Học cách tôn trọng cộng đồng

Trước đó ít ngày, cộng đồng mạng cũng đã xôn xao trước hình ảnh một cô gái tạo dáng quay clip ngay cạnh máy bay đang trên đường lăn chuẩn bị cất cánh, và một cô gái khác thì mặc váy ngắn thản nhiên ngồi trên băng chuyền hàng hóa... Đó là những hành động dị biệt, không chỉ gây mất an toàn mà còn thể hiện sự thiếu tôn trọng cộng đồng. Việc xử lý nghiêm khắc theo quy định là cần thiết để mọi người có ý thức ứng xử văn minh, tôn trọng cộng đồng.

Cách đây gần 20 năm, vào năm 2003, UBND thành phố Hà Nội đã ban hành quy định phạt những người cởi trần, mặc quần áo lót đi trên đường phố hoặc các điểm sinh hoạt công cộng (trừ khu vực bể bơi, nơi tập luyện thể thao, nghệ thuật...) với mức phạt từ 20 nghìn đồng đến 100 nghìn đồng/lần vi phạm. Cũng theo quy định này, hành vi vứt rác, đổ phế thải bừa bãi ra đường phố, hút thuốc nơi công cộng, nói tục chửi bậy, gây mất trật tự, đeo bám khách du lịch để xin tiền, đi vệ sinh không đúng chỗ... cũng sẽ bị xử phạt từ 10 nghìn đồng đến 50 nghìn đồng. Đáng tiếc, do nhiều lý do khác nhau, quy định trên sau đó chưa được triển khai triệt để nên không tạo được sự thay đổi mạnh mẽ trong hành vi ứng xử nơi công cộng của người dân.

Khi dư âm về những vụ việc trên chưa lắng xuống, những ngày đầu tháng 8, tôi nhận được email từ ban quản lý chung cư mình đang sinh sống với nội dung khá thiết thực, gần gũi: Thực hiện nếp sống văn minh tại tòa nhà. Bốn vấn đề được nêu trong văn bản gồm: Với nam giới, không cởi trần khi ra khỏi căn hộ hoặc từ khu vực bể bơi đi ra khu vực chung của chung cư, đặc biệt là khi di chuyển bằng thang máy dễ gây sự bất tiện cho những người xung quanh. Với nữ giới, không mặc bikini khi từ căn hộ xuống khu vực bể bơi và ngược lại. Các hộ dân không vứt rác cũng như các vật phẩm từ trên cao xuống khu vực đường nội bộ xung quanh tòa nhà và giếng trời tòa nhà. Các hộ nuôi "thú cưng" lưu ý tuân thủ các quy định như rọ mõm và đeo xích khi đưa chúng ra khỏi nhà; chỉ đưa thú cưng lên xuống bằng thang hàng...

Xây dựng nếp sống văn hóa, văn minh nơi công cộng là yêu cầu cấp thiết để có một cộng đồng đoàn kết, biết tôn trọng, san sẻ, giúp đỡ nhau. Tiếng là một chung cư ở phân khúc tầm trung nhưng những hành vi kể trên vẫn thi thoảng diễn ra. Thậm chí, khi người trong thang máy chưa kịp đi ra, người ngoài thang máy đã vội vã chen vào. Có người còn thả chó xuống tầng hầm để “xả e”. Vì thế, việc gửi văn bản nhắc nhở là hết sức cần thiết để mỗi người tự căn chỉnh hành vi, ứng xử có văn hóa, văn minh với nhau ngay trong cộng đồng nhỏ. Thói quen được hình thành, tạo dựng trong cuộc sống thường nhật, người có thói quen tốt chắc hẳn sẽ không có hành động quá khích, vi phạm quy định, chuẩn mực ứng xử ở nơi công cộng.

Việc nhắc nhở, kêu gọi, giáo dục đã được tiến hành thường xuyên, liên tục và thu được kết quả nhất định, nhất là nếu được tiến hành nghiêm túc tại mỗi khu, cụm dân cư. Tuy nhiên, để tạo chuyển biến mạnh mẽ, thiết nghĩ cần có chế tài xử lý mạnh mẽ hơn nữa, được thực hiện nghiêm túc ngay tại khu dân cư để “giáo dục” ý thức tôn trọng cộng đồng cho những người vô ý. Để tôn trọng cộng đồng, cần học và thực hành văn hóa ứng xử ngay tại khu dân cư.