Quan tâm yếu tố văn hóa trong xây dựng quy hoạch Thủ đô

Hiện nay, Hà Nội đang đồng thời lập Quy hoạch Thủ đô Hà Nội thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050; điều chỉnh Quy hoạch chung Thủ đô Hà Nội đến năm 2045, tầm nhìn đến năm 2065; sửa đổi, bổ sung Luật Thủ đô năm 2013 để trình Quốc hội vào năm 2024.

Theo PGS, TS Nguyễn Ngọc Hà, Nghị quyết số 15-NQ/TƯ của Bộ Chính trị xác định sông Hồng là trục xanh, cảnh quan trung tâm, phát triển đô thị hài hòa hai bên sông.

Nghiên cứu tăng tỷ lệ đất phát triển đô thị; xây dựng mô hình thành phố trực thuộc Thủ đô tại khu vực phía Bắc (vùng Đông Anh, Mê Linh, Sóc Sơn) và phía Tây (vùng Hòa Lạc, Xuân Mai); xây dựng đô thị thông minh trên cơ sở phát triển khu vực hai bên trục Nhật Tân - Nội Bài; tập trung triển khai quy hoạch, đầu tư xây dựng, ổn định dân cư hai bên bờ sông Hồng và sông Đuống; quy hoạch phát triển không gian ngầm đô thị, không gian xanh và không gian công cộng.

Quy hoạch xây dựng khu vực nông thôn hài hòa, gắn với phát triển đô thị, giữ gìn bản sắc văn hóa truyền thống, kết nối đồng bộ với quy hoạch khu vực đô thị; khai thác hiệu quả cảnh quan thiên nhiên vùng nông thôn kết hợp với phát triển du lịch xanh.

Đây chính là tầm nhìn cho quy hoạch Thủ đô trong vài chục năm tới.

Về địa - thế, theo PGS, TS Nguyễn Ngọc Hà, theo nhận thức/quan điểm/triết lý xưa, Hà Nội lưng tựa Ba Vì, mặt hướng sông Hồng. Địa giới Hà Nội đã vượt sông Hồng từ trên một thế kỷ trước nhưng về “thế”, vẫn cần xác định mặt hướng sông và là sông Hồng.

Về trục phát triển, PGS, TS Nguyễn Ngọc Hà cho rằng, quy hoạch Hà Nội sẽ có nhiều trục phát triển, nhưng cần chú trọng tinh thần nhất quán với trục phát triển sông Hồng về tâm linh, môi trường, giao thông, cây xanh, mật độ xây dựng và kiến trúc, văn hóa...

Trong số các trục phát triển của Hà Nội, trục sông Hồng có tính kết nối cao, rộng nhất, trên nhiều phương diện. Từ trục phát triển sông Hồng, quy hoạch chi tiết của các quận, huyện sẽ lưu ý thêm tới những chi lưu của sông Hồng, sông Nhuệ, sông Tô Lịch.

Về tương quan giữa các thành tố phát triển, quy hoạch Thủ đô vẫn cần quan tâm hàng đầu đến yếu tố văn hóa.

Quy hoạch Hà Nội theo hướng là thành phố di sản, có văn hóa đậm đà bản sắc dân tộc, mang bản sắc Thủ đô ngàn năm văn hiến; Hà Nội là thành phố sáng tạo, công nghiệp văn hóa phát triển, thành phố thông minh; là điểm đến của du lịch văn hóa, ẩm thực và trung tâm dịch vụ chất lượng cao; thành phố của các sự kiện văn hóa mang tầm quốc tế thường niên; thành phố hiện đại nhưng thanh bình với con người Hà Nội hào hoa, thanh lịch, nghĩa tình, văn minh, tiêu biểu cho văn hóa, lương tri và phẩm giá con người Việt Nam.