Hộ gia đình, cá nhân kinh doanh cá thể nộp thuế thu nhập cá nhân: Còn nhiều băn khoăn

Ông Trần Hùng (Phường La Khê, quận Hà Đông): Phải sử dụng hóa đơn bán lẻ

Từ trước đến nay, các hộ kinh doanh xôi, bún, phở, bánh mì… phục vụ khách vào buổi sáng, tối, hay một số ngành nghề kinh doanh nhỏ lẻ khác hầu như không phải đóng thuế mà chỉ đóng một số loại phí, tiền dịch vụ. Song, theo cách tính thuế thu nhập cá nhân mới có hiệu lực từ ngày 1-1-2015, các hộ kinh doanh cá thể có doanh số bán hàng trên 100 triệu đồng/năm sẽ phải nộp thuế khoán 0,5% hoặc 1% tùy theo ngành nghề. Với cách tính này thì hầu hết các hộ kinh doanh nhỏ lẻ sẽ phải đóng thuế thu nhập cá nhân. Nhưng để có căn cứ xác định được doanh số bán hàng thì không dễ. Bởi trên thực tế, nhiều siêu thị, doanh nghiệp bán hàng quy mô lớn còn cố tình không xuất hóa đơn, khai thuế không chính xác nhằm làm giảm hoặc không phải nộp thuế, nhưng các cơ quan chức năng đâu có xử lý triệt để được. Nay lại thêm thu thuế thu nhập cá nhân đối với các hộ kinh doanh nhỏ lẻ sẽ rất khó, vì số lượng hộ kinh doanh cá thể rất nhiều, lại không ổn định. Các hộ cũng "sẵn sàng" kê khai doanh thu thấp đi để tránh nộp thuế. Nhiều người cho rằng, cơ quan chức năng bắt buộc các hộ kinh doanh cá thể phải sử dụng hóa đơn bán lẻ thì may ra mới nắm được doanh số bán hàng thực tế để có cơ sở thu thuế thu nhập cá nhân.

Chị Nguyễn Thị Thùy Linh (Xã Đại Thành, huyện Quốc Oai): Chưa bảo đảm công bằng

Vẫn biết cách tính thuế trực tiếp trên doanh số của hộ kinh doanh cá thể là đúng với thông lệ quốc tế, nhưng nó vẫn gây nên không ít tranh cãi trong dư luận. Nếu tính như vậy sẽ thiếu công bằng giữa người kinh doanh nhỏ lẻ với cán bộ công chức đương nhiệm. Thực tế, theo quy định người làm công với mức lương 9 triệu đồng/tháng, tương đương 118 triệu đồng/năm không phải đóng thuế, vậy mà các hộ kinh doanh với doanh số bán hàng mới chỉ đạt 100 triệu đồng/năm (chưa nói đến thu nhập thực tế) đã phải đóng thuế. Hơn nữa, nếu tính doanh thu bán hàng để thu thuế thu nhập cá nhân đối với các hộ kinh doanh sẽ không sát thực tế. Bởi, hiện nay việc kinh doanh của nhiều hộ gắn với sinh hoạt của gia đình nên để tách bạch được doanh số bán hàng, thu nhập thực tế, chi phí sinh hoạt gia đình không hề dễ. Đó là chưa kể nhiều hộ có doanh số kinh doanh lớn nhưng thu nhập thực tế lại thấp vì họ phải chi phí cao cho việc thuê địa điểm kinh doanh, nhân công…

Chị Đỗ Thanh Nhàn (Phường Mộ Lao, quận Hà Đông): Xác định doanh thu theo cách nào để chính xác?

Theo tôi, rất nhiều hộ kinh doanh cá thể có thu nhập theo kiểu "lấy công làm lãi" nên với mức khoán thu như hiện nay sẽ khiến họ giật mình. Bên cạnh đó, nhiều người băn khoăn vì làm thế nào để bảo đảm sự công tâm bởi cũng không đơn giản để xác định hộ cá thể nào đạt doanh thu 100 triệu đồng hay ít hơn thế? Tôi lấy một ví dụ hết sức đơn giản: Một hộ làm dịch vụ trông giữ xe đạp, xe máy. Nếu coi phiếu tính tiền là hóa đơn thì sẽ khó có thể biết thực thu là bao nhiêu vì mức tiền vé thường được in là 1.000 đồng, 2.000 đồng, nhưng thực tế người trông giữ xe đều thu ở mức gấp đôi, gấp ba? Chưa kể, rất nhiều dịch vụ không có hóa đơn mà chỉ tính bằng miệng. Vậy, cơ sở nào để tính doanh thu của hộ cá thể này? Và như vậy liệu cách nào để bảo đảm công bằng, minh bạch? Do đó, vấn đề gốc rễ là cách quản lý của hệ thống các cơ quan chức năng ra sao để có thể xác định được chắc chắn mức doanh thu của mỗi hộ cá thể.

Anh Trần Xuân Long (Phường Trung Văn, quận Nam Từ Liêm):Cần có nhìn nhận khách quan, vì quyền lợi chung của xã hội

Trong xã hội vẫn có những nghề "buôn thất nghiệp, lãi quan viên" nhưng không hề phải chịu một nghĩa vụ nào với Nhà nước, đặc biệt, với những người tận dụng vỉa hè, lòng đường để buôn bán, kinh doanh. Rõ ràng, những tiểu thương hay hộ kinh doanh cá thể này đang hưởng lợi từ nhiều nguồn… Và rất có thể, với chính sách thuế mới này, họ sẽ là đối tượng phải nộp thuế nên nguồn thu bị chia sẻ ít nhiều, do đó việc nộp thuế có thể chưa đạt được sự đồng thuận trọn vẹn. Song, chúng ta cũng cần phải nhìn nhận nhiều chiều bởi cách tính thuế mới này đã được Quốc hội lựa chọn, bảo đảm sự công khai, khoa học hơn, phù hợp hơn với thông lệ quốc tế…

Vấn đề nào cũng có tính hai mặt, chúng ta phải cân nhắc và lựa chọn cái chung nhất, vì quyền lợi của đa số. Vả lại, đây là vấn đề hoàn toàn mới, ảnh hưởng đến quyền lợi của hầu hết các hộ tiểu thương, cá thể nên cũng cần phải có thời gian để vận động, tuyên truyền.