Từ quay lưng đến trở mặt

Cứ theo những ngôn từ mà hai người này dành cho nhau trong những ngày vừa qua có thể thấy mối bất hòa đã đến mức không còn hóa giải được nữa.

Làm sao còn có thể hàn gắn được rạn vỡ khi hai người này từng là đồng minh cùng chí hướng, hợp tác chặt chẽ, tin cậy lẫn nhau nhưng nay đã công kích nhau, trở thành đối thủ và địch thủ của nhau.

Diễn biến này được cả trong lẫn ngoài nước Mỹ để tâm theo dõi, bởi tác động sâu rộng của nó đối với nước Mỹ và thế giới. Một người có quyền trong khi người kia có tiền. Quyền và tiền đều có uy lực của chúng và đều có thể làm thay đổi nước Mỹ. Mà mọi thay đổi ở nước Mỹ đều có thể ảnh hưởng trực tiếp đến thế giới bên ngoài nước Mỹ.

Tỷ phú Elon Musk có thể đã không quá lời khi tự tin quả quyết rằng nếu không được mình hậu thuẫn thì ông Donald Trump không thể trở lại cầm quyền ở nước Mỹ. Việc ông Donald Trump không bác bỏ điều này chính là sự xác nhận của người trong cuộc. Trong sự quả quyết này của ông Musk ẩn hiện nỗi thất vọng về ông Trump rằng sau khi yên vị cầm quyền không còn kiên định với những quan điểm từng thể hiện khi vận động tranh cử.

Việc hai người này không còn đồng hành với nhau như thế có nguyên do trước hết ở cá tính của họ. Họ giống nhau ở tính ái kỷ và ở ý thức về mức độ quyền uy của mình, ở mức độ cực đoan của nhận thức và quan điểm cũng như ở sự không sẵn sàng nhận sai. Cho nên mới không ai chịu nhường ai. Điều này dẫn đến việc hòa giải gần như không khả thi.

Lý do thứ hai là ông Musk sau khi rút khỏi mối quan hệ với chính quyền ông Trump đã có những phát biểu và hành động mà ông Trump không thể chấp nhận được. Từ đó, ông Trump có phản ứng đến mức ông Musk không thể chấp nhận được.

Với quyền lực của Tổng thống, ông Trump có thể gây ra nhiều khó khăn và tổn hại lớn cho ông Musk trong hoạt động kinh doanh ở Mỹ. Ông Musk có thể sẽ mất những hợp đồng béo bở, những khoản hỗ trợ tài chính lớn của Nhà nước và bị siết chặt về quản lý.

Bất hòa với ông Musk như thế, ông Trump sẽ gặp khó trong việc tranh thủ giới tài phiệt cũng như không tránh khỏi bị tổn hại thể diện và uy danh ở nước Mỹ. Đi kèm là sự suy giảm uy và thế trong phe đảng Cộng hòa có thể dẫn đến việc quyên góp đủ tiền cho theo đuổi những mục tiêu chính trị quyền lực tiếp theo trở nên rất khó khăn. Nếu ông Musk chuyển sang ủng hộ phe đảng Dân chủ thì mức độ nguy hại đối với ông Trump sẽ gia tăng mạnh mẽ.

Biểu hiện ra bên ngoài, đấy là mối bất hòa giữa hai con người có thế mạnh riêng. Trong thực chất, đấy còn là cuộc đọ sức công khai xưa nay chưa từng thấy ở nước Mỹ, giữa quyền lực nhà nước và tiền bạc của cá nhân.

Đúng hơn, có lẽ đó phải là xung đột giữa việc sử dụng quyền lực của nhà nước và sử dụng sự giàu có của cá nhân - một cuộc chơi mà ông Trump phải làm mọi cách để không bị thua. Trong khi ông Musk buộc phải thắng nếu không chịu an phận thủ thường kiếm tiền, mà vẫn muốn tiếp tục tận hưởng men say đầy quyến rũ của quyền lực chính trị.