Syria: Hòa bình vẫn ngoài tầm tay

Người đứng đầu phái bộ quan sát viên của LHQ tại Syria Thiếu tướng Robert Mood, đã may mắn thoát chết trong vụ nổ, nhưng 6 binh sĩ trong đoàn xe hộ tống viên tướng đã bị thương. Ngay sau vụ đánh bom, Tổng Thư ký Liên hợp quốc (LHQ) Ban Ki-moon đã lên án mạnh mẽ vụ tấn công; đồng thời nhấn mạnh, các phe phái chính trị tại Syria cần phải hợp tác, ủng hộ cũng như bảo vệ các quan sát viên của UNSMIS đang thực thi nhiệm vụ tại quốc gia này.

Đây không phải lần đầu tiên một vụ đánh bom nổ ra tại quốc gia Trung Đông này. Hơn một năm qua (kể từ tháng 3-2011), bom đạn đã cướp đi sinh mạng của gần 12 nghìn người, nhưng vụ tấn công vừa xảy ra lại nhằm vào chính các quan sát viên LHQ, những người đang nỗ lực tìm kiếm sự bình yên cho Syria. Sự kiện này một lần nữa làm dấy lên mối lo ngại cho kế hoạch vãn hồi hòa bình tại đất nước này do Đặc phái viên chung LHQ và Liên minh Châu Phi (AL), cựu Tổng Thư ký LHQ Kofi Annan đề xuất. Trước đó, ngày 8-5, phát biểu tại Hội đồng Bảo an LHQ, ông Kofi Annan thông báo, bạo lực ở Syria đã giảm bớt kể từ khi LHQ triển khai quan sát viên; nhưng, vị đặc phái viên này cũng thừa nhận, cả lực lượng chính phủ lẫn các nhóm vũ trang đối lập chưa đình chỉ hoàn toàn các hành động bạo lực. Theo các nhà quan sát, nếu kế hoạch hòa bình đổ vỡ, quốc gia Trung Đông này sẽ mất đi "cơ hội cuối cùng" để ngăn chặn nguy cơ rơi vào nội chiến toàn diện.

Cuộc bầu cử Quốc hội, ngày 7-5 vừa qua cho thấy rõ tình trạng "đường ai nấy đi" đang diễn ra tại Syria. Ngay trước cuộc bầu cử, các thủ lĩnh đối lập đã tuyên bố tẩy chay cuộc bầu cử và tiến hành một loạt vụ đánh bom gây thương vong lớn tại Aleppo và thủ đô Damascus. Hơn thế, phe đối lập đang ngày càng nhận được sự hậu thuẫn mạnh mẽ từ các nước phương Tây. Ngày 8-5, Đại sứ Mỹ tại Liên hợp quốc Susan Rice đã thẳng thừng tuyên bố, Mỹ sẽ tăng cường hỗ trợ "phi sát thương" cho các nhóm đối lập đang tìm cách lật đổ chế độ hiện hành tại Damascus. Washington cũng công khai bày tỏ quyết tâm gia tăng sức ép với Syria nhằm buộc Tổng thống Bashar al-Assad phải từ chức. Trong một động thái liên quan, viện dẫn "nguy cơ bất thường" của quốc gia Arab này đối với an ninh của nước Mỹ, ngày 9-5, Tổng thống Barack Obama đã quyết định gia hạn các biện pháp trừng phạt hiện có với Syria thêm một năm nữa. Quyết định cứng rắn này được đưa ra chỉ hai ngày trước khi "tuyên bố về tình trạng khẩn cấp quốc gia" tại Syria hết hiệu lực... Hiện tại, quốc gia Trung Đông này đang đối mặt với những khó khăn chất chồng. Theo Bộ trưởng Dầu mỏ Syria Sufian Allaw, kể từ khi Liên minh Châu Âu (EU) và Mỹ áp đặt các lệnh trừng phạt hồi tháng 4-2011, ngành xuất khẩu dầu của Syria đã thiệt hại gần 3 tỷ USD. Mức sống của người dân vốn đã bị ảnh hưởng nghiêm trọng vì chiến sự nay tiếp tục tụt dốc và điểm dừng cuối cùng vẫn chưa được dự báo.

Cộng đồng quốc tế đang chạy đua với thời gian nhằm ngăn chặn nguy cơ bùng nổ một cuộc nội chiến toàn diện tại Syria. Dự kiến, ông Kofi Annan sẽ trở lại quốc gia này trong vài tuần tới để thuyết phục các bên tuân thủ kế hoạch hòa bình. Trong hai ngày tới, trên 100 quan sát viên - trong số 300 quan sát viên - sẽ được triển khai tại Syria. Thế nhưng, cuộc tìm kiếm hòa bình của LHQ có thành công hay không hiện vẫn là câu hỏi còn để ngỏ.