Ai Cập: Nguy cơ nội chiến cận kề

Vậy là bạo lực tồi tệ giữa những người ủng hộ Tổng thống bị phế truất Mohamed Morsi và cảnh sát xảy ra rạng sáng ngày 27-7 tại Ai Cập đã gây lo lắng không chỉ đối với người dân nước sở tại mà còn với cả cộng đồng quốc tế. Đụng độ nổ ra khi cảnh sát dùng vũ lực ngăn chặn những người ủng hộ cựu Tổng thống M.Morsi đang cố phong tỏa tuyến cầu vượt 6/10, tuyến giao thông huyết mạch nối trung tâm thủ đô với sân bay quốc tế Cairo. Cơ quan an ninh Ai Cập tuyên bố không bắn đạn thật vào người biểu tình mà chỉ sử dụng hơi cay để giải tán đám đông. Song, Liên minh Dân tộc Ủng hộ Tính hợp pháp, một tổ chức mới được thành lập do Tổ chức anh em Hồi giáo (MB) đứng đầu, quy tụ nhiều chính đảng và phong trào Hồi giáo, đã ra tuyên bố mô tả cuộc đụng độ này như một vụ "thảm sát".

Theo MB, ít nhất 120 người biểu tình bị thiệt mạng và 4.500 người bị thương trong cuộc đụng độ với cảnh sát gần Quảng trường Rabaa Al-Adawiya tại quận Nasr City. Tuy nhiên, Bộ Y tế Ai Cập xác nhận chỉ có 75 người thiệt mạng và 748 người bị thương. Tuy các số liệu chưa trùng khớp, nhưng điều không thể phủ nhận là bế tắc tại Ai Cập hiện thời không dừng lại ở những tranh cãi chính trị giữa các bên mà đã trả giá bằng những mạng sống của thường dân. Nếu không sớm tìm hướng giải quyết khủng hoảng thì xứ sở Kim tự tháp hoàn toàn có thể chìm sâu hơn vào bạo lực. Thế nhưng, dường như sự chia rẽ ở quốc gia Bắc Phi nghiêm trọng hơn mọi sự định liệu. Kể từ sau cuộc chính biến lật đổ ông M.Morsi, các cuộc biểu tình ủng hộ vị cựu tổng thống này vẫn liên tiếp diễn ra. Gần đây nhất, hàng trăm nghìn người Hồi giáo đã tham gia biểu tình tại Quảng trường Rabaa Al-Adawiya. Họ cũng tổ chức các cuộc tuần hành trên khắp cả nước phản đối cuộc "đảo chính quân sự" và đòi phục chức cho ông M.Morsi. Cùng lúc đó, hàng triệu người phản đối nhà lãnh đạo bị phế truất cũng đổ xuống đường ở 21/27 tỉnh, thành phố trên khắp cả nước theo lời kêu gọi của người đứng đầu các lực lượng vũ trang Ai Cập, Tướng Abdel-Fattah El-Sisi nhằm trao cho quân đội và cảnh sát nước này "sứ mệnh của nhân dân" để ngăn chặn "chủ nghĩa khủng bố và bạo lực".

Tuy nhiên, rõ ràng là bạo lực lại đang ngày càng gia tăng. Việc tìm ra biện pháp hữu hiệu để ngăn chặn tình trạng an ninh xấu đi ở Ai Cập là điều vô cùng cần thiết. Hội đồng Quốc phòng Ai Cập do Tổng thống lâm thời Atly Mansour đứng đầu đã triệu tập một cuộc họp khẩn cấp. Tổng Công tố Hesham Barakat cũng tuyên bố mở cuộc điều tra về vụ đụng độ bạo lực đẫm máu mới nhất. Những động thái này thể hiện nỗ lực của Cairo nhằm ổn định tình hình. Thế nhưng, chắc chắn đây chưa thể là giải pháp hữu hiệu khi cả phe Hồi giáo lẫn Chính phủ Ai Cập đều chưa có ý định thỏa hiệp. Sự khác biệt về lợi ích và lập trường còn quá xa nhau của các bên khiến đích đến là sự hòa hợp ở đất nước của các Pharaoh vẫn vô cùng mờ mịt.

Vì vậy, cuộc khủng hoảng chính trị tại Ai Cập chưa thể lắng dịu trong tương lai gần. Vụ bạo lực vừa diễn ra là lời cảnh báo mạnh mẽ về nguy cơ một cuộc nội chiến huynh đệ tương tàn ở quốc gia Bắc Phi. Thảm cảnh này nếu xảy ra không chỉ cướp đi những mạng sống vô tội, tàn phá đất nước giàu lịch sử, văn hóa mà còn gây ra những ảnh hưởng ghê gớm đến quá trình ổn định khu vực Trung Đông sau hàng loạt những biến cố chính trị, an ninh chưa từng có trong lịch sử.