Kinh tế 6 tháng cuối năm: Sẵn sàng hai kịch bản tăng trưởng

Trên cơ sở các yếu tố tác động mang tính tích cực, Chính phủ đã thông qua phương án do Bộ Kế hoạch và Đầu tư trình, xây dựng hai kịch bản tăng trưởng trong 6 tháng cuối năm, điều chỉnh mục tiêu tăng trưởng cả năm 2024 đạt mức 6,5-7% thay vì mức 6-6,5% như Quốc hội đã quyết nghị.

Những kết quả ấn tượng

Trong 6 tháng đầu năm 2024, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo thực hiện các giải pháp phát triển kinh tế, tập trung vào ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm các cân đối lớn và tạo dựng nền tảng cho thúc đẩy tăng trưởng kinh tế... Trong đó, ưu tiên thúc đẩy 3 động lực tăng trưởng là tiêu dùng, đầu tư và xuất khẩu.

Kết quả, nền kinh tế tiếp tục giữ được đà tăng trưởng ấn tượng. Trong 6 tháng đầu năm 2024, tốc độ tăng trưởng đạt 6,42%, trong đó Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) quý I tăng 5,87%, quý II tăng 6,93% so với cùng kỳ năm 2023. Các cấu phần của tổng cầu đều có tăng trưởng tương đối tích cực. Ngành công nghiệp và xây dựng phục hồi, đóng góp tới 44,28% vào tốc độ tăng trưởng chung của nền kinh tế. Chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) của một số ngành công nghiệp trọng điểm tăng trưởng ở mức hai con số…

Đáng chú ý là, một số doanh nghiệp đã bắt đầu ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để cải thiện hiệu quả và năng suất lao động, chẳng hạn như trong lĩnh vực thương mại điện tử, đồ họa chuyên nghiệp, cho thấy sự chuyển biến về chất của doanh nghiệp.

Tổng vốn đầu tư thực hiện toàn xã hội 6 tháng đầu năm 2024 đạt 1.451,3 nghìn tỷ đồng, tương đương 27,7% GDP, tăng 6,8% so với cùng kỳ năm 2023. Đặc biệt, kết quả thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài là một điểm sáng, với tăng trưởng dương về cả số dự án và vốn đăng ký mới, tổng vốn đăng ký và vốn giải ngân thực hiện.

Kim ngạch xuất khẩu đạt 190,1 tỷ USD, tăng 14,5%; nhập khẩu đạt 178,5 tỷ USD, tăng 17,0%. Cán cân thương mại hàng hóa thặng dư hơn 11 tỷ USD.

Kích đẩy tăng trưởng tối đa

Theo Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Quốc Phương, với kết quả tích cực đạt được trong 6 tháng đầu năm 2024, có thể kỳ vọng kết quả tăng trưởng cuối năm 2024 sẽ tốt hơn. Chính vì vậy, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã nghiên cứu xây dựng hai phương án kịch bản trình Chính phủ (và đã được Chính phủ thông qua tại Nghị quyết số 108/NQ-CP).

Cụ thể, kịch bản 1 là tăng trưởng cả năm đạt 6,5% (cận trên mục tiêu Quốc hội quyết nghị), trong đó tăng trưởng quý III là 6,5%, quý IV là 6,6%. Kịch bản 2 là tăng trưởng kinh tế cả năm đạt 7%, với tăng trưởng quý III là 7,4%, quý IV là 7,6%, tức là cao hơn kịch bản tại Nghị quyết số 01/NQ-CP của Chính phủ về nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và dự toán ngân sách nhà nước năm 2024 lần lượt là 0,7% và 0,6%.

Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Quốc Phương cho rằng, mặc dù tăng trưởng đạt 7% là mức rất cao nhưng hoàn toàn có khả năng phấn đấu được trong bối cảnh chúng ta đã cố gắng khắc phục các yếu tố hạn chế được nêu trong báo cáo của Bộ Kế hoạch và Đầu tư trình Chính phủ tại phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 6-2024.

Các chuyên gia cho rằng, để tiếp tục giữ đà tăng trưởng kinh tế từ nay đến cuối năm, cần triển khai thực hiện nhiều giải pháp đồng bộ. Trong đó, Chính phủ, các bộ, ngành và địa phương cần đẩy mạnh việc kích cầu tiêu dùng thông qua giảm giá hàng tiêu dùng; giảm thuế thu nhập cá nhân và doanh nghiệp; tăng cho vay tiêu dùng, đồng thời thực hiện giãn, khoanh nợ và tăng các khoản hỗ trợ an sinh xã hội, nhất là trợ cấp trực tiếp cho người nghèo. Bên cạnh đó, tiếp tục thực hiện chính sách giảm thuế giá trị gia tăng (VAT) để kích thích người tiêu dùng mua sắm nhiều hơn, các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh sẽ quay vòng vốn tốt hơn; đồng thời, đẩy mạnh sức mua trong nước bằng việc thực hiện có hiệu quả các chương trình xúc tiến thương mại thị trường trong nước, thúc đẩy phân phối hàng hóa qua nền tảng số, thương mại điện tử, mở rộng tiêu dùng nội địa...

Cũng theo các chuyên gia, đầu tư công vẫn là động lực quan trọng để kích thích tăng trưởng kinh tế. Để thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công, các "nút thắt" về thủ tục, thúc đẩy sự hợp tác linh hoạt và nhanh chóng giữa bộ, ngành, địa phương, các nhà đầu tư cần được đẩy mạnh hơn vào những tháng cuối năm 2024.

Cùng với đó, chủ động tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, trong đó có doanh nghiệp đầu tư nước ngoài tại Việt Nam. Khuyến khích các phương thức đầu tư, mô hình kinh doanh mới, khuyến khích sản xuất xanh, ít phát thải; thu hút sự tham gia của doanh nghiệp đầu tư nước ngoài, đầu tư tư nhân. Ngoài ra, phát huy hiệu quả mô hình hợp tác công - tư vào dự án đầu tư cơ sở hạ tầng.

Một số động lực quan trọng như đầu tư, bao gồm cả đầu tư của khu vực ngoài nhà nước, đặc biệt là đầu tư nước ngoài, xuất khẩu với đơn hàng xuất khẩu tăng lên nhanh chóng cùng với du lịch phục hồi khá mạnh mẽ cũng là những yếu tố thuận lợi trong 6 tháng cuối năm, kích đẩy nền kinh tế tăng trưởng tối đa.

Tổng Cục trưởng Tổng cục Thống kê Nguyễn Thị Hương:
Tập trung giải ngân vốn đầu tư công

Với sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị, 6 tháng đầu năm 2024, kinh tế Việt Nam đã đạt kết quả tích cực với mức tăng trưởng khá, tốc độ tăng trưởng đạt 6,42%, trong đó Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) quý I tăng 5,87%, quý II tăng 6,93% so với cùng kỳ năm 2023.

Để đạt mức tăng trưởng hơn 6,5% và hướng tới cao hơn nữa, Tổng cục Thống kê kiến nghị Chính phủ cần thúc đẩy mạnh mẽ mô hình chuỗi liên kết phát triển sản xuất nông nghiệp gắn với công nghiệp và xuất khẩu; tăng cường gắn lưu thông với sản xuất, đẩy mạnh liên kết chuỗi nhằm kết nối chuối cung cầu; bảo đảm phân phối sản phẩm hàng hóa gắn với quản lý chất lượng và an toàn thực phẩm. Bên cạnh đó là tiếp tục rà soát, thực hiện các giải pháp, chính sách hỗ trợ doanh nghiệp nhằm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, thúc đẩy hoạt động sản xuất, kinh doanh, đặc biệt là các mặt hàng công nghiệp chủ lực như dệt may, da giày, điện tử...; ưu tiên kích cầu tiêu dùng trong nước, tập trung quyết liệt cho giải ngân vốn đầu tư công được coi là giải pháp quan trọng thúc đẩy tăng trưởng kinh tế năm 2024.

Chuyên gia kinh tế Nguyễn Bích Lâm:
Triển khai một số giải pháp trọng tâm

Để kinh tế nước ta phục hồi nhanh hơn, cần tập trung triển khai thực hiện một số giải pháp trọng tâm. Đó là, thúc đẩy tổng cầu tiêu dùng trong nước, thực hiện các chương trình khuyến mại, ưu đãi tín dụng cho tiêu dùng; nâng cao chất lượng dịch vụ, giảm và bình ổn giá cước vận tải; khẩn trương hoàn thành việc phân bổ chi tiết kế hoạch đầu tư vốn ngân sách nhà nước năm 2024, bảo đảm trọng tâm, trọng điểm, không dàn trải, phù hợp với khả năng thực hiện.

Chính phủ cần có giải pháp nâng cao năng lực cơ sở hạ tầng giao thông, hạ tầng công nghiệp, công nghệ, thông tin và logistics đồng bộ để tạo sự đột phá trong thu hút và giải ngân vốn FDI năm 2024; khẩn trương hoàn thiện các văn bản quy phạm pháp luật về xuất, nhập khẩu; thực hiện chính sách tài khóa và tiền tệ, hỗ trợ doanh nghiệp gia tăng nguồn cung, tiết giảm chi phí nâng cao khả năng cạnh tranh của hàng hóa Việt; đẩy mạnh xúc tiến thương mại, nâng cao vai trò, trách nhiệm và tính hiệu quả của các cơ quan thương vụ Việt Nam tại nước ngoài để phát triển thị trường xuất khẩu. Bên cạnh đó là đa dạng hóa thị trường xuất, nhập khẩu, đặc biệt đối với thị trường nhập khẩu…

Cố vấn Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Hà Nội Trịnh Thị Ngân:
Kích thích các ngành sản xuất phát triển

Hiện nay, xu hướng dịch chuyển nguồn cung về gần thị trường tiêu thụ để giảm thiểu các rủi ro, gián đoạn nguồn hàng ngày càng rõ nét. Ở trong nước, Chính phủ đã thực hiện nhiều giải pháp quyết liệt, quyết tâm khắc phục mọi thách thức, giữ vững tinh thần vượt khó, đoàn kết, tự lực, tự cường, chủ động thích ứng, linh hoạt. Bên cạnh đó, các cơ quan chức năng, chính quyền địa phương cũng hành động quyết liệt, nâng cao hiệu quả thực thi nhiệm vụ, tích cực đổi mới sáng tạo.

Theo tôi, để tiếp tục giữ được đà tăng trưởng kinh tế những tháng cuối năm, cần ưu tiên ổn định kinh tế vĩ mô thông qua triển khai quyết liệt Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội; tích cực cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao sức cạnh tranh cho doanh nghiệp trong nước. Bên cạnh đó, hệ thống cơ quan chức năng cần tập trung tháo gỡ khó khăn cho thị trường bất động sản, cải thiện và bổ sung các công trình hạ tầng để kích thích các ngành sản xuất phát triển; thúc đẩy đầu tư và giải ngân vốn đầu tư công làm cơ sở thúc đẩy tăng trưởng trong ngắn hạn và dài hạn…

Anh Minh ghi