Phát huy vai trò hợp tác xã và nền kinh tế tập thể

Tham dự và chỉ đạo Hội nghị có đồng chí Vương Đình Huệ, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Chính phủ, Trưởng Ban Chỉ đạo đổi mới, phát triển kinh tế tập thể, hợp tác xã; các đồng chí Ủy viên Trung ương Đảng: Phó trưởng Ban Thường trực Ban Kinh tế Trung ương Cao Đức Phát, Phó Chủ tịch - Tổng Thư ký Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Hầu A Lềnh...

Theo Liên minh HTX Việt Nam, hiện cả nước có 22.456 HTX, trong đó có 13.712 HTX nông nghiệp, 7.563 HTX phi nông nghiệp (công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, xây dựng, vận tải, thương mại, y tế, giáo dục, công nghệ thông tin, môi trường…); 1.181 quỹ tín dụng nhân dân, phần lớn hoạt động có hiệu quả.

Cả nước có 74 liên hiệp HTX ở 36 tỉnh, thành phố, tỉ lệ hoạt động có hiệu quả là gần 50%. Năm 2018, cả nước có 103.435 tổ hợp tác đăng ký hoạt động, tăng 7.840 tổ so với năm trước.

Đáng lưu ý, năng lực quản trị và hiệu quả hoạt động của phần lớn HTX tăng so với năm trước, thu nhập của HTX và thành viên đều tăng. Nhiều HTX đào tạo nghề cho thành viên và người lao động; sử dụng phần mềm hạch toán kinh doanh, tổ chức sản xuất, kinh doanh có hiệu quả; khối lượng và giá trị hàng nông sản, thủ công mỹ nghệ do các HTX sản xuất ở các địa phương tăng; chi phí cung ứng các dịch vụ đầu vào của các HTX nông nghiệp và phi nông nghiệp cho thành viên đều thấp hơn 5-10% so với hộ kinh doanh; nhiều HTX nông nghiệp và phi nông nghiệp ký kết hợp đồng tiêu thụ, thành viên có lãi 5-30%; HTX hoạt động hiệu quả đạt lợi nhuận 264 triệu đồng/năm, thu nhập đạt 40 triệu đồng/người/năm tăng 5% so với năm 2017. Phần lớn các quỹ tín dụng nhân dân bảo đảm an toàn hoạt động, tỷ lệ nợ xấu thấp...

Năm 2018, cả nước có khoảng 15% tổng số HTX nông nghiệp và hơn 60% HTX phi nông nghiệp sản xuất gắn với chuỗi giá trị. Hệ thống Liên minh HTX Việt Nam đã sử dụng các nguồn lực từ ngân sách Nhà nước và xã hội hóa khoảng 18 tỷ đồng để hỗ trợ, xây dựng 77 HTX sản xuất, kinh doanh gắn với chuỗi giá trị tại 51 tỉnh, thành phố.

Đối với hoạt động của Liên minh HTX, năm 2018 đã ban hành và triển khai kịp thời, quyết liệt các chương trình, kế hoạch hành động thực hiện chủ trương của Đảng, Nghị quyết của Quốc hội và Chính phủ về phát triển kinh tế hợp tác, HTX; chủ động nghiên cứu, đề xuất cơ chế, chính sách thúc đẩy phát triển kinh tế hợp tác, HTX; đẩy mạnh công tác tuyên truyền trong nước và quốc tế về sự phát triển và vai trò của kinh tế hợp tác, HTX…

Bên cạnh những kết quả đạt được, hoạt động HTX, tổ hợp tác còn một số hạn chế: Nhiều HTX, nhất là HTX nông nghiệp thành lập thời kỳ bao cấp, chuyển đổi theo Luật HTX năm 2012 có cơ sở vật chất yếu kém, ít dịch vụ; tái cơ cấu HTX nông nghiệp theo Quyết định 461/QĐ-TTg diễn ra chậm và gặp nhiều khó khăn; mục tiêu 15.000 HTX nông nghiệp hoạt động có hiệu quả đến năm 2020 khó đạt do hoạt động sản xuất, kinh doanh và đầu tư của HTX có nhiều bất cập (thiếu lao động trẻ có trình độ quản trị, đất đai...); việc thành lập mới HTX, nhất là trong lĩnh vực nông nghiệp có biểu hiện chạy theo số lượng...

Nguyên nhân hạn chế là do nhận thức, trình độ và năng lực tổ chức sản xuất, kinh doanh của các thành viên HTX chưa đáp ứng yêu cầu; một bộ phận thành viên còn tư duy sản xuất nhỏ, ỷ lại vào hỗ trợ của Nhà nước; các chính sách đào tạo nguồn nhân lực, đào tạo nghề còn bất cập…

Năm 2019, Liên minh HTX Việt Nam đề ra mục tiêu phát triển kinh tế hợp tác, HTX nhanh, hiệu quả, bền vững; phấn đấu thành lập mới ít nhất 7.000 tổ hợp tác, 2.500 HTX và 25 liên hiệp HTX; mỗi Liên minh HTX tỉnh, thành phố thành lập mới tăng 10% (tổng số HTX) trở lên, thành lập 1 liên hiệp HTX trở lên; HTX hoạt động có hiệu quả đạt từ 55% trở lên; hệ thống Liên minh HTX Việt Nam và các tỉnh, thành phố hỗ trợ, xây dựng mới 200 mô hình HTX sản xuất gắn với chuỗi giá trị...

Phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị, Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ đánh giá cao kết quả đã đạt được của Liên minh HTX Việt Nam. Liên minh ngày càng ổn định, phát triển cả về tổ chức bộ máy và phương thức hoạt động; chất lượng, hiệu quả công tác được nâng lên, thực sự trở thành đại diện và hỗ trợ tích cực cho hoạt động của các HTX...

Để tiếp tục phát huy những kết quả đã đạt, khắc phục những hạn chế, Phó Thủ tướng yêu cầu trong thời gian tới, Liên minh HTX Trung ương và địa phương tập trung tham mưu, đề xuất với Đảng, Nhà nước hoàn thiện về thể chế, cơ chế, chính sách, tạo điều kiện thuận lợi cho kinh tế hợp tác, HTX phát triển mạnh mẽ, nhất là cơ chế, chính sách khuyến khích, hỗ trợ về vốn, đất đai, tài chính, tín dụng, ứng dụng khoa học công nghệ và phát triển nguồn nhân lực...

Đồng thời, Liên minh HTX Trung ương và địa phương xác định rõ hơn chiến lược phát triển, cụ thể hóa mục tiêu và nhiệm vụ, giải pháp để thực hiện thắng lợi mục tiêu, phát huy vai trò của các HTX, qua đó đóng góp vào sự phát triển kinh tế của cả nước, đưa nước ta cơ bản trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại vào năm 2030, thực sự trở thành nước công nghiệp hiện đại vào giữa thế kỷ này.

Phó Thủ tướng cũng đề nghị lãnh đạo các bộ, ban, ngành, đoàn thể Trung ương và chính quyền địa phương quan tâm trực tiếp hơn, cụ thể hơn, thiết thực hơn... đến sự phát triển của khu vực kinh tế hợp tác và HTX.

Tại Hội nghị, Liên minh HTX Việt Nam đã tổ chức lễ kỷ niệm 25 thành lập Liên minh HTX Việt Nam; đón nhận Huân chương Lao động hạng Nhất của Chủ tịch nước cùng nhiều phần thưởng cao quý của Đảng và Nhà nước tặng cho tập thể, cá nhân đã có nhiều thành tích xuất sắc trong phát triển kinh tế hợp tác, HTX.

Cũng tại Hội nghị, đã diễn ra lễ khai trương Trung tâm Xúc tiến Thương mại và Đầu tư; Cổng thông tin điện tử Liên minh HTX Việt Nam.