Gần 9.300 MWp điện mặt trời mái nhà đã được phát lên lưới điện quốc gia

Theo EVN, cơ chế khuyến khích phát triển điện mặt trời tại Việt Nam (các Quyết định số 11/2017/QĐ-TTg ngày 11-4-2017 và Quyết định số 13/2020/QĐ-TTg ngày 6-4-2020 của Thủ tướng Chính phủ) đã tạo sự phát triển bùng nổ đối với năng lượng tái tạo nói chung và điện mặt trời nói riêng ở Việt Nam. Đến thời điểm hiện tại, tổng công suất lắp đặt về điện mặt trời trên cả nước đã đạt tới khoảng 19.400 MWp (trong đó có gần 9.300 MWp là điện mặt trời mái nhà), tương ứng khoảng 16.500 MW (chiếm khoảng 25% tổng công suất lắp đặt nguồn điện của hệ thống điện quốc gia). Theo số liệu thống kê, toàn bộ sản lượng điện phát từ điện mặt trời trên toàn quốc trong cả năm 2020 là 10,6 tỷ kWh (trong đó riêng điện mặt trời mái nhà là 1,15 tỷ kWh), chiếm khoảng 4,3% tổng sản lượng huy động nguồn toàn hệ thống điện quốc gia.

Nếu căn cứ số liệu thống kê, tổng công suất điện mặt trời chiếm khoảng 25% công suất lắp đặt nguồn điện toàn hệ thống nhưng với đặc điểm tự nhiên của điện mặt trời là phụ thuộc lớn vào thời gian nắng trong ngày nên đã bộc lộ những khó khăn, bất cập trong vận hành hệ thống điện. Do đặc điểm thời tiết từ tháng 9 xu hướng lạnh dần nên phụ tải hệ thống điện quốc gia chuyển sang mẫu điển hình của mùa lạnh. Do vậy, để bảo đảm an ninh, an toàn trong vận hành hệ thống điện, Trung tâm Điều độ hệ thống Điện quốc gia không thể huy động toàn bộ công suất khả dụng của nguồn điện, trong đó có cả các nguồn năng lượng tái tạo như điện gió và điện mặt trời vào các giờ phụ tải thấp điểm vào buổi trưa, các ngày nghỉ cuối tuần hoặc các dịp lễ, Tết.

Việc điều độ, huy động công suất các nhà máy điện trên hệ thống được thực hiện thông qua hệ thống AGC, là hệ thống thiết bị tự động điều chỉnh tăng giảm công suất phát điện, nhằm duy trì vận hành ổn định toàn hệ thống thông qua việc tự động giám sát và tối ưu hóa điều chỉnh công suất phát của các nhà máy điện, trong đó bao gồm các nhà máy điện năng lượng tái tạo theo thời gian thực, bảo đảm tính công khai, minh bạch trong việc điều độ vận hành hệ thống điện quốc gia.