“Dưa hấu chảy nước ròng ròng vẫn chưa được qua cửa khẩu”

Những ngày gần đây, lượng xe tải chở hàng nông sản, nhất là mặt hàng dưa hấu và thanh long, đổ về cửa khẩu Tân Thanh (Văn Lãng, Lạng Sơn) tăng đột biến. Theo Chi cục Hải quan cửa khẩu Tân Thanh, mỗi ngày, cửa khẩu có khoảng 700 - 800 xe chở nông sản tập kết chờ xuất sang Trung Quốc. Dù thủ tục hải quan chỉ mất khoảng 2 phút/xe nhưng do khả năng tiếp nhập kho bãi phía Trung Quốc thấp, dẫn đến ùn ứ hàng ở phía Việt Nam. Mỗi ngày, tối đa phía Trung Quốc chỉ tiếp nhận được khoảng 300 xe, nên sẽ còn tồn lại ở cửa khẩu khoảng 400 - 500 xe. Bình quân khoảng 20 tấn/xe, tương đương sẽ còn 8.000 - 10.000 tấn hàng chưa thể xuất qua cửa khẩu.

Theo ghi nhận của PV vào chiều 5/4, rất nhiều xe tải, xe container đang xếp hàng dài trên các tuyến đường đi vào cửa khẩu Tân Thanh. Trên Quốc lộ 1A, đoạn ngã ba Ma Mèo, do lượng xe đổ về cửa khẩu tăng đột biến nên các lực lượng chức năng tỉnh Lạng Sơn đã tiến hành chặn xe lại để điều tiết dần, tránh nhiều xe tải cùng lúc đổ dồn vào cửa khẩu.

Tại đoạn ngã ba Bắc Luống, từ Quốc lộ 4D (đường đi Cao Bằng) đi vào cửa khẩu Tân Thanh dài khoảng 5km, hàng trăm chiếc xe tải bị tắc nghẽn, ùn ứ hoàn toàn. Dưới cái nắng nóng gay gắt, nhiều lái xe đang ăn vội cơm hộp, tranh thủ ngủ trưa trên những chiếc võng mắc tạm dưới gầm xe. Các lái xe cho biết, có những lúc xe chỉ nhích đi được vài mét nên mọi sinh hoạt, ăn uống của họ đều tại chỗ. Phần lớn lượng xe tải “mắc” lại tại khu vực cửa khẩu đều được phủ rơm, chủ yếu là xe dưa hấu.

Dưới cái nắng gay gắt, mặc dù đã nằm chờ tại cửa khẩu Tân Thanh suốt 5 ngày, nhưng 20 tấn dưa hấu trên xe tải của anh Nguyễn Hữu Tuấn đưa từ Quảng Ngãi ra vẫn chưa qua được cửa khẩu để xuất hàng.

Anh Tuấn cho biết: Mấy ngày vừa qua, do nắng nóng quá nên hầu hết các xe chở dưa đều đã rỉ nước, chảy ròng ròng. Do là mặt hàng nông sản nên không có cách nào khác để bảo quản, ngoài việc mở bạt ra cho thông thoáng để hạn chế dưa hỏng.

“Những lúc đói thì nhờ người dân vào khu vực cửa khẩu mua cơm hộp hoặc mua của người bán cơm đi qua. Xe dưa mà nước chảy ròng ròng như vậy thì không biết khi sang đến Trung Quốc sẽ còn lại bao nhiêu phần nữa, chắc chuyến này chỉ còn nước lỗ”.

Anh Tuấn lắc đầu ngao ngán than không biết bao giờ mới đến lượt xe của mình được thông quan; trong khi lúc nào cũng phải trong tình trạng “trực chiến”, sẵn sàng lái xe ngay khi đường thông.

Được biết, hầu hết các xe tải chở nông sản đều đến từ các tỉnh miền Trung và Tây Nguyên như Bình Định, Quảng Ngãi, Bình Thuận… Theo cánh tài xế, họ chỉ là những người được chủ hàng thuê chở. Biết tình trạng ách tắc hàng xảy ra tại cửa khẩu, các chủ hàng liên tục gọi điện hỏi thăm.

Trái ngược với tâm lý bồn chồn sốt ruột của những tài xế đang chờ thông quan, các tài xế đã xuất hàng xong tại Trung Quốc nhẹ nhõm quay về. Anh Nguyễn Hữu Kiên (lái xe chở dưa) đến từ Bình Định cho biết, khi sang bên Trung Quốc, xe của anh phải mất tới gần hai giờ đồng hồ để bốc hàng. Tính cả ngày xuất phát đến hôm xuất được hàng là 7 ngày, do đó, khi chở dưa sang đến bên Trung Quốc một lượng không nhỏ dưa hấu đã bị hỏng. Chưa kể việc họ lựa chọn rất kỹ càng, có những quả chỉ cần bị thâm là bị loại không thương tiếc.

Sau khi bị loại, số dưa này được đưa trở về Việt Nam và bán tháo cho người dân với giá 10.000 - 20.000/quả.

Trao đổi với PV, ông Phùng Quang Hội, Chi Cục trưởng Chi cục Hải quan cửa khẩu Tân Thanh, Lạng Sơn cho biết, Do đang vào dịp Thanh minh nên nhu cầu hàng nông sản từ phía Trung Quốc tăng cao. Hơn nữa, các tỉnh miền Trung và Tây Nguyên đang bước vào vụ thu hoạch rộ dưa hấu nên lượng cung của phía Việt Nam cũng tăng đột biến. Do đó, mỗi ngày có một lượng lớn xe tải chở dưa hấu và thanh long ùn ùn kéo về cửa khẩu.

Để tạo điều kiện tốt nhất và giải phóng hàng nhanh nhất cho bà con, chính quyền địa phương hai nước Việt Nam và Trung Quốc đã đàm phán và thống nhất tăng thời gian làm việc tại cửa khẩu. Tuy nhiên, những ngày cao điểm nhất cũng chỉ xuất được tối đa khoảng 350 xe hàng.

Công an tỉnh Lạng Sơn cũng đã huy động lực lượng cảnh sát giao thông để phân luồng, điều tiết giao thông bảo đảm an toàn cho các phương tiện xuất khẩu hàng hóa qua biên giới. Đồng thời, cử lực lượng chức năng bảo vệ, không để xảy ra tình trạng mất trộm cắp; ưu tiên xuất trước những mặt hàng nông sản tươi dễ hư hỏng.