Sản phẩm tiêu thụ chậm, ô nhiễm không ngừng tăng

Có mặt tại làng nghề sản xuất miến lớn nhất miền Bắc, xã Dương Liễu trước và sau Tết là cảnh tượng trái ngược: Các cơ sở chế biến tinh bột hoạt động hết công suất vì nguyên liệu đầu vào rẻ, trong khi các cơ sở sản xuất thành phẩm như bánh kẹo, miến, bún, phở khô… khách đến mua hàng thưa thớt nên đều giảm công suất. Cán bộ Văn phòng xã Dương Liễu Ngô Văn Minh cho biết: Nhiều hộ dân mạnh dạn đầu tư hệ thống máy móc liên hoàn vài tỷ đồng để nâng cao chất lượng. Minh chứng là xã đã thành lập được Hội Miến dong xã Dương Liễu, tập hợp được gần 100 xã viên tham gia với mục đích xây dựng và bảo vệ những cơ sở sản xuất uy tín, chất lượng, bảo đảm ATVSTP. Tuy nhiên năm nay, sản phẩm tiêu thụ rất chậm, giá cũng không tăng so với năm trước. Dịp Tết Nguyên đán mọi năm, mỗi ngày Dương Liễu xuất đi vài chục tấn miến thì nay chỉ đạt từ 8 đến 10 tấn.

Ở hầu hết các làng nghề của huyện, mật độ giao thông vào những tháng cao điểm sản xuất rất lớn, lên tới cả nghìn xe tải nhưng hệ thống giao thông đầu tư không đồng bộ, đi lại khó khăn. Hệ thống tiêu thoát nước và giao thông nội bộ mặc dù đã được cải tạo, sửa chữa nhưng vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu phát triển. Đa số các cơ sở sản xuất đều có quy mô nhỏ lẻ, nằm trong khu dân cư, ý thức bảo vệ môi trường của các hộ sản xuất còn kém. Các hộ dân vẫn tận dụng đường làng ngõ xóm, các bãi đất trống để chế biến tinh bột và nước được đưa thải thẳng ra hệ thống cống rãnh của làng. Hạ tầng tiêu thoát nước không đáp ứng được dẫn tới tình trạng nước thải, bã thải trong quá trình chế biến tinh bột bị ứ đọng, bốc mùi xú uế, không khí làng quê ngột ngạt.

Trưởng phòng Kinh tế huyện Hoài Đức Nguyễn Văn Hiến, cho biết: Toàn huyện có 51 làng nghề trong đó có 12 làng nghề được thành phố công nhận là làng nghề truyền thống. Để làm giảm ô nhiễm tại khu vực này cần quy hoạch không gian làng nghề gắn liền với bảo vệ môi trường, di dời các cơ sở gây ô nhiễm nặng ra khỏi khu vực dân cư; đồng thời quy hoạch hạ tầng kỹ thuật xử lý chất thải mới bảo đảm giữ vệ sinh môi trường. Tuy nhiên thực tế triển khai các cụm công nghiệp làng nghề cũng như các nhà máy xử lý nước thải làng nghề trên địa bàn huyện gặp rất nhiều khó khăn, phụ thuộc vào nhiều bộ, sở, ngành của trung ương và thành phố. Vì vậy, các nhà máy xử lý nước thải cụm làng nghề tại xã Dương Liễu, công suất khoảng 13.000m3/ngày đêm; nhà máy xử lý nước thải tại xã Vân Canh, công suất dự kiến 8.000m3/ngày đêm; nhà máy xử lý nước thải tại xã Sơn Đồng, công suất dự kiến 4.000m3/ngày đêm... đã được phê duyệt nhưng chưa triển khai được do thiếu vốn, mặt bằng… Bên cạnh đó, các cụm công nghiệp làng nghề triển khai cũng hết sức chậm do chi phí giải phóng mặt bằng cao, cộng với việc đầu tư cơ sở hạ tầng khiến mỗi suất đầu tư trong khu sản xuất tập trung lên tới trên 1 tỷ đồng, khiến nhiều hộ dân sản xuất nhỏ lẻ chưa đủ tiềm lực kinh tế để chuyển đổi mô hình sản xuất…

Nhằm thúc đẩy sản xuất tại các làng nghề truyền thống, UBND huyện Hoài Đức đã xây dựng kế hoạch thực hiện đề án bảo tồn phát triển làng nghề trên địa bàn huyện giai đoạn 2012 - 2015 và rà soát các cụm, điểm công nghiệp làng nghề đang có của huyện. Đặc biệt là ra mắt Trung tâm Quản lý và phát triển cụm công nghiệp huyện nhằm tăng cường công tác quản lý nhà nước tại các cụm, điểm công nghiệp trên địa bàn. Năm 2014, huyện sẽ tập trung đẩy mạnh tuyên truyền đi đôi với tập huấn kiến thức về an toàn vệ sinh thực phẩm, về quy định nhãn, mác sản phẩm, luật bảo vệ môi trường... cho các hộ để nâng cao nhận thức cho người làm nghề. Đồng thời đẩy mạnh việc kiểm tra vệ sinh an toàn thực phẩm, tiến tới xây dựng thành công các sản phẩm an toàn, lấy lại niềm tin cho người tiêu dùng cũng như khích lệ các cơ sở sản xuất tốt; mạnh dạn công khai những cơ sở sản xuất không bảo đảm để răn đe, cảnh tỉnh, tạo môi trường cạnh tranh lành mạnh ở các làng nghề.