Tạo chuỗi cung ứng đặc sản cho Thủ đô

Đặc sản vùng miền vốn là niềm tự hào, là sản phẩm chiến lược của nhiều địa phương trên cả nước. Tuy nhiên, sự phát triển ồ ạt của hàng ngoại nhập, sự lai tạp của nhiều loại sản phẩm, cùng sự yếu kém trong các khâu tiếp thị, xây dựng thương hiệu, quảng bá sản phẩm đến với người tiêu dùng… đang là rào cản khiến đặc sản vùng, miền chưa trở thành những sản phẩm mang lại giá trị kinh tế cao. Để quảng bá, bảo tồn và phát triển nét văn hóa truyền thống mang đặc trưng của các vùng, miền trên cả nước, đồng thời đẩy mạnh việc tìm "đầu ra" cho sản phẩm, Sở Công thương Hà Nội đã kết nối với hơn 40 tỉnh, thành phố trên cả nước để giới thiệu và quảng bá các đặc sản vùng, miền; qua đó kết nối cung - cầu, tạo sự liên kết vững chắc giữa nhà sản xuất với nhà phân phối và người tiêu dùng.

Theo Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Ngọc Tuấn, chương trình "Quảng bá thương hiệu đặc sản vùng miền Việt Nam 2014" lần đầu tiên được Hà Nội tổ chức nhằm đẩy mạnh hoạt động đầu tư, hỗ trợ DN trong việc tiêu thụ sản phẩm hàng hóa và mở rộng thị trường trong nước; đưa Hà Nội trở thành trung tâm phân phối, xuất khẩu hàng Việt lớn của cả nước. Đây là một trong những chương trình xúc tiến thương mại trọng điểm nhằm thúc đẩy phát triển KT-XH của các địa phương, thực hiện liên kết Hà Nội với cả nước và cả nước với Hà Nội; là giải pháp thực hiện có hiệu quả đề án phát triển thị trường trong nước gắn với Cuộc vận động "Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam". Trong thời gian diễn ra chương trình, DN từ 40 tỉnh, thành phố đã ký kết hơn 600 biên bản ghi nhớ hợp tác giao thương với các DN Hà Nội. Trong đó, các DN như Tổng Công ty Thương mại Hà Nội (Hapro), Công ty CP Nhất Nam… đã ký biên bản ghi nhớ hợp tác giao thương với các DN đến từ nhiều tỉnh, thành phố như Lạng Sơn, Sơn La, Hòa Bình, Ninh Thuận, Bến Tre… Ngoài ra, còn nhiều hợp đồng giữa DN trong nước với DN nước ngoài tham dự hội chợ cũng được ký kết.

Tại hội thảo "Nâng cao giá trị, phát triển thương hiệu, thị trường đặc sản vùng miền" do Sở Công thương Hà Nội tổ chức trong khuôn khổ chương trình "Quảng bá thương hiệu đặc sản vùng miền Việt Nam 2014", các chuyên gia đều nhận định, cần có giải pháp hiệu quả, bền vững để xây dựng thương hiệu và giá trị thương hiệu các đặc sản. Nước ta có nhiều đặc sản ngon, giá trị cao nhưng DN chưa biết cách để xây dựng thương hiệu, tạo nên kênh phân phối lớn cho đặc sản. Nhiều sản phẩm nổi tiếng của Việt Nam chưa kịp xây dựng thương hiệu, đăng ký bảo hộ đã bị DN nước ngoài "cướp" tên tuổi. Vì vậy, để bảo vệ thương hiệu sản phẩm, các DN sản xuất cần đăng ký nguồn gốc, xuất xứ sản phẩm tại các đơn vị tiêu thụ; không ngừng quảng bá thương hiệu sản phẩm đến người tiêu dùng để mở rộng thị trường. Mặt khác, DN cần đưa thông tin trên sản phẩm chi tiết cả về nguồn gốc đến cách sử dụng, vì với nhiều loại đặc sản vùng miền, người ở địa phương khác sẽ khó biết cách chế biến, sử dụng sao cho đúng, cho ngon. Ngoài việc xây dựng thương hiệu từ khâu thiết kế bao bì, chất lượng sản phẩm, quảng bá thương hiệu… DN cần chú trọng việc đăng ký bảo hộ thương hiệu, quyền sở hữu trí tuệ, nhất là khi DN muốn xuất khẩu hàng hóa. Nếu xuất khẩu sang nước nào thì phải đăng ký bảo hộ ở nước đó để tránh bị DN khác lấy cắp thương hiệu hoặc làm giả, làm nhái, ảnh hưởng đến uy tín thương hiệu.

Theo kinh nghiệm của các nước Nhật Bản, Thái Lan… trong việc phát triển đặc sản vùng miền, Nhà nước cần có những biện pháp cụ thể hỗ trợ nông dân, DN sản xuất về kỹ thuật, tiêu thụ sản phẩm, vay vốn không lãi suất, cho thuê đất lâu dài, thậm chí miễn phí tiền thuê đất… Đồng thời, cần nâng cao nhận thức cho các cơ sở sản xuất, cán bộ quản lý về quan điểm bảo tồn và phát triển hàng đặc sản; xây dựng bộ tiêu chuẩn chất lượng. Về phía nhà sản xuất, cần hoàn thiện, đăng ký chất lượng sản phẩm đạt chuẩn tại các thị trường mục tiêu; sử dụng các nguồn lực địa phương về nguyên - vật liệu, nhân lực; luôn cải tiến để sản phẩm làm ra có chất lượng tốt nhất… Ngoài ra, các đặc sản cần xây dựng được thị trường nội địa vững chắc trước khi vươn ra thị trường quốc tế.