Xóa hủ tục lạc hậu ở Chương Mỹ

Thay đổi nếp nghĩ

Xây dựng nông thôn mới bằng việc thực hiện tốt việc cưới, tang văn minh, tiết kiệm đã “thấm” vào từng gia đình, dòng họ ở xã Đại Yên. Ở đây, không còn tục thách cưới, ăn uống linh đình dài ngày. Việc đăng ký, trao giấy đăng ký kết hôn được tổ chức trang trọng tại UBND xã. Các đám cưới chỉ tổ chức gọn trong một ngày. Trong việc hiếu, đã bỏ được các tập quán lạc hậu như rải vàng mã, gọi hồn, lăn đường; không làm cỗ, không sử dụng thuốc lá… Gia đình có người qua đời được cộng đồng dân cư tận tình giúp đỡ, không sử dụng nhạc hiếu, kèn trống quá 22h và trước 5h, nhiều đám đã sử dụng hình thức hỏa táng…

Phó Chủ tịch UBND xã Đại Yên Đặng Đình Tình cho hay: Nếp sống văn minh ở xã Đại Yên được điều chỉnh bằng quy ước, hương ước của làng, gắn với phong tục tập quán thông qua vai trò của tổ chức, đoàn thể. Đáng nói, nhân dân nhận thức được lợi ích và cùng nhau thay đổi tích cực, loại bỏ dần yếu tố lạc hậu, rườm rà, phô trương, lãng phí…

Tại xã Trung Hòa, trước năm 2005, tình trạng tảo hôn diễn ra phổ biến. Các gia đình tổ chức đám cưới từ 2 đến 3 ngày, tình trạng đốt pháo, đánh bạc ở các đám cưới, đám tang diễn ra khá phổ biến. Tục lệ “nhớ” ở thôn Trung Cao, thách cưới bằng "lợn chém 6", làm cỗ mời khách khi gia đình có việc tang ở thôn Chi Nê diễn ra phổ biến… nhưng nhờ thực hiện việc cưới, việc tang văn minh được triển khai tích cực, đến nay các hủ tục này đã được xóa bỏ.

Trung bình mỗi năm trên địa bàn huyện Chương Mỹ có khoảng 3.000 đám cưới, trong đó 88,7% đã thực hiện nếp sống văn minh, trung bình mỗi đám cưới tiết kiệm được từ 5 đến 7 triệu đồng chi phí mua thuốc lá, làm nhiều cỗ, quay phim, chụp ảnh… Nhiều địa phương hình thành những việc làm tốt đẹp như vận động các đôi vợ chồng trẻ thực hành tiết kiệm, đóng góp xây dựng quê hương… Các xã thực hiện việc cưới nhiều tiến bộ như: Đại Yên, Phú Nam An, Lam Điền, Trần Phú, Hồng Phong, Đông Sơn, thị trấn Chúc Sơn…

Mỗi năm huyện Chương Mỹ có 95,1% đám tang được tổ chức bảo đảm theo quy định nếp sống văn minh, không còn tục chém quan trừ tà, khóc thuê, đốt vàng mã, ăn uống linh đình, phúng viếng lễ chín, đánh cờ bạc ở đám tang..., do đó chi phí giảm được từ 4 đến 5 triệu đồng. Ngoài ra, toàn huyện đã vận động được gần 700 đám tang thực hiện hỏa táng, gần 1.000 đám sử dụng nhạc hiếu bằng đĩa nhạc, không thuê kèn trống, tiết kiệm được gần 10 triệu đồng/đám… Đặc biệt, ở một số xóm, khu dân cư kiểu mẫu khi gia đình có người qua đời, Hội Người cao tuổi, chính quyền thôn đứng ra tổ chức; nghĩa trang được quy hoạch, 100% các ngôi mộ được quy định, thiết kế giống nhau. Người qua đời được an táng lần lượt theo thứ tự, không có chuyện chọn vị trí, mua sẵn đất...

Phát huy nhân tố tích cực

Dù đạt được những kết quả nhất định, nhưng việc thực hiện văn minh trong việc cưới, tang ở một vài địa phương của huyện Chương Mỹ vẫn chưa nghiêm. Theo Phó phòng Văn hóa và Thông tin huyện Chương Mỹ Nguyễn Khả Mùi: Một số xã vẫn còn hiện tượng mạnh ai nấy làm; một bộ phận nhỏ còn tâm lý xây mộ thật to để “báo hiếu” cho ông bà, bố mẹ. Để kịp thời chấn chỉnh hiện tượng này, cán bộ, đảng viên huyện Chương Mỹ gương mẫu thực hiện tốt việc cưới, việc tang văn minh để nhân dân làm theo.

Cùng với đó, các địa phương xây dựng nhà văn hóa thôn, khu dân cư đầy đủ hạ tầng đồng bộ như: Nhà vệ sinh, sân đủ rộng, đèn chiếu sáng… nhằm khuyến khích các hộ gia đình thay vì cưới tại gia đình, ăn uống linh đình thì tập trung tổ chức tại nhà văn hóa thôn, vừa trang trọng, vừa gọn nhẹ, tiết kiệm.

Phó Chủ tịch UBND huyện Chương Mỹ Hoàng Minh Hiến cho biết: Huyện tiếp tục coi việc thực hiện hiệu quả nếp sống văn minh trong việc cưới, tang là nhiệm vụ trọng tâm. Trong đó, tập trung đẩy mạnh, đổi mới hình thức tuyên truyền, vận động cộng đồng dân cư, nhất là những người cao tuổi, có uy tín tích cực tham gia. Cùng với việc nâng cao hiệu quả lãnh đạo của cấp ủy Đảng, chính quyền các cấp, huyện đưa ra các chế tài thực hiện phù hợp với tình hình thực tế, phát huy sức mạnh của dư luận xã hội lành mạnh để điều chỉnh các hành vi, ứng xử chưa văn minh. Xây dựng và nhân rộng các mẫu hình cưới, tang theo nếp sống văn hóa mới...