hoạch hành động phòng chống dịch cúm A(H7N9) tại Việt Nam" nhằm phát hiện sớm, xử lý kịp thời không để dịch lây lan, hạn chế đến mức thấp nhất tử vong do dịch cúm...

Nhận định về tình hình dịch cúm A(H7N9) hiện nay, PGS.TS.Trần Đắc Phu, Phó Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) cho rằng, nguy cơ xâm nhập, lan truyền và bùng phát dịch cúm này vào nước ta là rất cao bởi chủng vi rút mới cúm A(H7N9) có nguồn gốc gen từ vi rút gia cầm, dễ biến đổi và có tính thích nghi cao, cũng như nguy cơ nhiễm từ người sang người có thể xảy ra.

Bên cạnh đó, tình hình dịch bệnh cúm A(H7N9) ở Trung Quốc ngày càng phức tạp, bệnh nhân mắc và tử vong liên tục gia tăng rải rác ở nhiều địa phương gây khó khăn cho việc kiểm soát sự lan truyền và khống chế. Trong khi đó, Việt Nam là quốc gia có đường biên giới trải dài với Trung Quốc, việc buôn bán, nhập lậu gia cầm và sản phẩm gia cầm khó kiểm soát, giao lưu đi lại qua biên giới của người dân nhiều, trong khi cộng đồng chưa có miễn dịch.

PGS.TS.Trần Đắc Phu cho biết thêm, đến nay, tại Việt Nam chưa ghi nhận trường hợp mắc bệnh cúm A(H7N9) trên người cũng như trên gia cầm. Tuy nhiên, tại Việt Nam, đầu năm 2013 đã ghi nhận 1 trường hợp mắc và tử vong do cúm A(H5N1).

Đáng chú ý hiện nay có một số ổ dịch cúm A(H5N1) trên gia cầm tại Đồng Tháp và chim yến tại Ninh Thuận. Vì vậy, số trường hợp mắc trên người có thể sẽ tiếp tục gia tăng do các ổ dịch cúm trên gia cầm, thủy cầm, chim vẫn xảy ra rải rác; việc xử lý triệt để ổ dịch ở các loài chim là khó khăn; đặc biệt hiện tượng nhiễm vi rút không biểu hiện bệnh ở thủy cầm.

Theo các chuyên gia y tế, cúm A(H7N9) hiện chưa rõ nguồn lây bệnh cũng như phương thức lây truyền, chưa có bằng chứng bệnh lây từ người sang người. Vi rút cúm A(H7N9) ở người có nguồn gốc gen từ vi rút cúm gia cầm; độ tuổi mắc bệnh cao ở nhóm trên 60 tuổi, chủ yếu là nam giới; thời gian từ ngày khởi phát đến khi xác định trung bình là 10,76 ngày. Hiện chưa có vắc xin phòng bệnh; các biện pháp phòng bệnh chủ yếu là vệ sinh cá nhân, rửa tay với xà phòng, ngăn ngừa lây truyền tại cộng đồng.

Tại Hội nghị, đại diện Cục Thú y (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) cho biết, để chủ động nắm bắt tình hình bệnh trên người do vi rút H7N9 xảy ra tại Trung Quốc, Cục Thú y đã chủ động liên hệ và họp khẩn cấp với lãnh đạo Đơn vị Ứng phó khẩn cấp với các bệnh dịch truyền lây qua biên giới (ECTAD) của Tổ chức Nông lương Liên hợp quốc (FAO) tại Việt Nam. Cục Thú y đã phối hợp xây dựng đề xuất kế hoạch lấy mẫu giám sát H7N9. Theo đó, Cục đang rà soát để đánh giá xem vi rút H7N9 đã xuất hiện ở Việt Nam hay chưa bằng việc thông qua xét nghiệm lại các mẫu dương tính với cúm A đã lấy theo các chương trình giám sát cúm gia cầm trước đây. Cùng với đó là tăng cường giám sát nhằm phát hiện sớm ngay khi vi rút H7N9 xâm nhập Việt Nam thông qua việc lấy mẫu xét nghiệm H7N9 từ gia súc, gia cầm có nguy cơ cao bao gồm gà đẻ thải loại, gà con giống, lợn và chim bồ câu... được bán tại các chợ, điểm tập kết, nơi trung chuyển động vật gần khu vực biên giới.

Đại diện Cục Thú y khẳng định, mọi điều kiện phục vụ công tác xét nghiệm đang được khẩn trương chuẩn bị để thực hiện ngay từ ngày hôm nay 13/4. Hiện Cục đã sàng lọc và chuẩn bị được 600 mẫu dương tính cúm tuýp A trong năm 2012 và 2013 để xét nghiệm H7, H7N9. Kết quả xét nghiệm sẽ được báo cáo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn trong vài ngày tới.

Tại Hội nghị, đại diện các Bộ, ngành liên quan đều thống nhất cho rằng, để phòng chống cúm A(H7N9) có hiệu quả, các Bộ, ngành sẽ phối hợp với Bộ Y tế, Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn giám sát, xử lý triệt để các ổ dịch trên các đàn gia cầm, thủy cầm, chim trời không để lây lan sang người; tăng cường công tác an toàn vệ sinh thực phẩm; tăng cường năng lực xét nghiệm xác định bệnh cúm A(H7N9), giám sát chặt chẽ các trường hợp mắc bệnh trên người. Đồng thời, thiết lập mạng lưới các bệnh viện sẵn sàng thu dung, điều trị bệnh nhân; tăng cường năng lực, trang bị phương tiện chẩn đoán, điều trị, cấp cứu bệnh nhân để đạt mục tiêu giảm tử vong; tập huấn cho cán bộ y tế các tuyến về phác đồ điều trị và phòng lây nhiễm cúm A(H7N9) ở người; tổ chức chiến dịch tuyên truyền vận động nhân dân thực hiện vệ sinh môi trường, vệ sinh cá nhân; phối hợp tăng cường giám sát, kiểm tra nhập khẩu gia cầm, sản phẩm gia cầm qua biên giới; quản lý mua bán gia cầm...

Đặc biệt, với vai trò bảo vệ sức khỏe cho người dân, Bộ Y tế sẽ tiếp tục tăng cường phối hợp với các tổ chức quốc tế, đặc biệt là Tổ chức Y tế thế giới để chia sẻ thông tin dịch bệnh, các biện pháp giám sát; huy động sự hỗ trợ thuốc, trang thiết bị, vật tư phòng chống dịch; thành lập Trung tâm hành động khẩn cấp về các bệnh mới nổi.../.