Ủy quyền cho sàn giao dịch thu thuế thu nhập cá nhân

Trình tự, thủ tục ủy nhiệm thu, kinh phí ủy nhiệm thu được thực hiện theo quy định của Luật Quản lý thuế. Thu nhập tính thuế với việc chuyển nhượng hợp đồng mua bán nhà ở hình thành trong tương lai được xác định bằng tổng giá chuyển nhượng tính theo giá sàn giao dịch trừ tổng giá mua ghi trên hợp đồng mua bán nhà ở hình thành trong tương lai. Thuế suất áp dụng với hoạt động chuyển nhượng hợp đồng mua bán nhà ở trong tương lai là 25%. Trường hợp không xác định được giá sàn giao dịch thì áp dụng thuế suất 2% trên tổng giá mua ghi trong hợp đồng mua bán nhà ở hình thành trong tương lai.

Cũng liên quan đến thuế TNCN với BĐS, Bộ Xây dựng đã có văn bản đề nghị Bộ Tài chính không thu thuế TNCN và lệ phí trước bạ với trường hợp ủy quyền chuyển nhượng BĐS. Theo Bộ Xây dựng, ủy quyền chuyển nhượng BĐS là một dạng giao dịch dân sự, theo đó người có BĐS (vì nhiều lý do khác nhau không thể thực hiện được quyền của mình) có quyền ủy quyền cho người khác thay mình thực hiện các quyền của chủ sở hữu, như bán, cho thuê, thế chấp BĐS… Giao dịch này không làm phát sinh việc chuyển dịch quyền sở hữu, quyền sử dụng BĐS từ người ủy quyền sang người được ủy quyền mà chỉ là sự thay đổi chủ thể thực hiện các quyền của chủ sở hữu BĐS (người được ủy quyền sẽ thay mặt chủ sở hữu thực hiện việc chuyển nhượng BĐS cho người khác). Vì vậy, không có cơ sở để thu thuế TNCN cũng như thu lệ phí trước bạ của người ủy quyền và người được ủy quyền chuyển nhượng BĐS.

Mặt khác, theo quy định của Luật Thuế TNCN, chỉ những hộ gia đình, cá nhân có chuyển nhượng BĐS mà không phải là BĐS duy nhất mới thuộc diện phải nộp thuế TNCN; còn giao dịch ủy quyền BĐS không làm thay đổi chủ sở hữu, chủ sử dụng BĐS, không làm phát sinh thu nhập từ việc ủy quyền nên không thuộc diện phải chịu thuế TNCN.

Trên thực tế nhiều trường hợp đã lợi dụng quy định nêu trên để trốn thuế TNCN (mua bán trao tay núp bóng dưới hình thức ủy quyền) gây ra nhiều rủi ro cho người được ủy quyền. Vì vậy, giải pháp để hạn chế tình trạng trên là cần sửa đổi, bổ sung Bộ luật Dân sự năm 2005 theo hướng: chỉ cho phép chủ sở hữu được ủy quyền cho người khác thực hiện một số thủ tục liên quan đến việc chuyển nhượng BĐS (như soạn thảo hợp đồng, nộp thuế và các nghĩa vụ tài chính khác, liên hệ với các cơ quan nhà nước…), còn việc ký hợp đồng chuyển nhượng BĐS thì phải do chủ sở hữu (bên ủy quyền) trực tiếp ký với bên nhận chuyển nhượng BĐS, không cho phép bên được ủy quyền trực tiếp ký hợp đồng với bên thứ ba như hiện nay.