Ngày thứ năm: Một giờ trên đài chỉ huy

- Toàn tàu báo động chống tàu nước ngoài phun nước. Các vị trí khẩn trương đóng tất cả cửa, che đậy thiết bị - tiếng thuyền trưởng Nguyễn Xuân Hải dõng dạc từ đài chỉ huy truyền tới hệ thống loa của tàu Kiểm ngư 761. Chuông báo động được nhấn liên hồi.

7h sáng, cả tàu rầm rập, các bộ phận từ tổ máy, thuyền viên, "anh nuôi" khẩn trương đóng các cửa sổ, khoang máy chống nước rò rỉ, phủ các tấm bạt bảo vệ đèn pha, thiết bị điện... Trên khoang lái, bộ phận "đầu não" của tàu không khí hết sức căng thẳng. Gần chục con người mắt không rời màn hình ra đa, vị trí máy, quan sát tứ phía…

- "Trâu đỏ" đang di chuyển thẳng về phía ta, tốc độ tăng tới 11 hải lý. Hai tàu hải cảnh cũng tiến về mạn phải - tiếng kỹ thuật viên báo cáo.

- Được! Ba máy tăng tốc 1.000 - Mệnh lệnh được phát ra từ chỉ huy tàu - hướng trái 10 độ. Điện đàm, thông báo với KN 765 hướng, tốc độ di chuyển của "trâu đỏ" để đề phòng va chạm.

Lúc này, khoảng cách từ KN 761 tới giàn khoan Haiyang Shiyou - 981 (Hải Dương - 981) do Trung Quốc hạ đặt trái phép đang dần thu hẹp lại. 8 rồi 7 hải lý. Ngắm qua ống nhòm, giàn khoan khổng lồ được giữ thăng bằng bởi hai tàu. Bên ngoài, nhiều tàu các loại, từ tàu hàng tải trọng hàng chục nghìn tấn đến tàu chiến, hộ vệ tên lửa, hải giám, hải cảnh, tàu kéo... tạo ra vòng vây nan quạt được phía Trung Quốc dựng lên để bảo vệ cho sự hiện diện trái phép của giàn khoan Haiyang Shiyou - 981. Càng vào gần, mật độ tàu Trung Quốc càng dày đặc nhằm không cho bất kỳ chiếc tàu chấp pháp nào của Việt Nam tiến sâu vào hướng giàn khoan.

Trên ra đa, lúc này, KN 761 đang ở vị trí 15 độ 24 phút vĩ Bắc, 111 độ 03 phút kinh Đông, hoàn toàn thuộc vùng biển đặc quyền kinh tế Việt Nam. Thế nhưng, khoảng 10 tàu Trung Quốc đã dàn ngay đội hình thốc ga hướng ra truy cản. 7h30, biên đội tàu KN 761 cách giàn khoan trái phép của Trung Quốc hơn 6 hải lý thì 2 chiếc hải cảnh và tàu đầu kéo Trung Quốc lao đến với tốc độ cao.

- "Trâu đỏ" đạt tốc độ 14 hải lý/giờ - Trực ra đa thông báo - hải cảnh 33102 phía sau cũng tăng tốc.

- Được. Máy 1.500 - Thuyền trưởng Nguyễn Xuân Hải ra lệnh - Tiếp tục bẻ trái 10 độ.

Qua icom, trước sự hung hăng của tàu Trung Quốc, KN 761 nhận được lệnh rút ra để bảo đảm an toàn. Lúc này Nguyễn Xuân Hải mới cho biết: "Nửa tháng nay liên tục chống chọi với tàu Trung Quốc, anh em đã rút ra nhiều kinh nghiệm. "Trâu đen", "trâu đỏ", "trâu xanh" là cách anh em gọi cho dễ nhớ, thực ra đây là các tàu kéo, đẩy ủi của Trung Quốc được gia cố nhiều ở mũi, chuyên dùng để đâm va. Anh em hết sức cảnh giác với loại này. Nó được sơn 3 màu: Đỏ, xanh và đen nên thuyền viên trên tàu đặt cho nó cái tên dễ nhớ như thế để phân biệt".

Phó thuyền trưởng Lê Văn Bình nói thêm: Nếu không cảnh giác, "con" này mà đâm có thể làm thủng và chìm tàu của ta. Trong điều kiện thời tiết hiện nay, sóng gió cấp 4-5, nếu nó chạy với tốc độ 14 hải lý/giờ, góc tiếp cận lớn, đặc biệt là đâm hướng chính ngang thì thiệt hại sẽ rất lớn. Hơn nữa, loại này sử dụng các vòi rồng công suất mạnh, nếu ở cự ly gần sẽ làm vỡ kính, chập cháy hư hỏng các thiết bị điện trên tàu. Nhiều lần chúng đã phun nước vào KN 761 rồi nhằm thẳng vào vị trí đặt máy móc, thiết bị thông tin liên lạc, tuy nhiên qua thực tế chống trả các cuộc tấn công của tàu Trung Quốc, anh em đã biết cách phòng tránh.

- Nếu anh ra đây những ngày trước, tình hình căng thẳng hơn rất nhiều - Bình nhấn mạnh.

Thực tế, không phải đợi đến khi Bình nói, ở đài chỉ huy khi ngó qua nhật ký hải trình của tàu, tôi cũng đã thấy mức độ căng thẳng mà các thuyền viên phải đương đầu. Cụ thể, trong ngày 2-5, các tàu hải cảnh 37102, 37101, 44044, tàu kéo số hiệu 109 của Trung Quốc liên tục uy hiếp KN 761. Ngày 3-5, lúc 9h10, hải cảnh Trung Quốc số hiệu 37101 còn tiến hành nạp đạn 14,5 ly và chủ ý cho chúng ta thấy quy trình. 3, 4 tàu liên tục ép sát KN 761. Lúc 13h35, hải cảnh số hiệu 44103 ép sát và phun nước vào tàu KN 761 khi đang di chuyển vào gần giàn khoan. Ngày 4-5, cùng với sự o ép của 3, 4 tàu hải cảnh, hải giám và tàu kéo Trung Quốc, KN 761 còn bị máy bay cánh bằng Trung Quốc đe dọa khi bay sát trên tàu ở độ cao khoảng 300m...

Thuyền viên trên tàu cho biết: Có những ngày KN 761 phải đương đầu với 3, 4 tàu Trung Quốc công suất lớn, tấn công từ nhiều phía. Tuy nhiên, đến nay KN 761 vẫn chưa một lần để xảy ra đâm va khi thực thi nhiệm vụ. Điều khiển tàu đều là anh em thuộc thế hệ 8x. Thuyền trưởng Hải, sinh năm 1982, với nước da đen sạm, rắn rỏi cho biết, đến nay đã có 7 năm gắn bó với sóng gió Hoàng Sa. Hai năm trước, Hải nhận nhiệm vụ là thuyền trưởng tàu KN 761. "Vinh dự nhưng cũng là trách nhiệm lớn. Thách thức nhiều, khó khăn gian khổ nhưng anh em trên tàu luôn đề cao tinh thần trách nhiệm, hoàn thành mọi chỉ lệnh cấp trên giao" - Thuyền phó Bình, sinh năm 1983, khẳng định.

Chỉ một giờ dồn nén trên đài chỉ huy, trực tiếp cùng các thuyền viên đối mặt sự khiêu khích, đe dọa và phải vượt qua vòng vây, ứng phó sự đâm va, phun nước... từ phía tàu Trung Quốc, tôi càng hiểu hơn những khó khăn mà các thuyền viên, cán bộ trên tàu thực thi nhiệm vụ chấp pháp ở đây thực hiện. Họ đã phải rất kiềm chế, khôn khéo, mưu trí nhằm tìm ra giải pháp thích hợp nhất để xử lý tình hình.