''Vũ khí mới'' trong cuộc chiến chống vi khuẩn

Theo The Guardian, các nhà khoa học đã phát hiện ra một loại độc tố thực vật có khả năng tiêu diệt vi khuẩn độc đáo, có thể được sử dụng để tạo ra một loạt kháng sinh mới mạnh hơn. Triển vọng phát triển các loại thuốc kháng khuẩn mới nhận được sự ca ngợi từ các bác sĩ, những người đã cảnh báo trong nhiều năm về sự gia tăng của các mầm bệnh đa kháng thuốc đang là mối đe dọa đến hoạt động chăm sóc sức khỏe trên thế giới.

“Vũ khí mới”

Trong bài đăng trên Tạp chí khoa học Nature Catalysis, một nhóm các nhà khoa học Anh, Đức và Ba Lan cho biết, loại kháng sinh mới Albicidin có khả năng tấn công vi khuẩn theo cách hoàn toàn khác với các loại thuốc hiện hành. Điều này mở ra cách thức mới điều trị những căn bệnh do vi khuẩn gây ra. 

Dmitry Ghilarov, người đứng đầu nhóm nghiên cứu tại John Innes, Trung tâm nghiên cứu và đào tạo độc lập về khoa học thực vật và vi sinh vật ở Anh, tiết lộ, kết quả thí nghiệm Albicidin không phát hiện tình trạng kháng thuốc, khiến vi khuẩn khó phát triển khả năng kháng thuốc kháng sinh có nguồn gốc từ Albicidin.

Bước đột phá

Albicidin được tạo ra bởi Xanthomonas Albilineansm, loại vi khuẩn gây bệnh lá cháy ở cây mía. Từ vài thập kỷ trước, giới khoa học đã phát hiện Xanthomonas Albilineansm có hiệu quả cao trong tiêu diệt vi khuẩn. Tuy nhiên, vào thời điểm đó, họ không thể xác định cách Albicidin tấn công vi khuẩn nên không thể sử dụng loại kháng sinh này làm cơ sở cho các loại kháng sinh mới do lo ngại nguy cơ gây nhiều biến chứng đối với con người.

“Chúng tôi phải xác định chính xác cách Albicidin tiêu diệt vi khuẩn và đó là những gì chúng tôi đã đạt được”, Dmitry Ghilarov xác nhận.

Trong quá trình làm việc với các nhà khoa học đến từ Viện Công nghệ Berlin (TUB) của Đức và Đại học Jagiellonian của Ba Lan, nhóm do Dmitry Ghilarov dẫn đầu đã sử dụng các kỹ thuật tiên tiến để tìm hiểu cách Albicidin tiêu diệt vi khuẩn. Khi đã hiểu tường tận, họ có thể tạo ra các biến thể của Albicidin để cải thiện hiệu quả và đặc tính dược lý của chính loại kháng sinh này. 

Được đánh giá là một trong những phát hiện kháng sinh mới đáng chú ý nhất trong nhiều năm, một lượng nhỏ Albicidin cũng có hiệu quả “cực kỳ cao” trong chống lại vi khuẩn gây bệnh, thậm chí với những vi khuẩn kháng các loại kháng sinh được sử dụng phổ biến như Fluoroquinolon.

Cảnh báo và nguyên nhân

Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cảnh báo, tình trạng kháng kháng sinh đã trở thành một trong những mối đe dọa lớn nhất đối với sức khỏe, an ninh lương thực và sự phát triển toàn cầu. Việc lạm dụng kháng sinh bừa bãi đã khiến vi khuẩn phát triển khả năng kháng thuốc, dẫn đến sự tiến hóa của một số chủng vi khuẩn khó tiêu diệt hơn, từ đó làm gia tăng chi phí y tế, thời gian điều trị và tỷ lệ tử vong.

Một nghiên cứu gần đây cho thấy, vấn đề kể trên là nguyên nhân khiến khoảng 3.500 người thiệt mạng mỗi ngày. Năm 2019, hơn 1,2 triệu người đã tử vong do hậu quả trực tiếp của việc nhiễm vi khuẩn kháng kháng sinh. 

Theo Giáo sư Tony Maxwell thuộc Trung tâm John Innes, việc thiếu nghiên cứu và phát triển các loại thuốc kháng sinh mới là nguyên nhân dẫn đến tình trạng kháng kháng sinh. Bước đột phá liên quan đến Albicidin đã mở ra cơ hội phát triển các loại thuốc kháng sinh mới. Dù vậy, nỗ lực tạo ra những phiên bản hiệu quả về mặt lâm sàng có thể mất nhiều năm.