Nguy cơ thiếu nước sản xuất vụ xuân

Theo nhận định của Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn trung ương, lượng mưa ở khu vực Bắc Bộ trong vụ đông - xuân 2016 - 2017 thấp hơn trung bình nhiều năm (TBNN) cùng thời kỳ từ 10% đến 20%; riêng tháng 12-2016 thiếu hụt khoảng 20 - 40%. Thực tế hiện nay, tổng lượng mưa trên địa bàn thành phố thấp hơn TBNN là 23,7mm. Mực nước nhiều dòng sông lớn đi qua Hà Nội và sông nội địa như sông Đà, sông Hồng, sông Đáy, sông Tích… đang thấp hơn mực nước thiết kế của các trạm bơm. Ngoài nguồn nước sông, trên địa bàn thành phố hiện có 13 hồ lớn do 5 công ty quản lý, với tổng dung tích thiết kế hơn 153 triệu mét khối, đáp ứng nhu cầu tưới trong điều kiện bình thường cho 11.420ha sản xuất nông nghiệp của thị xã Sơn Tây, các huyện Ba Vì, Thạch Thất, Phúc Thọ, Quốc Oai, Chương Mỹ, Mỹ Đức. Tuy nhiên, dung tích thực tế của các hồ chứa này hiện chỉ khoảng 138 triệu mét khối.

Trước những diễn biến của thời tiết và khó khăn về nguồn nước như trên, gần 122.000ha sản xuất nông nghiệp của Hà Nội trong vụ xuân 2017 đang đối diện nguy cơ cao suy giảm năng suất, chất lượng, đòi hỏi Ngành Nông nghiệp Hà Nội có giải pháp căn cơ để ứng phó. Để bảo đảm cung cấp đủ nước đổ ải, UBND thành phố đã chỉ đạo 5 công ty thủy lợi, Sở NN&PTNT và các quận, huyện, thị xã triển khai phương án phòng, chống hạn vụ xuân năm 2017.

Theo Tổng Giám đốc Công ty TNHH MTV Đầu tư phát triển thủy lợi Sông Đáy Doãn Văn Kính, công ty đã huy động công nhân, kỹ sư tập trung sửa chữa, bảo dưỡng trạm bơm, nạo vét hàng trăm nghìn mét khối kênh mương, lắp đặt trạm bơm dã chiến sẵn sàng đón nước từ các hồ thủy điện ngay đợt xả đầu tiên để cung cấp nước đổ ải cho 24.400ha đất canh tác của các quận, huyện: Hà Đông, Nam Từ Liêm, Bắc Từ Liêm, Đan Phượng, Thanh Oai, Chương Mỹ, Mỹ Đức...

Tổng Giám đốc Công ty Thủy lợi Sông Tích Đặng Tuấn Hùng cho biết, công ty đã triển khai phương án chống hạn đến tất cả các xí nghiệp thủy nông, sẵn sàng vận hành máy bơm dã chiến phục vụ nhân dân đổ ải. Đối với vùng đồi gò, vùng bãi của Sơn Tây, Phúc Thọ, Thạch Thất gặp khó khăn về nguồn nước, công ty đã có phương án lắp đặt trạm bơm tiếp nước bảo đảm phục vụ đổ ải hết diện tích vụ xuân… Các quận, huyện, thị xã đang ra quân nạo vét kênh mương tưới tiêu, đắp và gia cố ao hồ, sửa chữa công trình thủy lợi... khơi thông dòng chảy, tăng khả năng tích trữ và điều tiết nước về ruộng đồng.

Tuy nhiên hiện nay, vẫn còn một số địa phương chưa chú trọng công tác phòng, chống hạn nên chưa chỉ đạo nhân dân củng cố bờ vùng, bờ thửa, giữ nước mặt ruộng, chống tràn xuống kênh tiêu… Trong vụ xuân 2016, nông dân nhiều xã của huyện Đan Phượng, Hoài Đức… chưa làm đất, gieo trồng đúng khung thời vụ, doanh nghiệp thủy lợi phải bơm nhiều lần, gây lãng phí nguồn nước, ảnh hưởng tiến độ sản xuất. Bên cạnh đó, tình trạng vi phạm công trình thủy lợi làm cản trở dòng chảy nhưng vẫn chưa được các địa phương quan tâm xử lý…

Khắc phục những hạn chế trên, các quận, huyện, thị xã và công ty thủy lợi cần kiên quyết xử lý các trường hợp vi phạm Pháp lệnh Khai thác và Bảo vệ công trình thủy lợi; tăng cường tuyên truyền để nhân dân tự giác bảo vệ công trình thủy lợi, không đổ rác, phế thải xuống các tuyến kênh; xây dựng kế hoạch cụ thể điều tiết, sử dụng tiết kiệm các nguồn nước, chủ động trữ nước ở các sông, kênh trục, hồ chứa, ao đầm, vùng trũng; bố trí lực lượng thường xuyên kiểm tra các bờ vùng, bờ thửa và quản lý chặt chẽ nguồn nước, không để rò rỉ hoặc mất nước…