Thúc đẩy thị trường khoa học công nghệ

Thị trường khoa học công nghệ có vai trò quan trọng thúc đẩy hoạt động đổi mới sáng tạo, nâng cao năng lực ứng dụng khoa học công nghệ, tạo bứt phá về năng suất, chất lượng cũng như sức cạnh tranh của doanh nghiệp. Chiến lược phát triển khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo đến năm 2030 (ban hành theo Quyết định số 569/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ) đã xác định: Thúc đẩy phát triển thị trường khoa học công nghệ, tăng dần tỷ trọng nguồn cung công nghệ, thiết bị trong nước, đẩy mạnh các hoạt động trung gian của thị trường khoa học công nghệ, tiến tới đồng bộ hóa với các thị trường hàng hóa, lao động và tài chính…

Những năm gần đây, thị trường khoa học công nghệ tại Việt Nam đã từng bước hoàn thiện và đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận. Theo thống kê của Bộ Khoa học và Công nghệ, cả nước có hơn 800 tổ chức trung gian thị trường khoa học công nghệ, trong đó có hơn 20 sàn giao dịch tại địa phương… Tuy nhiên, cần thẳng thắn nhìn nhận: Thị trường khoa học công nghệ Việt Nam phát triển chậm, ở trình độ thấp, các yếu tố cấu thành chưa đồng bộ; chưa gắn kết chặt chẽ giữa đào tạo, nghiên cứu, ứng dụng với nhu cầu sản xuất, kinh doanh; chưa đáp ứng được yêu cầu phát triển nhanh, bền vững của đất nước trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế dưới tác động mạnh mẽ của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư.  

Để phát triển thị trường khoa học công nghệ một cách đồng bộ, hiệu quả, trước hết cùng với việc rà soát, loại bỏ những quy định bất cập, bổ sung hoàn thiện hệ thống chính sách về sở hữu trí tuệ, chuyển giao công nghệ…, cơ quan chức năng và các địa phương cần tạo cơ chế, giải pháp khuyến khích đầu tư vào thị trường khoa học công nghệ. Qua đó, gia tăng các tổ chức trung gian, thúc đẩy nhu cầu đổi mới công nghệ trong doanh nghiệp, phát triển thị trường khoa học công nghệ phù hợp với xu thế và các định chế quốc tế trong lĩnh vực này.

Cùng với đó là xây dựng, triển khai các chính sách ưu đãi về tài chính như: Miễn giảm thuế để khuyến khích các doanh nghiệp đầu tư vào hoạt động đổi mới sáng tạo (sản xuất thử nghiệm…); miễn giảm thuế cho các khâu trung gian, môi giới trên thị trường khoa học công nghệ (triển lãm, giới thiệu sản phẩm…); miễn giảm tiền thuê đất cho cơ sở nghiên cứu, sản xuất sản phẩm mới… để tạo nguồn tài chính tái đầu tư cho các dự án khoa học công nghệ; đồng thời, tạo điều kiện cho chủ thể tham gia thị trường khoa học công nghệ tiếp cận các nguồn vốn vay với lãi suất thấp cho việc nghiên cứu chuyển giao công nghệ.

Mặt khác là hoàn thiện các chính sách nhập khẩu công nghệ cũng như các quy định về thẩm định, qua đó khuyến khích chuyển giao những công nghệ mới, công nghệ tiên tiến; hạn chế, loại bỏ những công nghệ lạc hậu vào Việt Nam; đồng thời tận dụng những cơ hội từ hội nhập quốc tế để tăng cường liên kết thị trường khoa học công nghệ của Việt Nam với khu vực và thế giới. Cùng với đó là các giải pháp bảo đảm hài hòa lợi ích của các chủ thể tham gia thị trường khoa học công nghệ; tạo cạnh tranh lành mạnh trên thị trường… Thúc đẩy thị trường khoa học công nghệ cần đồng bộ giải pháp với tư duy và quyết tâm mới!