Quyết định khó khăn

Mỗi kỳ nhóm họp của OPEC luôn được cộng đồng kinh tế thế giới quan tâm, nhất là khi nội dung thảo luận lần này liên quan đến quyết định đẩy giá dầu lên hay hãm giá dầu xuống qua việc công bố sản lượng từ nguồn dầu mỏ khổng lồ của tổ chức này, chiếm khoảng 2/3 dự trữ toàn cầu. Tuy nhiên, sau cuộc gặp của các "ông chủ dầu", OPEC đã đưa ra một quyết định không dễ thực hiện: giữ nguyên sản lượng để bình ổn giá.

Tuyên bố sau phiên họp, OPEC cho biết lựa chọn này là phù hợp vì thị trường dầu đang hết sức tốt đẹp. Ngưỡng giá 80 USD/thùng như hiện nay là hoàn toàn hợp lý. Nó thỏa mãn các nhà cung cấp khi đủ cao để bù đắp chi phí thăm dò và khai thác; đồng thời cũng làm hài lòng các quốc gia tiêu thụ vì không đến mức "cắt cổ" để phá hỏng nỗ lực phục hồi kinh tế của các nước. OPEC cho rằng việc tăng sản lượng trong thời điểm hiện tại là không cần thiết cho dù lượng dầu trong kho vẫn đang đầy lên, đồng thời cũng không có ý định cắt giảm sản lượng khai thác nhằm duy trì đà hồi phục kinh tế đang bị cản trở ở nhiều nước phát triển do các khoản nợ công.

Việc OPEC giữ nguyên sản lượng khai thác không gây bất ngờ lớn vì ngay trước khi quyết định được đưa ra (ngày 18-3), các thành viên của tổ chức này đã "bóng gió" rằng nhiều khả năng họ sẽ chọn giải pháp giữ nguyên "mức trần" sản lượng dầu mỏ. Và khả năng này đã trở thành hiện thực.

Đây là lần thứ 5 liên tiếp kể từ năm 2009, OPEC giữ sản lượng ở mức 24,84 triệu thùng/ngày (được áp dụng kể từ tháng 1-2009) nhằm gửi đi thông điệp về sự ổn định của thị trường tới các quốc gia có nhu cầu năng lượng lớn đang phải chật vật đối phó với những dư chấn của cơn bão tài chính toàn cầu.

Liên quan chặt chẽ đến "sức khỏe" của nền kinh tế thế giới, giá dầu đã giảm mạnh từ mức cao kỷ lục, xấp xỉ 150 USD/thùng hồi tháng 7-2008 xuống khoảng 30 USD/thùng vào tháng 12-2009 khi cuộc khủng hoảng kinh tế lan rộng và làm chao đảo hầu hết các quốc gia. Song, khi bức tranh kinh tế bắt đầu có những màu sáng, thị trường dầu đã "khởi sắc". So với mức trung bình 61,95 USD/thùng của năm 2009, ngưỡng 77 USD/thùng từ đầu năm 2010 đến nay được xem là bước nhảy ấn tượng về giá. Nó chỉ thua cú "vọt ga" từ hơn 90 USD/thùng lên đỉnh cao mọi thời đại vào tháng 7-2008 như nêu trên.

Trong khi hào hứng với giá dầu được đánh giá ở ngưỡng tuyệt vời, OPEC vẫn tỏ ra thận trọng với diễn biến của thị trường nhiên liệu. Trụ cột năng lượng của thế giới nhìn nhận môi trường kinh tế vĩ mô và nhu cầu dầu mỏ thế giới hiện nay là chưa rõ ràng do quá trình phục hồi kinh tế toàn cầu chưa thực sự rõ nét.

Thách thức chủ chốt hiện nay với OPEC là duy trì sự ổn định của thị trường, trong đó việc giữ giá dầu ở ngưỡng lý tưởng như hiện thời là bài toán khó. Ngoài sự chi phối của triển vọng phục hồi kinh tế toàn cầu, việc tất cả các quốc gia trong OPEC tuân thủ nghiêm hạn ngạch xuất khẩu theo quyết định vừa được OPEC thông qua cũng như ngăn ngừa yếu tố đầu cơ là không dễ thực hiện. Bên cạnh đó, sự tác động của các nước xuất khẩu dầu mỏ ngoài OPEC như Nga cũng là lý do khiến cuộc "điều tiết" giá dầu khó hoàn toàn nằm trong tầm kiểm soát của OPEC. Tổ chức này cho biết sẽ theo dõi sát tình hình để có điều chỉnh phù hợp về sản lượng dầu mỏ trong những ngày tới.

Tuy nhiên, sau khi đã giảm giá hai năm liền do khủng hoảng, nhu cầu dầu của thế giới được dự báo sẽ tăng chút ít vào cuối năm 2010 này do phục hồi kinh tế tại châu Á và đà phục hồi nhanh tại Trung Quốc. Do đó, việc kiểm soát giá dầu đang là bài toán sống còn với không ít nền kinh tế; đặc biệt là với các nước đang phát triển vừa gượng dậy sau "cơn bão" tài chính toàn cầu.