Bộ Tài chính Mỹ công bố mức thâm hụt ngân sách kỷ lục trong 7 năm

Bộ Tài chính Mỹ ngày 25-10 cho biết, Chính phủ nước này đã kết thúc tài khóa 2019 với khoản thâm hụt ngân sách lớn nhất trong 7 năm qua do các khoản thu từ thuế không đủ bù đắp kinh phí trả nợ công và chi tiêu gia tăng.

Theo bộ trên, các số liệu phản ánh tài khóa đầy đủ thứ hai dưới thời Tổng thống Donald Trump được đưa ra vào thời điểm nước Mỹ tiến hành các biện pháp tăng thuế, cùng với tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ và tỷ lệ thất nghiệp ở mức thấp nhất trong 50 năm qua.

Trong khi đó, thâm hụt ngân sách của tài khóa 2018 là 779 tỷ USD, tương đương 3,8% GDP. Tổng thu từ thuế tăng 4%, song tổng mức chi tiêu tăng 8,2%.

Thâm hụt ngân sách của Mỹ đạt mức đỉnh là 1.400 tỷ USD vào năm 2009 khi chính quyền cựu Tổng thống Barack Obama tiến hành các biện pháp khẩn cấp để củng cố hệ thống ngân hàng quốc gia nhằm ứng phó với cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu và kích thích nền kinh tế trên đà suy thoái.

Thâm hụt ngân sách hằng năm giảm xuống mức 585 tỷ USD vào cuối nhiệm kỳ thứ hai của cựu Tổng thống Obama và các nghị sỹ đảng Cộng hòa tại Quốc hội đã chỉ trích ông Obama vì không làm giảm mức thâm hụt ngân sách thêm nữa.

Kể từ đó, thâm hụt ngân sách của Mỹ đã gia tăng một phần do việc cải tổ hệ thống thuế của đảng Cộng hòa, vốn làm giảm mạnh trong ngắn hạn các khoản thu từ thuế doanh nghiệp và tăng chi tiêu quân sự.

Cuối tài khóa 2019, các khoản trả thuế doanh nghiệp tăng 5%. Thuế hải quan, vốn chịu tác động của cuộc chiến tranh thương mại do Tổng thống Trump phát động nhằm vào Trung Quốc và các nước khác đã tăng 70% bình quân hằng năm. Kinh phí dành cho các chương trình chi tiêu quốc phòng, y tế và an sinh xã hội cũng gia tăng.

Hiện nay, dân số Mỹ đang già hóa và các nhà kinh tế cảnh báo rằng chi phí bắt buộc dành cho an sinh xã hội và y tế cũng như các chương trình hưu trí liên bang cho người cao tuổi sẽ không bền vững.

Trước đó trong năm 2019, Quốc hội Mỹ đã thông qua một thỏa thuân ngân sách trong hai năm nhằm tăng ngân sách liên bang cho các chương trình quốc phòng và đối nội khác. Thâm hụt ngân sách gia tăng nảy sinh từ việc trả lãi cho các khoản nợ công. Các khoản vay tiếp tục gia tăng trong năm 2019.

Tháng 9 vừa qua, Chính phủ Mỹ đã ghi nhận mức thặng dư ngân sách 83 tỷ USD, giảm 31% so với tháng 9-2018, trong khi đó, tổng chi là 291 tỷ USD và tổng thu từ thuế là 374 tỷ USD, tương ứng với các mức tăng 30% và 9% so với cùng kỳ năm 2018.