Mexico trước thềm bầu cử tổng thống: Đối mặt với thách thức tài chính

Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) dự báo, tăng trưởng kinh tế của Mexico giảm xuống còn 2,4% trong năm 2024 và có thể tiếp tục lao dốc xuống mức 1,4% vào năm 2025. Bởi vậy, bất cứ ứng cử viên nào giành chiến thắng trong cuộc bầu cử sắp tới cũng sẽ phải đối mặt với một nhiệm kỳ nhiều thách thức.

Theo đánh giá của nhiều tổ chức tài chính, tốc độ tăng trưởng của nền kinh tế Mexico dự kiến sẽ chững lại trong năm 2024. Là láng giềng của Mỹ, do đó, tốc độ tạo thêm việc làm chậm lại và tỷ lệ thất nghiệp gia tăng ở xứ Cờ hoa đã tác động đến dòng kiều hối, làm giảm tốc độ tăng trưởng tiêu dùng ở Mexico.

Ngoài ra, dòng chảy thương mại giữa Mỹ và Mexico có thể bị ảnh hưởng do nhu cầu hàng hóa trung gian giảm, khiến sản xuất và xuất khẩu giảm theo. Dự toán Ngân sách năm 2025 được Chính phủ Mexico công bố cho thấy sự gia tăng đáng kể của các khoản chi tiêu công. Những yếu tố nói trên khiến Mexico phải đối mặt với những thách thức tài chính lớn nhất kể từ những năm 1980 đến nay.

Phân tích của Tập đoàn tài chính nổi tiếng BBVA cho thấy, sự giảm tốc trong hoạt động kinh tế ở Mexico là do ngành Công nghiệp tăng trưởng chậm lại và chi tiêu tiêu dùng ở mức vừa phải.

BBVA lưu ý rằng, lạm phát ở Mexico đang rục rịch tăng lên; tình trạng giảm sút nhu cầu tiêu dùng trong quý cuối cùng của năm 2023 gây ra hiệu ứng tiêu cực kéo dài sang năm 2024. Xu hướng này được dự đoán sẽ tác động đến hiệu quả kinh tế tổng thể, đặt ra sự cần thiết phải điều chỉnh chiến lược để kích thích tăng trưởng.

Cùng với đó, việc chính quyền liên bang nỗ lực hoàn thành các công trình lớn vào năm cuối nhiệm kỳ của chính phủ Tổng thống Andrés Manuel López Obrador cũng khiến chi phí vận hành và bảo trì tăng cao. Điều đó khiến kinh tế Mexico đối mặt với những thách thức tài chính lớn, cũng như bị tụt bậc xếp hạng tín nhiệm. Không chỉ chính phủ mà lĩnh vực tư nhân cũng sẽ bị đẩy vào tình trạng phải đi vay các khoản tín dụng ngắn hạn với lãi suất cao.

Theo dự báo của IMF, tăng trưởng kinh tế của Mexico sẽ giảm xuống còn 2,4% trong năm 2024 và tiếp tục lao dốc xuống mức 1,4% vào năm 2025, thấp hơn so với các mức 2,7% và 1,5% mà tổ chức này đưa ra hồi đầu tháng 1-2024. Việc điều chỉnh dự báo trên là do chỉ số kinh tế vĩ mô của Mexico giảm sút kể từ quý IV-2023, đặc biệt là sự sụt giảm của hoạt động sản xuất và những tác động tiềm tàng từ chính sách điều hành nền tài chính trong năm đầu nhiệm kỳ của chính phủ mới, dự kiến sẽ được bầu ra vào tháng 6 tới.

Mexico đã ấn định ngày tổ chức tổng tuyển cử là vào 2-6 tới. Đây là lần đầu các cuộc bầu cử cấp trung ương và địa phương được thực hiện đồng thời trên toàn bộ 32 khu vực pháp lý. Hơn 98 triệu cử tri sẽ bầu ra tân tổng thống cùng 500 thành viên Hạ viện và 128 thành viên Thượng viện. Cử tri cũng sẽ chọn ra nhiều thống đốc bang và hàng nghìn quan chức địa phương khác. Theo giới quan sát, nhiều khả năng Mexico sẽ có nữ tổng thống đầu tiên trong lịch sử.

Hiện tại, hoạt động vận động tranh cử đang bước vào giai đoạn tăng tốc. Đa số kết quả thăm dò cho thấy, cựu Thị trưởng Mexico City Claudia Sheinbaum Pardo - ứng cử viên của Liên minh tranh cử “Chúng ta cùng làm nên lịch sử” - đang dẫn đầu về tỷ lệ ủng hộ, với khoảng 63%. Bà Claudia Sheinbaum Pardo được đánh giá cao bởi cam kết tiếp tục duy trì và phát huy những di sản của Tổng thống đương nhiệm Andrés Manuel López Obrador, nhất là các chính sách liên quan tới an sinh xã hội.

Ứng cử viên đứng ở vị trí thứ hai là đại diện liên minh tranh cử “Sức mạnh và Con tim vì Mexico” - bà Xóchitl Gálvez - giành được 31% số ý kiến ủng hộ. Tương tự cựu Thị trưởng Mexico City, bà Xóchitl Gálvez khẳng định tiếp tục đẩy mạnh các chính sách an sinh xã hội nhằm đưa Mexico trở thành quốc gia có chỉ số hạnh phúc cao nhất trong khu vực, bên cạnh quyết tâm đẩy lùi nạn tham nhũng, bảo vệ quyền lợi của phụ nữ và giảm khoảng cách giàu nghèo.

Khi những tín hiệu không mấy tích cực của nền kinh tế lớn thứ hai Mỹ Latinh này phát đi, các nhà phân tích cho rằng, các ứng cử viên sẽ phải đưa ra những cam kết mạnh mẽ trong chương trình tranh cử của mình. Việc chèo lái đất nước vượt qua những “sóng gió” về tài chính sẽ trở thành sứ mệnh đè nặng lên nhiệm kỳ của tân Tổng thống Mexico.