“Một khối óc sắc sảo, một pho bách khoa toàn thư”

Đề dẫn hội thảo, GS.TS Tạ Ngọc Tấn, Uỷ viên TƯ Đảng, Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh khẳng định, Phri-đrich Ăng-ghen (1820-1895) là người bạn, người đồng chí gần gũi thân thiết của Các Mác, người đã cùng với Mác sáng lập học thuyết Mác-học thuyết khoa học và cách mạng của giai cấp công nhân và nhân dân lao động trên thế giới. Sinh thời Ph.Ăng-ghen rất khiêm tốn, luôn tự nhận mình là “cây vĩ cầm thứ hai bên cạnh Mác”, song những cống hiến to lớn về tư tưởng của Ph.Ăng-ghen đã được bản thân Mác ghi nhận “là một khối óc sắc sảo, một pho bách khoa toàn thư”. V.I.Lênin khẳng định: “Muốn đánh giá đúng đắn những quan điểm của Mác, tuyệt đối phải đọc những tác phẩm của người cùng tư tưởng và người cộng tác gần gũi nhất của Mác là Phri-đrich Ăng-ghen. Không thể nào hiểu được chủ nghĩa Mác, nếu không chú ý đến toàn bộ những tác phẩm của Ăng-ghen”. Những ai nghiên cứu về chủ nghĩa Mác đều thừa nhận tư tưởng vĩ đại của Ph.Ăng-ghen bên cạnh tư tưởng Mác.

Hàng loạt tác phẩm riêng và viết chung với Mác đã thể hiện tư tưởng của Ph.Ăng-ghen có giá trị bền vững với nhiều luận điểm khẳng định thế giới quan và phương pháp luật Mác-xít giúp giai cấp công nhân, các đảng cộng sản, đảng công nhân có được nền tảng tư tưởng và kim chỉ nam cho hành động cách mạng. Ý nghĩa thời đại của những tư tưởng của Ph.Ăng-ghen luôn mang tính thời sự đòi hỏi những người cộng sản phải vận đụng sáng tạo đồng thời bổ sung phát triển những tư tưởng đó trước yêu cầu, điều kiện mới.

Giá trị soi sáng thời đại ngày nay của tư tưởng Ph.Ăng-ghen thể hiện tiêu biểu trên một số lĩnh vực. Ph.Ăng-ghen đã cùng với Mác xây dựng, tạo lập nền tảng tư tưởng và hoàn thiện lý luận cho học thuyết cách mạng. Trên cả ba bộ phận cấu thành chủ nghĩa Mác (triết học, kinh tế học chính trị và chủ nghĩa xã hội khoa học) đều in đậm dấu ấn công lao, tư tưởng của Ph.Ăng-ghen. Cùng với Mác, Ăng-ghen luôn luôn gắn lý luận và thực tiễn đấu tranh của giai cấp công nhân vừa với tư cách nhà bác học vừa với tư cách người thầy của giai cấp công nhân thế giới.Ph.Ăng-ghen luôn luôn bảo vệ, phát triển bổ sung chủ nghĩa Mác, làm cho chủ nghĩa Mác luôn luôn có giá trị khoa học và cách mạng. Những quan điểm có giá trị đặc biệt to lớn của Ph.Ăng-ghen trong khẳng định bản chất khoa học và cách mạng của chủ nghĩa xã hội khoa học, đòi hỏi phải vận dụng, phát triển sáng tạo thường xuyên để xây dựng thành công CNXH trong điều kiện cụ thể của từng quốc gia, dân tộc. Ph.Ăng-ghen luôn luôn đề cao việc nắm bắt thực tiễn, tổng kết thực tiễn để phát triển lý luận.