Luận đàm thời sự

Lại thêm tiền lệ nữa

Đại sứ Trần Đức Mậu • 29/03/2024 - 07:15

Cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump có thể hài lòng bao nhiêu về việc không phải bán tài sản hoặc tuyên bố phá sản để có tiền nộp tòa hoặc không phải nộp cho tòa thì lại hậm hực bấy nhiêu khi bị tòa án ở New York ấn định phải ra tòa ngày 15-4 tới trong một vụ xét xử hình sự.

Nước Mỹ sẽ có thêm tiền lệ chính trị và tư pháp mới khi lần đầu tiên có một cựu tổng thống là bị cáo trong một vụ án hình sự được tòa án đưa ra xét xử. Ông Donald Trump hiện có nguy cơ còn bị mấy tòa án nữa đưa ra xét xử, nhưng những vụ việc này gần như không có triển vọng được tiến hành trước ngày diễn ra cuộc bầu cử tổng thống năm nay ở nước Mỹ (ngày 5-11 tới).

Mưu tính sách lược lâu nay của ông Donald Trump là tìm mọi cách để trì hoãn việc các tòa án tiến hành mở phiên tòa xét xử sau thời điểm ngày bầu cử tổng thống. Một khi đã đắc cử tổng thống Mỹ, ông Donald Trump sẽ được hưởng các quyền miễn trừ và sẽ không còn bị tòa án đưa ra xét xử. Việc tòa án ở New York ấn định thời điểm ngày 15-4 để mở phiên tòa xét xử ông Donald Trump trong vụ án hình sự với cáo buộc ông dùng tiền để bịt miệng nhân chứng, tuy chưa làm phá sản sách lược đối phó với tòa án nhưng là một thất bại lớn và rất đau đớn đối với ông Donald Trump.

Ở đâu trên thế giới này cũng vậy, chứ không phải chỉ có ở nước Mỹ, pháp luật hiện hành trừng phạt rất nghiêm và nặng tội hình sự. Cho dù ông Donald Trump luôn chủ định công cụ hóa việc bị tòa án lôi ra xét xử phục vụ cho cuộc vận động tranh cử tổng thống hiện tại bằng cách xây dựng hình ảnh là nạn nhân của sự truy sát chính trị ở Mỹ, thì việc bị tòa án mở phiên tòa xét xử với cáo buộc phạm tội hình sự vẫn làm tổn hại nặng nề tới uy danh của ông. Việc này cũng sẽ càng thêm khó khăn cho ông trong việc tranh thủ bộ phận cử tri trung dung ở Mỹ trong cuộc bầu cử tổng thống tới. Bản thân ông Donald Trump cũng ý thức được rất rõ là nếu không tranh thủ được lá phiếu bầu của bộ phận cử tri này thì không thể trở lại được Nhà Trắng.

Phiên tòa hình sự xét xử ông Donald Trump đã được ấn định bắt đầu vào ngày 15-4 tới và chắc chắn sẽ kéo dài, chứ không nhanh chóng kết thúc. Nó sẽ tiêu tốn nhiều thời gian, công sức và tiền của của ông Donald Trump; sẽ không để ông tập trung tất cả thời gian và mọi nguồn lực vào cuộc vận động tranh cử. Trên phương diện này, phiên tòa gián tiếp có lợi nhiều cho tổng thống đương nhiệm Joe Biden.

Vụ việc này cùng với hàng loạt biểu hiện khác nữa trong thời gian vừa qua đều báo hiệu bất lợi ngày càng dồn tụ đối với ông Donald Trump. Người dân Mỹ giờ thấy ông Donald Trump không thật sự tài ba kinh doanh và thành đạt như ông vẫn thường tự nhận và cố biểu hiện. Cử tri ở Mỹ nhận thấy ông Donald Trump trở nên thêm cực đoan và thái quá trong phát ngôn và hành xử. Quỹ tài chính cho vận động tranh cử của ông ngày càng cạn trong khi quỹ của ông Joe Biden vẫn còn rất dồi dào. Ở các bang được gọi là "bang chiến trường", tức là các bang tuy nhỏ nhưng vốn luôn quyết định kết quả cuối cùng của các cuộc bầu cử tổng thống xưa nay ở nước Mỹ, ông Joe Biden dường như đang thành công với việc xoay chuyển tình thế, đang dần đuổi kịp và vượt ông Donald Trump trong kết quả các cuộc thăm dò dư luận.

Tiền lệ chính trị và pháp lý mới này ở nước Mỹ làm cho cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm nay đặc biệt hơn bao giờ hết, đầy bất ngờ và đột biến về cả diễn biến lẫn kết cục.