Sử dụng quá mức thuốc cắt cơn có thể làm tăng nguy cơ tử vong cho người bệnh hen

PGS.TS Lương Ngọc Khuê, Cục trưởng Cục Quản lý khám, chữa bệnh (Bộ Y tế) cho biết, bệnh hen phế quản nếu kiểm soát tốt có thể giúp người bệnh có chất lượng sống tốt và 85% người bệnh tránh được tử vong. Thế nhưng, đa số người mắc bệnh hen vẫn chưa tiếp cận với những dịch vụ chăm sóc y tế cần thiết và thuốc điều trị. Cụ thể, chỉ có 29,1% bệnh nhân được điều trị bằng liệu pháp dự phòng hen,  hơn 70% người bệnh còn lại chưa hiểu biết đúng và chưa biết cách chăm sóc kiểm soát bệnh. Điều đáng nói, trong số bệnh nhân hen được điều trị chỉ có 39,7% bệnh nhân hen đang được kiểm soát tốt.

Trước thực tế đó, quản lý tốt bệnh hen là một trong những ưu tiên của Chính phủ và ngành Y tế Việt Nam, thể hiện qua chiến lược quốc gia phòng, chống các bệnh không lây nhiễm 2015-2025 do Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Năm 2020, Bộ Y tế đã ban hành "Hướng dẫn quốc gia về chẩn đoán và điều trị hen phế quản người lớn, trẻ em từ 12 tuổi trở lên", trong đó cảnh báo việc sử dụng thường xuyên hoặc quá mức thuốc cắt cơn có thể làm tăng nguy cơ nhập viện và gây tử vong cho người bệnh.

Theo một khảo sát được thực hiện tại nhà thuốc năm 2020 từ 14 tỉnh, thành phố tại nước ta cho thấy, có đến 68% bệnh nhân hen đã mua từ 3 bình thuốc cắt cơn trở lên trong năm vừa qua. PGS.TS Lê Thị Tuyết Lan, Chủ tịch Hội Hen - Dị ứng - Miễn dịch lâm sàng thành phố Hồ Chí Minh cho biết, theo nghiên cứu khoa học, việc sử dụng 3 bình thuốc cắt cơn/năm có thể tăng gấp 2 lần nguy cơ nhập viện. Sử dụng quá mức SABA (thuốc tác dụng ngắn để cắt cơn hen) liên quan đến các kết cục xấu như tăng phản ứng quá mức đường thở, giảm đáp ứng giãn phế quản, có thể dẫn đến tăng nguy cơ nhập viện cấp cứu và tăng nguy cơ tử vong.

"Với kinh nghiệm điều trị tại bệnh viện qua nhiều năm, tôi hiểu rất nhiều bệnh nhân "gắn bó" với bình xịt cắt cơn và nhầm tưởng rằng, đây là cách tốt nhất để kiểm soát triệu chứng hen. Tuy nhiên, chỉ cần sử dụng thuốc cắt cơn quá 3 lần/tuần là dấu hiệu tăng nguy cơ của đợt hen cấp", PGS.TS Lê Thị Tuyết Lan nhấn mạnh.

Việc ra mắt hai kênh truyền thông chính thống http://vilaphoikhoe.kcb.vn và fanpage https://www.facebook.com/vilaphoikhoe sẽ giúp người bệnh tự đánh giá nguy cơ phụ thuộc thuốc cắt cơn hen của mình. Ngoài ra, các hướng dẫn điều trị bệnh hô hấp sẽ được liên tục cập nhật trên hai kênh này, giúp người bệnh tự trang bị kiến thức để kiểm soát bệnh hen tối ưu hơn và chủ động tìm đến bác sĩ để được chăm sóc phù hợp.

"Thông qua các hoạt động truyền thông tại chuyên trang và fanpage nêu trên, chúng tôi kêu gọi sự vào cuộc của tất cả các bên trong công tác quản lý và kiểm soát hen phế quản vì lợi ích của bệnh nhân và cả cộng đồng", PGS.TS Lương Ngọc Khuê nhấn mạnh.