(HNM) - Chỉ tiêu kế hoạch mua gạo dự trữ quốc gia năm 2020 do Thủ tướng Chính phủ giao là 190.000 tấn gạo và 80.000 tấn thóc. Để ứng phó với dịch Covid-19 và hạn hán, xâm nhập mặn, Tổng cục Dự trữ nhà nước (Bộ Tài chính) đã giao Cục Dự trữ nhà nước ở các khu vực mua lương thực nhập kho dự trữ quốc gia. Thời gian dự kiến hoàn thành việc nhập kho dự trữ 190.000 tấn gạo trước ngày 15-6-2020.
Từ ngày 12-3, các Cục Dự trữ nhà nước đã mở thầu nhưng đến ngày 14-4, mới chỉ mua được 7.700 tấn gạo, bằng 4% kế hoạch. Thực tế này khiến Tổng cục Dự trữ nhà nước gặp khó khăn trong việc dự trữ đủ lượng gạo cần thiết.
Theo ông Âu Anh Tuấn, Cục trưởng Cục Giám sát quản lý hải quan (Tổng cục Hải quan), qua rà soát số lượng doanh nghiệp đăng ký tờ khai xuất khẩu gạo trong tháng 4-2020, Tổng cục Hải quan phối hợp với Tổng cục Dự trữ nhà nước phát hiện 20/27 doanh nghiệp đã trúng thầu cung cấp gạo dự trữ quốc gia năm 2020 nhưng lại từ chối ký hợp đồng.
Về vấn đề này, Tổng Cục trưởng Tổng cục Dự trữ nhà nước Đỗ Việt Đức cho biết, Tổng cục phải tổ chức đấu thầu lại. Đồng thời, những doanh nghiệp từ chối ký hợp đồng sau khi trúng thầu sẽ bị xử lý theo Luật Đấu thầu, thu tiền bảo đảm dự thầu nộp ngân sách từ 1 đến 3% giá trị gói thầu.
Trong khi đó, phía Tổng cục Hải quan cũng sẽ tổng hợp tình hình, báo cáo Bộ Tài chính và kiến nghị giải pháp bảo đảm quản lý mặt hàng gạo xuất khẩu hiệu quả, chủ động. Tuy nhiên, có một vướng mắc là hiện nay chưa có chế tài buộc doanh nghiệp phải hoàn thành việc ký kết, thực hiện hợp đồng khi đấu thầu lượng gạo dự trữ quốc gia thì mới được xuất khẩu gạo.
Phải chăng việc xuất khẩu gạo có lợi hơn bán gạo cho dự trữ quốc gia, dù phải mất trắng số tiền bảo đảm dự thầu, nên mới có tình trạng trên?
Dù câu trả lời cuối cùng là thế nào, thì vấn đề lợi nhuận và trách nhiệm với đất nước vẫn là điều rất đáng để bàn trong kinh doanh.
(*) Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Hànộimới.